Als Gregor Samsa eines Morgens aus unruhigen Träumen erwachte, fand er sich in seinem Bett zu einem ungeheueren Ungeziefer verwandelt.

Op een ochtend werd Gregor Samsa wakker uit onrustige dromen en ontdekte dat hij in een vreselijk ongedierte was veranderd in zijn bed.

Er lag auf seinem panzerartig harten Rücken und sah, wenn er den Kopf ein wenig hob, seinen gewölbten, braunen, von bogenförmigen Versteifungen geteilten Bauch, auf dessen Höhe sich die Bettdecke, zum gänzlichen Niedergleiten bereit, kaum noch erhalten konnte.

Hij lag op zijn pantserharde rug en zag, als hij zijn hoofd een beetje optilde, zijn gewelfde, bruine buik die was onderverdeeld in boogvormige verstevigingen. Op het hoogste punt kon het dekensel nauwelijks nog worden vastgehouden, omdat het op het punt stond volledig van het bed te glijden.

Seine vielen, im Vergleich zu seinem sonstigen Umfang kläglich dünnen Beine flimmerten ihm hilflos vor den Augen.

Zijn vele, in vergelijking met zijn andere lichaamsdelen jammerlijk dunne poten flikkerden hulpeloos voor zijn ogen.

»Was ist mit mir geschehen?« dachte er.

‘Wat is er met me gebeurd?’ dacht hij.

Es war kein Traum.

Het was geen droom.

Sein Zimmer, ein richtiges, nur etwas zu kleines Menschenzimmer, lag ruhig zwischen den vier wohlbekannten Wänden.

Zijn kamer, een echte kamer, alleen iets te klein voor een mens, lag rustig tussen de vier bekende muren.

Über dem Tisch, auf dem eine auseinandergepackte Musterkollektion von Tuchwaren ausgebreitet war — Samsa war Reisender —, hing das Bild, das er vor kurzem aus einer illustrierten Zeitschrift ausgeschnitten und in einem hübschen, vergoldeten Rahmen untergebracht hatte.

Boven de tafel, waarop een uitgepakte stofmonstercollectie was uitgespreid - Samsa was een reiziger - hing het beeld dat hij onlangs uit een geïllustreerd tijdschrift had geknipt en in een mooie, vergulde lijst had geplaatst.

Es stellte eine Dame dar, die, mit einem Pelzhut und einer Pelzboa versehen, aufrecht dasaß und einen schweren Pelzmuff, in dem ihr ganzer Unterarm verschwunden war, dem Beschauer entgegenhob.

Het toonde een dame die, voorzien van een bontmuts en een bontboa, rechtop zat en een zware bontmuff omhoog hield, waarin haar hele onderarm was verdwenen, naar de toeschouwer.

Gregors Blick richtete sich dann zum Fenster, und das trübe Wetter — man hörte Regentropfen auf das Fensterblech aufschlagen — machte ihn ganz melancholisch.

Gregors blik ging vervolgens naar het raam en het sombere weer - men hoorde regendruppels op het raamkozijn terechtkomen - maakte hem helemaal melancholisch.

»Wie wäre es, wenn ich noch ein wenig weiterschliefe und alle Narrheiten vergäße,« dachte er, aber das war gänzlich undurchführbar, denn er war gewöhnt, auf der rechten Seite zu schlafen, konnte sich aber in seinem gegenwärtigen Zustand nicht in diese Lage bringen.

‘En als ik nog een beetje langer zou blijven slapen en alle dwaasheden zou vergeten,’ dacht hij, maar dat was helemaal niet mogelijk, want hij was gewend om op zijn rechterzijde te slapen, maar in zijn huidige toestand kon hij zich niet in die positie brengen.

Mit welcher Kraft er sich auch auf die rechte Seite warf, immer wieder schaukelte er in die Rückenlage zurück.

Hoe hard hij zich ook op zijn rechterzijde wierp, steeds weer schommelde hij terug naar de rugligging.

Er versuchte es wohl hundertmal, schloß die Augen, um die zappelnden Beine nicht sehen zu müssen, und ließ erst ab, als er in der Seite einen noch nie gefühlten, leichten, dumpfen Schmerz zu fühlen begann.

Hij probeerde het wel honderd keer, sloot zijn ogen om de rondspringende benen niet te hoeven zien, en gaf het pas op toen hij in zijn zijde een nog nooit gevoelde, lichte, doffe pijn begon te voelen.

»Ach Gott,« dachte er, »was für einen anstrengenden Beruf habe ich gewählt!

‘Ach God,’ dacht hij, ‘wat een vermoeiende baan heb ik gekozen!’

Tag aus, Tag ein auf der Reise.

Dag in, dag uit op reis.

Die geschäftlichen Aufregungen sind viel größer, als im eigentlichen Geschäft zu Hause, und außerdem ist mir noch diese Plage des Reisens auferlegt, die Sorgen um die Zuganschlüsse, das unregelmäßige, schlechte Essen, ein immer wechselnder, nie andauernder, nie herzlich werdender menschlicher Verkehr.

De zakelijke opwindingen zijn veel groter dan in het echte bedrijf thuis, en bovendien wordt ik geconfronteerd met deze plaag van het reizen, de zorgen over treinverbindingen, onregelmatig, slecht eten, een steeds wisselend, nooit duurzaam, nooit hartelijk menselijk verkeer.

Der Teufel soll das alles holen!«

De duivel mag dit alles hebben!’

Er fühlte ein leichtes Jucken oben auf dem Bauch; schob sich auf dem Rücken langsam näher zum Bettpfosten, um den Kopf besser heben zu können; fand die juckende Stelle, die mit lauter kleinen weißen Pünktchen besetzt war, die er nicht zu beurteilen verstand; und wollte mit einem Bein die Stelle betasten, zog es aber gleich zurück, denn bei der Berührung umwehten ihn Kälteschauer.

Hij voelde een lichte jeuk boven op zijn buik; schoof langzaam op zijn rug naar de bedpost om zijn hoofd beter te kunnen optillen; vond de jeukende plek, die bedekt was met vele kleine witte puntjes, die hij niet kon inschatten; en wilde met een been de plek betasten, maar trok het meteen weer terug, want bij de aanraking werden hij koude rillingen overmand.

Er glitt wieder in seine frühere Lage zurück.

Hij gleed weer terug in zijn eerdere positie.

»Dies frühzeitige Aufstehen«, dachte er, »macht einen ganz blödsinnig.

‘Dit vroege opstaan,’ dacht hij, ‘maakt je helemaal gek.’

Der Mensch muß seinen Schlaf haben.

De mens moet zijn slaap hebben.

Andere Reisende leben wie Haremsfrauen.

Andere reizigers leven als haremvrouwen.

Wenn ich zum Beispiel im Laufe des Vormittags ins Gasthaus zurückgehe, um die erlangten Aufträge zu überschreiben, sitzen diese Herren erst beim Frühstück.

Wanneer ik bijvoorbeeld in de loop van de ochtend terugga naar het gasthuis om de verkregen opdrachten te overschrijven, zitten deze heren net aan het ontbijt.

Das sollte ich bei meinem Chef versuchen; ich würde auf der Stelle hinausfliegen.

Dat zou ik bij mijn baas moeten proberen; ik zou onmiddellijk ontslagen worden.

Wer weiß übrigens, ob das nicht sehr gut für mich wäre.

Wie weet is dat misschien wel heel goed voor mij.

Wenn ich mich nicht wegen meiner Eltern zurückhielte, ich hätte längst gekündigt, ich wäre vor den Chef hingetreten und hätte ihm meine Meinung von Grund des Herzens aus gesagt.

Als ik me niet zou inhouden vanwege mijn ouders, zou ik al lang ontslag hebben genomen, zou ik naar mijn baas zijn gestapt en hem mijn mening vanuit het diepst van mijn hart hebben verteld.

Vom Pult hätte er fallen müssen!

Hij zou van zijn stoel zijn gevallen!

Es ist auch eine sonderbare Art, sich auf das Pult zu setzen und von der Höhe herab mit dem Angestellten zu reden, der überdies wegen der Schwerhörigkeit des Chefs ganz nahe herantreten muß.

Het is ook een vreemde manier om op een bureau te gaan zitten en van bovenaf te praten met een medewerker, die bovendien heel dichtbij moet komen vanwege de slechte gehoorzaak van de baas.

Nun, die Hoffnung ist noch nicht gänzlich aufgegeben, habe ich einmal das Geld beisammen, um die Schuld der Eltern an ihn abzuzahlen — es dürfte noch fünf bis sechs Jahre dauern —, mache ich die Sache unbedingt.

Nou, de hoop is nog niet geheel opgegeven. Zodra ik het geld bij elkaar heb om de schuld van mijn ouders aan hem af te betalen - het zal nog vijf tot zes jaar duren -, zal ik het zeker doen.

Dann wird der große Schnitt gemacht.

Dan wordt de grote breuk gemaakt.

Vorläufig allerdings muß ich aufstehen, denn mein Zug fährt um fünf.«

Voorlopig moet ik echter opstaan, want mijn trein vertrekt om vijf uur.'

Und er sah zur Weckuhr hinüber, die auf dem Kasten tickte.

En hij keek naar de wekker die op de kast tikte.

»Himmlischer Vater!« dachte er, Es war halb sieben Uhr, und die Zeiger gingen ruhig vorwärts, es war sogar halb vorüber, es näherte sich schon dreiviertel.

'Heilige Vader!' dacht hij. Het was half zeven en de wijzers gingen rustig verder. Het was zelfs al half voorbij, het naderde al driekwart.

Sollte der Wecker nicht geläutet haben?

Zou de wekker niet hebben gerinkeld?

Man sah vom Bett aus, daß er auf vier Uhr richtig eingestellt war; gewiß hatte er auch geläutet.

Vanuit het bed kon je zien dat hij het op vier uur had ingesteld; hij zal zeker ook hebben gerinkeld.

Ja, aber war es möglich, dieses möbelerschütternde Läuten ruhig zu verschlafen?

Ja, maar was het mogelijk om dit meubelverschrikkende rinkelen rustig te negeren?

Nun, ruhig hatte er ja nicht geschlafen, aber wahrscheinlich desto fester.

Nou, hij had in elk geval niet rustig geslapen, maar waarschijnlijk des te beter.

Was aber sollte er jetzt tun?

Maar wat moest hij nu doen?

Der nächste Zug ging um sieben Uhr; um den einzuholen, hätte er sich unsinnig beeilen müssen, und die Kollektion war noch nicht eingepackt, und er selbst fühlte sich durchaus nicht besonders frisch und beweglich.

De volgende trein vertrok om zeven uur; om deze te halen, zou hij zich onnoodzaakelijk moeten haasten, en de collectie was nog niet ingepakt, en hij voelde zich zeker niet bijzonder fris en beweeglijk.

Und selbst wenn er den Zug einholte, ein Donnerwetter des Chefs war nicht zu vermeiden, denn der Geschäftsdiener hatte beim Fünfuhrzug gewartet und die Meldung von seiner Versäumnis längst erstattet.

En zelfs als hij de trein zou halen, was een uitbarsting van de baas niet te vermijden, want de bediende had bij de vijf uur trein gewacht en de melding van zijn verzuim was al lang gedaan.

Es war eine Kreatur des Chefs, ohne Rückgrat und Verstand.

Het was een creatuur van de baas, zonder ruggengraat en verstand.

Wie nun, wenn er sich krank meldete?

En wat als hij zich ziek zou melden?

Das wäre aber äußerst peinlich und verdächtig, denn Gregor war während seines fünfjährigen Dienstes noch nicht einmal krank gewesen.

Dat zou uiterst pijnlijk en verdacht zijn, want Gregor was tijdens zijn vijfjarige diensttijd nog nooit ziek geweest.

Gewiß würde der Chef mit dem Krankenkassenarzt kommen, würde den Eltern wegen des faulen Sohnes Vorwürfe machen und alle Einwände durch den Hinweis auf den Krankenkassenarzt abschneiden, für den es ja überhaupt nur ganz gesunde, aber arbeitsscheue Menschen gibt.

De baas zou zeker met de ziekenfondsarts komen, de ouders de schuld zou geven van hun luie zoon en alle bezwaren zou weerleggen met een verwijzing naar de ziekenfondsarts, want die heeft het alleen over heel gezonde, maar werkverslaafde mensen.

Und hätte er übrigens in diesem Falle so ganz unrecht?

En had hij in dit geval overigens zo bar ongelijk?

Gregor fühlte sich tatsächlich, abgesehen von einer nach dem langen Schlaf wirklich überflüssigen Schläfrigkeit, ganz wohl und hatte sogar einen besonders kräftigen Hunger.

Gregor voelde zich inderdaad, afgezien van een overbodige slaperigheid na de lange slaap, helemaal goed en had zelfs een bijzonder grote honger.

Als er dies alles in größter Eile überlegte, ohne sich entschließen zu können, das Bett zu verlassen — gerade schlug der Wecker dreiviertel sieben — klopfte es vorsichtig an die Tür am Kopfende seines Bettes.

Toen hij dit alles in grote haast overwoog, zonder zich te kunnen besluiten het bed te verlaten - juist toen de wekker om half acht ging - klopte iemand voorzichtig op de deur aan het hoofdeinde van zijn bed.

»Gregor,« rief es — es war die Mutter —, »es ist dreiviertel sieben.

'Gregor,' riep het - het was de moeder - 'het is half acht.'

Wolltest du nicht wegfahren?«

'Wil je niet vertrekken?'

Die sanfte Stimme!

De zachte stem!

Gregor erschrak, als er seine antwortende Stimme hörte, die wohl unverkennbar seine frühere war, in die sich aber, wie von unten her, ein nicht zu unterdrückendes, schmerzliches Piepsen mischte, das die Worte förmlich nur im ersten Augenblick in ihrer Deutlichkeit beließ, um sie im Nachklang derart zu zerstören, daß man nicht wußte, ob man recht gehört hatte.

Gregor schrok toen hij zijn antwoordende stem hoorde, die ongetwijfeld zijn vroegere stem was, maar waarin zich, alsof van beneden, een niet te onderdrukken, pijnlijk piepen mengde, waardoor de woorden slechts in eerste instantie duidelijk waren, om vervolgens in de nasleep zo te vervormen dat je niet wist of je goed had gehoord.

Gregor hatte ausführlich antworten und alles erklären wollen, beschränkte sich aber bei diesen Umständen darauf, zu sagen: »Ja, ja, danke, Mutter, ich stehe schon auf.«

Gregor wilde uitvoerig antwoorden en alles uitleggen, maar beperkte zich in deze omstandigheden tot het zeggen: 'Ja, ja, bedankt, moeder, ik sta al op.'

Infolge der Holztür war die Veränderung in Gregors Stimme draußen wohl nicht zu merken, denn die Mutter beruhigte sich mit dieser Erklärung und schlürfte davon.

Vanwege de houten deur was de verandering in Gregors stem buiten waarschijnlijk niet te merken, want de moeder kalmeerde zich met deze uitleg en ging weg.

Aber durch das kleine Gespräch waren die anderen Familienmitglieder darauf aufmerksam geworden, daß Gregor wider Erwarten noch zu Hause war, und schon klopfte an der einen Seitentür der Vater, schwach, aber mit der Faust.

Maar door het korte gesprek waren de andere gezinsleden opmerkzaam geworden op het feit dat Gregor onverwacht nog thuis was, en al snel klopte de vader op de ene zijdeur, zwak, maar met zijn vuist.

»Gregor, Gregor,« rief er, »was ist denn?«

'Gregor, Gregor,' riep hij, 'wat is er aan de hand?'

Und nach einer kleinen Weile mahnte er nochmals mit tieferer Stimme: »Gregor!

En na een korte pauze waarschuwde hij nogmaals met een diepere stem: 'Gregor!'

Gregor!«

Gregor!’

An der anderen Seitentür aber klagte leise die Schwester: »Gregor?

Maar aan de andere zijdeur klaagde de zus zachtjes: 'Gregor?'

Ist dir nicht wohl?

Voel je je niet goed?’

Brauchst du etwas?«

Heb je iets nodig?'

Nach beiden Seiten hin antwortete Gregor: »Bin schon fertig,« und bemühte sich, durch die sorgfältigste Aussprache und durch Einschaltung von langen Pausen zwischen den einzelnen Worten seiner Stimme alles Auffallende zu nehmen.

Aan beide kanten antwoordde Gregor: 'Ik ben al klaar,' en hij deed zijn best om met een zo zorgvuldig mogelijke uitspraak en met lange pauzes tussen de woorden alle opvallende kenmerken uit zijn stem te halen.

Der Vater kehrte auch zu seinem Frühstück zurück, die Schwester aber flüsterte: »Gregor, mach auf, ich beschwöre dich.«

De vader keerde ook terug naar zijn ontbijt, maar de zus fluisterde: 'Gregor, doe open, ik smeek je.'

Gregor aber dachte gar nicht daran aufzumachen, sondern lobte die vom Reisen her übernommene Vorsicht, auch zu Hause alle Türen während der Nacht zu versperren.

Maar Gregor dacht er helemaal niet aan om de deur te openen en prees de voorzichtigheid die hij tijdens het reizen had opgedaan om alle deuren 's nachts op slot te houden, ook thuis.

Zunächst wollte er ruhig und ungestört aufstehen, sich anziehen und vor allem frühstücken, und dann erst das Weitere überlegen, denn, das merkte er wohl, im Bett würde er mit dem Nachdenken zu keinem vernünftigen Ende kommen.

Eerst wilde hij rustig en onverstoord opstaan, zich aankleden en vooral ontbijten, en dan pas verder nadenken, want hij merkte wel dat hij in bed niet tot een verstandig besluit zou komen.

Er erinnerte sich, schon öfters im Bett irgendeinen vielleicht durch ungeschicktes Liegen erzeugten, leichten Schmerz empfunden zu haben, der sich dann beim Aufstehen als reine Einbildung herausstellte, und er war gespannt, wie sich seine heutigen Vorstellungen allmählich auflösen würden.

Hij herinnerde zich dat hij al vaak in bed een lichte pijn had gevoeld, misschien veroorzaakt door onhandig liggen, die bij het opstaan een luchtkasteel bleek te zijn, en hij was benieuwd hoe zijn huidige indrukken zich geleidelijk zouden opheffen.

Daß die Veränderung der Stimme nichts anderes war als der Vorbote einer tüchtigen Verkühlung, einer Berufskrankheit der Reisenden, daran zweifelte er nicht im geringsten.

Hij twijfelde er niet aan dat de verandering in zijn stem niets anders was dan een voorbode van een flinke verkoudheid, een beroepsziekte van reizigers.

Die Decke abzuwerfen war ganz einfach; er brauchte sich nur ein wenig aufzublasen und sie fiel von selbst.

Het was vrij eenvoudig om de deken weg te gooien; hij hoefde zich alleen een beetje op te blazen en ze viel vanzelf.

Aber weiterhin wurde es schwierig, besonders weil er so ungemein breit war.

Maar verder werd het moeilijk, vooral omdat hij zo ongelooflijk breed was.

Er hätte Arme und Hände gebraucht, um sich aufzurichten; statt dessen aber hatte er nur die vielen Beinchen, die ununterbrochen in der verschiedensten Bewegung waren und die er überdies nicht beherrschen konnte.

Hij had armen en handen nodig om zich rechtop te houden; in plaats daarvan had hij alleen de vele beentjes die voortdurend in de meest uiteenlopende bewegingen waren en die hij bovendien niet kon beheersen.

Wollte er eines einmal einknicken, so war es das erste, daß er sich streckte; und gelang es ihm endlich, mit diesem Bein das auszuführen, was er wollte, so arbeiteten inzwischen alle anderen, wie freigelassen, in höchster, schmerzlicher Aufregung.

Als hij eenmaal een been wilde buigen, was het eerste dat hij deed zich rekken; en als het hem eindelijk lukte om met dat been te doen wat hij wilde, werkten alle andere benen ondertussen als bevrijd in de hoogste, pijnlijke opwinding.

»Nur sich nicht im Bett unnütz aufhalten,« sagte sich Gregor.

'Gewoon niet nutteloos in bed blijven,' zei Gregor tegen zichzelf.

Zuerst wollte er mit dem unteren Teil seines Körpers aus dem Bett hinauskommen, aber dieser untere Teil, den er übrigens noch nicht gesehen hatte und von dem er sich auch keine rechte Vorstellung machen konnte, erwies sich als zu schwer beweglich;

Eerst wilde hij met het onderste deel van zijn lichaam uit bed komen, maar dit onderste deel, dat hij overigens nog niet had gezien en waar hij ook geen goede indruk van had, bleek te moeilijk beweegbaar te zijn;

es ging so langsam; und als er schließlich, fast wild geworden, mit gesammelter Kraft, ohne Rücksicht sich vorwärtsstieß, hatte er die Richtung falsch gewählt, schlug an den unteren Bettpfosten heftig an, und der brennende Schmerz, den er empfand, belehrte ihn, daß gerade der untere Teil seines Körpers augenblicklich vielleicht der empfindlichste war.

het ging zo langzaam; en toen hij uiteindelijk, bijna woedend, met verzamelde kracht vooruit duwde, zonder rekening te houden met de richting, sloeg hij hard tegen de onderste bedpalen en de brandende pijn die hij voelde, leerde hem dat juist het onderste deel van zijn lichaam op dat moment misschien het meest gevoelig was.

Er versuchte es daher, zuerst den Oberkörper aus dem Bett zu bekommen, und drehte vorsichtig den Kopf dem Bettrand zu.

Hij probeerde daarom eerst zijn bovenlichaam uit bed te halen en draaide voorzichtig zijn hoofd naar de rand van het bed.

Dies gelang auch leicht, und trotz ihrer Breite und Schwere folgte schließlich die Körpermasse langsam der Wendung des Kopfes.

Dit lukte ook gemakkelijk, en ondanks de breedte en het gewicht volgde de lichaamsmassa langzaam de draai van het hoofd.

Aber als er den Kopf endlich außerhalb des Bettes in der freien Luft hielt, bekam er Angst, weiter auf diese Weise vorzurücken, denn wenn er sich schließlich so fallen ließ, mußte geradezu ein Wunder geschehen wenn der Kopf nicht verletzt werden sollte.

Maar toen hij zijn hoofd eindelijk buiten het bed in de vrije lucht hield, kreeg hij angst om op deze manier verder te gaan, want als hij zich uiteindelijk zo liet vallen, moest er een wonder gebeuren als het hoofd niet gewond zou raken.

Und die Besinnung durfte er gerade jetzt um keinen Preis verlieren; lieber wollte er im Bett bleiben.

En hij mocht nu voor geen prijs het overzicht verliezen; liever wilde hij in bed blijven.

Aber als er wieder nach gleicher Mühe aufseufzend so dalag wie früher, und wieder seine Beinchen womöglich noch ärger gegeneinander kämpfen sah und keine Möglichkeit fand, in diese Willkür Ruhe und Ordnung zu bringen, sagte er sich wieder, daß er unmöglich im Bett bleiben könne und daß es das Vernünftigste sei, alles zu opfern, wenn auch nur die kleinste Hoffnung bestünde, sich dadurch vom Bett zu befreien.

Maar toen hij na dezelfde inspanning weer zo lag als voorheen, en hij zijn beentjes weer mogelijk nog erger met elkaar zag vechten en geen mogelijkheid vond om deze willekeurige bewegingen te stoppen, zei hij zichzelf opnieuw dat hij onmogelijk in bed kon blijven en dat het het verstandigste was om alles op te offeren, zelfs als er maar een kleine hoop was om zich op deze manier uit bed te bevrijden.

Gleichzeitig aber vergaß er nicht, sich zwischendurch daran zu erinnern, daß viel besser als verzweifelte Entschlüsse ruhige und ruhigste Überlegung sei.

Tegelijkertijd vergat hij echter niet om zich af en toe te herinneren dat kalme en rustige overweging veel beter was dan wanhopige beslissingen.

In solchen Augenblicken richtete er die Augen möglichst scharf auf das Fenster, aber leider war aus dem Anblick des Morgennebels, der sogar die andere Seite der engen Straße verhüllte, wenig Zuversicht und Munterkeit zu holen.

Op zulke momenten richtte hij zijn ogen zo scherp mogelijk op het raam, maar helaas kon er weinig vertrouwen en opgewektheid worden gehaald uit het zicht van de ochtendnevel, die zelfs de andere kant van de smalle straat verhulde.

»Schon sieben Uhr,« sagte er sich beim neuerlichen Schlagen des Weckers, »schon sieben Uhr und noch immer ein solcher Nebel.«

'Alweer zeven uur,' zei hij bij het opnieuw afgaan van de wekker, 'alweer zeven uur en nog steeds zoveel nevel.'

Und ein Weilchen lang lag er ruhig mit schwachem Atem, als erwarte er vielleicht von der völligen Stille die Wiederkehr der wirklichen und selbstverständlichen Verhältnisse.

En een poosje lag hij rustig met een zwakke adem, alsof hij misschien van de volledige stilte de terugkeer van de echte en vanzelfsprekende omstandigheden verwachtte.

Dann aber sagte er sich: »Ehe es einviertel acht schlägt, muß ich unbedingt das Bett vollständig verlassen haben.

Maar toen zei hij zichzelf: 'Voor half acht moet ik absoluut het bed volledig hebben verlaten.'

Im übrigen wird auch bis dahin jemand aus dem Geschäft kommen, um nach mir zu fragen, denn das Geschäft wird vor sieben Uhr geöffnet.«

Verder zou er ook vóór die tijd iemand uit de winkel komen om naar mij te vragen, want de winkel wordt vóór zeven uur geopend.'

Und er machte sich nun daran, den Körper in seiner ganzen Länge vollständig gleichmäßig aus dem Bett hinauszuschaukeln.

En hij ging nu aan het werk om zijn lichaam in zijn gehele lengte gelijkmatig uit bed te schudden.

Wenn er sich auf diese Weise aus dem Bett fallen ließ, blieb der Kopf, den er beim Fall scharf heben wollte, voraussichtlich unverletzt.

Als hij op deze manier uit bed viel, zou zijn hoofd, dat hij bij de val scherp wilde opheffen, naar verwachting ongedeerd blijven.

Der Rücken schien hart zu sein; dem würde wohl bei dem Fall auf den Teppich nichts geschehen.

Zijn rug leek sterk te zijn; die zou waarschijnlijk geen schade oplopen bij de val op de matras.

Das größte Bedenken machte ihm die Rücksicht auf den lauten Krach, den es geben müßte und der wahrscheinlich hinter allen Türen wenn nicht Schrecken, so doch Besorgnisse erregen würde.

Zijn grootste zorg was het luidruchtige lawaai dat zou ontstaan en dat waarschijnlijk angst of zorgen zou veroorzaken achter alle deuren.

Das mußte aber gewagt werden.

Maar dat moest wel worden gedaan.

Als Gregor schon zur Hälfte aus dem Bette ragte — die neue Methode war mehr ein Spiel als eine Anstrengung, er brauchte immer nur ruckweise zu schaukeln —, fiel ihm ein, wie einfach alles wäre, wenn man ihm zu Hilfe käme.

Toen Gregor al voor de helft uit bed stak — de nieuwe methode was meer een spelletje dan een inspanning, hij hoefde alleen maar schokkerig te schudden —, viel het hem in hoe eenvoudig alles zou zijn als iemand hem te hulp zou komen.

Zwei starke Leute — er dachte an seinen Vater und das Dienstmädchen — hätten vollständig genügt; sie hätten ihre Arme nur unter seinen gewölbten Rücken schieben, ihn so aus dem Bett schälen, sich mit der Last niederbeugen und dann bloß vorsichtig dulden müssen, daß er den Überschwung auf dem Fußboden vollzog, wo dann die Beinchen hoffentlich einen Sinn bekommen würden.

Twee sterke mensen — hij dacht aan zijn vader en het dienstmeisje — zouden volkomen voldoende zijn; ze hoefden alleen maar hun armen onder zijn gewelfde rug te schuiven, hem zo uit bed te pellen, zich met de last te buigen en vervolgens voorzichtig te wachten tot hij de overgang naar de vloer zou maken, waar zijn beentjes hopelijk weer zouden gaan werken.

Nun, ganz abgesehen davon, daß die Türen versperrt waren, hätte er wirklich um Hilfe rufen sollen?

Maar afgezien van het feit dat de deuren op slot waren, had hij echt om hulp moeten roepen?

Trotz aller Not konnte er bei diesem Gedanken ein Lächeln nicht unterdrücken.

Ondanks alle nood kon hij bij deze gedachte een glimlach niet onderdrukken.

Schon war er so weit, daß er bei stärkerem Schaukeln kaum das Gleichgewicht noch erhielt, und sehr bald mußte er sich nun endgültig entscheiden, denn es war in fünf Minuten einviertel acht, — als es an der Wohnungstür läutete.

Hij was al zover dat hij bij sterker schudden nauwelijks nog het evenwicht kon bewaren, en al snel moest hij een definitieve beslissing nemen, want het was over vijf minuten kwart voor acht — toen er op de deur van het appartement werd geklopt.

»Das ist jemand aus dem Geschäft,« sagte er sich und erstarrte fast, während seine Beinchen nur desto eiliger tanzten.

‘Dat is iemand van het bedrijf,’ zei hij tegen zichzelf en hij verstarde bijna, terwijl zijn beentjes des te onrustiger dansten.

Einen Augenblick blieb alles still.

Een ogenblik lang was het doodstil.

»Sie öffnen nicht,« sagte sich Gregor, befangen in irgendeiner unsinnigen Hoffnung.

‘Ze doen niet open,’ zei Gregor tegen zichzelf, verstrikt in een of andere onzinnige hoop.

Aber dann ging natürlich wie immer das Dienstmädchen festen Schrittes zur Tür und öffnete.

Maar toen deed het dienstmeisje natuurlijk zoals altijd stevig de deur open.

Gregor brauchte nur das erste Grußwort des Besuchers zu hören und wußte schon, wer es war — der Prokurist selbst.

Gregor hoefde slechts het eerste groetwoord van de bezoeker te horen om te weten wie het was — de procureur zelf.

Warum war nur Gregor dazu verurteilt, bei einer Firma zu dienen, wo man bei der kleinsten Versäumnis gleich den größten Verdacht faßte?

Waarom was Gregor veroordeeld om te werken bij een bedrijf waar men bij de geringste nalatigheid meteen het grootste wantrouwen koesterde?

Waren denn alle Angestellten samt und sonders Lumpen, gab es denn unter ihnen keinen treuen ergebenen Menschen, den, wenn er auch nur ein paar Morgenstunden für das Geschäft nicht ausgenützt hatte, vor Gewissensbissen närrisch wurde und geradezu nicht imstande war, das Bett zu verlassen?

Waren alle werknemers samen en vooral schurken? Was er onder hen geen trouwe, toegewijde persoon die, zelfs als hij slechts een paar ochtenduren voor het bedrijf had verspild, zich schuldig zou voelen en zelfs niet in staat zou zijn om het bed uit te komen?

Genügte es wirklich nicht, einen Lehrjungen nachfragen zu lassen — wenn überhaupt diese Fragerei nötig war —, mußte da der Prokurist selbst kommen, und mußte dadurch der ganzen unschuldigen Familie gezeigt werden, daß die Untersuchung dieser verdächtigen Angelegenheit nur dem Verstand des Prokuristen anvertraut werden konnte?

Was het echt niet genoeg om een leerling te laten vragen — als dat vragen al nodig was — moest de procureur zelf komen en daardoor aan de hele onschuldige familie laten zien dat het onderzoek van deze verdachte zaak alleen aan het verstand van de procureur kon worden toevertrouwd?

Und mehr infolge der Erregung, in welche Gregor durch diese Überlegungen versetzt wurde, als infolge eines richtigen Entschlusses, schwang er sich mit aller Macht aus dem Bett.

En meer als gevolg van de opwinding waarin Gregor door deze overwegingen werd gebracht, dan als gevolg van een echte beslissing, zwaaide hij met al zijn kracht uit bed.

Es gab einen lauten Schlag, aber ein eigentlicher Krach war es nicht.

Er was een luide klap, maar het was geen echte kraak.

Ein wenig wurde der Fall durch den Teppich abgeschwächt, auch war der Rücken elastischer, als Gregor gedacht hatte, daher kam der nicht gar so auffallende dumpfe Klang.

Het tapijt dempte de val iets en zijn rug was elastischer dan Gregor had gedacht, waardoor het niet zo’n opvallend dof geluid was.

Nur den Kopf hatte er nicht vorsichtig genug gehalten und ihn angeschlagen; er drehte ihn und rieb ihn an dem Teppich vor Ärger und Schmerz.

Alleen zijn hoofd had hij niet voorzichtig genoeg vastgehouden en hij stootte het tegen het tapijt uit woede en pijn.

»Da drin ist etwas gefallen,« sagte der Prokurist im Nebenzimmer links.

‘Er is iets gevallen,’ zei de procureur in de bijkamer aan de linkerkant.

Gregor suchte sich vorzustellen, ob nicht auch einmal dem Prokuristen etwas Ähnliches passieren könnte, wie heute ihm; die Möglichkeit dessen mußte man doch eigentlich zugeben.

Gregor probeerde zich voor te stellen of het ook mogelijk was dat de procureur ooit iets dergelijks zou overkomen als hem vandaag. De mogelijkheid daarvan moest toch worden toegegeven.

Aber wie zur rohen Antwort auf diese Frage machte jetzt der Prokurist im Nebenzimmer ein paar bestimmte Schritte und ließ seine Lackstiefel knarren.

Maar als een ruw antwoord op deze vraag deed de procureur nu een paar stevige stappen in de bijkamer en liet zijn laklaarzen knarren.

Aus dem Nebenzimmer rechts flüsterte die Schwester, um Gregor zu verständigen: »Gregor, der Prokurist ist da.«

Uit de bijkamer aan de rechterkant fluisterde de zus om Gregor op de hoogte te brengen: ‘Gregor, de procureur is hier.’

»Ich weiß,« sagte Gregor vor sich hin; aber so laut, daß es die Schwester hätte hören können, wagte er die Stimme nicht zu erheben.

‘Ik weet het,’ zei Gregor voor zichzelf; maar hij durfde zijn stem niet te verhogen, omdat de zus het zou kunnen horen.

»Gregor,« sagte nun der Vater aus dem Nebenzimmer links, »der Herr Prokurist ist gekommen und erkundigt sich, warum du nicht mit dem Frühzug weggefahren bist.

‘Gregor,’ zei de vader nu uit de bijkamer aan de linkerkant, ‘de heer Procureur is gekomen en vraagt waarom je niet met de vroege trein bent vertrokken.’

Wir wissen nicht, was wir ihm sagen sollen.

‘We weten niet wat we hem moeten zeggen.’

Übrigens will er auch mit dir persönlich sprechen.

‘Overigens wil hij ook persoonlijk met je spreken.’

Also bitte mach die Tür auf.

‘Doe alsjeblieft de deur open.’

Er wird die Unordnung im Zimmer zu entschuldigen schon die Güte haben.«

‘Hij zal de rommel in de kamer wel vergeven.’

»Guten Morgen, Herr Samsa,« rief der Prokurist freundlich dazwischen.

‘Goedemorgen, meneer Samsa,’ riep de procureur vriendelijk tussendoor.

»Ihm ist nicht wohl,« sagte die Mutter zum Prokuristen, während der Vater noch an der Tür redete, »ihm ist nicht wohl, glauben Sie mir, Herr Prokurist.

‘Hij voelt zich niet goed,’ zei de moeder tegen de procureur, terwijl de vader nog aan de deur sprak. ‘Hij voelt zich niet goed, geloof me maar, meneer Procureur.’

Wie würde denn Gregor sonst einen Zug versäumen! Der Junge hat ja nichts im Kopf als das Geschäft.

‘Hoe zou Gregor anders een trein kunnen missen! De jongen denkt aan niets anders dan aan zaken.’

Ich ärgere mich schon fast, daß er abends niemals ausgeht; jetzt war er doch acht Tage in der Stadt, aber jeden Abend war er zu Hause.

‘Ik erger me bijna dat hij 's avonds nooit uitgaat; hij is nu acht dagen in de stad, maar elke avond is hij thuis gebleven.’

Da sitzt er bei uns am Tisch und liest still die Zeitung oder studiert Fahrpläne.

‘Daar zit hij bij ons aan tafel en leest hij rustig de krant of bestudeert hij dienstregelingen.’

Es ist schon eine Zerstreuung für ihn, wenn er sich mit Laubsägearbeiten beschäftigt.

‘Het is al een afleiding voor hem om zich bezig te houden met houtsnijwerk.’

Da hat er zum Beispiel im Laufe von zwei, drei Abenden einen kleinen Rahmen geschnitzt; Sie werden staunen, wie hübsch er ist; er hängt drin im Zimmer; Sie werden ihn gleich sehen, wenn Gregor aufmacht.

‘Hij heeft bijvoorbeeld in de loop van twee of drie avonden een klein kader gesneden; u zult versteld staan van hoe mooi het is; het hangt in de kamer; u zult het meteen zien als Gregor de deur opent.’

Ich bin übrigens glücklich, daß Sie da sind, Herr Prokurist; wir allein hätten Gregor nicht dazu gebracht, die Tür zu öffnen; er ist so hartnäckig; und bestimmt ist ihm nicht wohl, trotzdem er es am Morgen geleugnet hat.«

‘Ik ben overigens blij dat u hier bent, meneer Procureur; wij alleen hadden Gregor er niet toe gebracht om de deur te openen; hij is zo koppig; en ongetwijfeld voelt hij zich niet goed, ondanks dat hij het 's ochtends ontkende.’

»Ich komme gleich,« sagte Gregor langsam und bedächtig und rührte sich nicht, um kein Wort der Gespräche zu verlieren.

‘Ik kom meteen,’ zei Gregor langzaam en bedachtzaam, en hij bewoog zich niet, om geen woord van de gesprekken te missen.

»Anders, gnädige Frau, kann ich es mir auch nicht erklären,« sagte der Prokurist, »hoffentlich ist es nichts Ernstes.

‘Anders, mevrouw, kan ik het ook niet verklaren,’ zei de procureur. ‘Hopelijk is het niets ernstigs.’

Wenn ich auch andererseits sagen muß, daß wir Geschäftsleute — wie man will, leider oder glücklicherweise — ein leichtes Unwohlsein sehr oft aus geschäftlichen Rücksichten einfach überwinden müssen.«

‘Hoewel ik moet zeggen dat wij zakenmensen - hoe je het ook wilt noemen, helaas of gelukkig - vaak een licht ongemak moeten verdragen om zakelijke redenen.’

»Also kann der Herr Prokurist schon zu dir hinein?«

‘Dus de heer Procureur kan al bij je binnenkomen?’

fragte der ungeduldige Vater und klopfte wiederum an die Tür.

vroeg de ongeduldige vader en klopte opnieuw op de deur.

»Nein,« sagte Gregor.

‘Nee,’ zei Gregor.

Im Nebenzimmer links trat eine peinliche Stille ein, im Nebenzimmer rechts begann die Schwester zu schluchzen.

In de zijkamer links viel een ongemakkelijke stilte, in de zijkamer rechts begon de zus te huilen.

Warum ging denn die Schwester nicht zu den anderen?

Waarom ging de zus niet naar de anderen toe?

Sie war wohl erst jetzt aus dem Bett aufgestanden und hatte noch gar nicht angefangen sich anzuziehen.

Ze was waarschijnlijk net opgestaan uit bed en was nog niet eens begonnen met aankleden.

Und warum weinte sie denn?

En waarom huilde ze dan?

Weil er nicht aufstand und den Prokuristen nicht hereinließ, weil er in Gefahr war, den Posten zu verlieren und weil dann der Chef die Eltern mit den alten Forderungen wieder verfolgen würde?

Omdat hij niet opstond en de Procureur niet binnenliet, omdat hij het risico liep zijn baan te verliezen en omdat de baas de ouders dan weer zou achtervolgen met de oude eisen?

Das waren doch vorläufig wohl unnötige Sorgen.

Dat waren voorlopig onnodige zorgen.

Noch war Gregor hier und dachte nicht im geringsten daran, seine Familie zu verlassen.

Gregor was nog hier en dacht er helemaal niet aan om zijn familie te verlaten.

Augenblicklich lag er wohl da auf dem Teppich, und niemand, der seinen Zustand gekannt hätte, hätte im Ernst von ihm verlangt, daß er den Prokuristen hereinlasse.

Op dit moment lag hij waarschijnlijk op de mat en niemand die zijn toestand had gekend, zou serieus van hem hebben verlangd dat hij de Procureur binnenliet.

Aber wegen dieser kleinen Unhöflichkeit, für die sich ja später leicht eine passende Ausrede finden würde, konnte Gregor doch nicht gut sofort weggeschickt werden.

Maar vanwege deze kleine onbeleefdheid, waarvoor later gemakkelijk een passend excuus zou worden gevonden, kon Gregor toch niet meteen worden weggestuurd.

Und Gregor schien es, daß es viel vernünftiger wäre, ihn jetzt in Ruhe zu lassen, statt ihn mit Weinen und Zureden zu stören.

En Gregor leek te denken dat het veel verstandiger zou zijn om hem nu met rust te laten, in plaats van hem te storen met huilen en adviezen.

Aber es war eben die Ungewißheit, welche die anderen bedrängte und ihr Benehmen entschuldigte.

Maar het was juist de onzekerheid die de anderen onder druk zette en hun gedrag rechtvaardigde.

»Herr Samsa,« rief nun der Prokurist mit erhobener Stimme, »was ist denn los?

'Meneer Samsa,' riep de Procureur nu met een verheven stem, 'wat is er aan de hand?'

Sie verbarrikadieren sich da in Ihrem Zimmer, antworten bloß mit ja und nein, machen Ihren Eltern schwere, unnötige Sorgen und versäumen — dies nur nebenbei erwähnt — Ihre geschäftlichen Pflichten in einer eigentlich unerhörten Weise.

Je barricadeert jezelf in je kamer, je reageert alleen met ja en nee, je maakt je ouders onnodig ongerust en je verwaarloost - dit terloops - je zakelijke verplichtingen op een werkelijk ongehoorde manier.

Ich spreche hier im Namen Ihrer Eltern und Ihres Chefs und bitte Sie ganz ernsthaft um eine augenblickliche, deutliche Erklärung.

Ik spreek hier namens je ouders en je baas en ik vraag je heel serieus om een onmiddellijke, duidelijke uitleg.

Ich staune, ich staune.

Ik sta versteld, ik sta versteld.

Ich glaubte Sie als einen ruhigen, vernünftigen Menschen zu kennen, und nun scheinen Sie plötzlich anfangen zu wollen, mit sonderbaren Launen zu paradieren.

Ik dacht dat je een rustige, verstandige man was, en nu lijk je plotseling te willen pronken met bizarre grillen.

Der Chef deutete mir zwar heute früh eine mögliche Erklärung für Ihre Versäumnis an — sie betraf das Ihnen seit kurzem anvertraute Inkasso —, aber ich legte wahrhaftig fast mein Ehrenwort dafür ein, daß diese Erklärung nicht zutreffen könne.

De baas suggereerde me vanochtend wel een mogelijke verklaring voor je verzuim - het had te maken met de incasso die je sinds kort moet uitvoeren - maar ik gaf eerlijk gezegd bijna mijn woord van eer dat deze verklaring niet klopte.

Nun aber sehe ich hier Ihren unbegreiflichen Starrsinn und verliere ganz und gar jede Lust, mich auch nur im geringsten für Sie einzusetzen.

Maar nu zie ik je onbegrijpelijke koppigheid en ik verlies alle zin om ook maar in de geringste mate voor je op te komen.

Und Ihre Stellung ist durchaus nicht die festeste.

En je positie is allesbehalve stevig.

Ich hatte ursprünglich die Absicht, Ihnen das alles unter vier Augen zu sagen, aber da Sie mich hier nutzlos meine Zeit versäumen lassen, weiß ich nicht, warum es nicht auch Ihre Herren Eltern erfahren sollen.

Ik was oorspronkelijk van plan om je dit alles onder vier ogen te vertellen, maar aangezien je me hier nutteloos je tijd laat verdoen, weet ik niet waarom je ouders het niet ook zouden moeten weten.'

Ihre Leistungen in der letzten Zeit waren also sehr unbefriedigend; es ist zwar nicht die Jahreszeit, um besondere Geschäfte zu machen, das erkennen wir an; aber eine Jahreszeit, um keine Geschäfte zu machen, gibt es überhaupt nicht, Herr Samsa, darf es nicht geben.«

Je prestaties in de afgelopen tijd waren zeer onbevredigend; het is weliswaar geen seizoen om speciale zaken te doen, dat erkennen we; maar er is helemaal geen seizoen om geen zaken te doen, meneer Samsa, dat mag er niet zijn.'

»Aber Herr Prokurist,« rief Gregor außer sich und vergaß in der Aufregung alles andere, »ich mache ja sofort, augenblicklich auf.

'Maar meneer Prokurist,' riep Gregor verontwaardigd en vergat in de opwinding alles anders, 'ik doe het onmiddellijk, onmiddellijk.'

Ein leichtes Unwohlsein, ein Schwindelanfall, haben mich verhindert aufzustehen.

'Een lichte malaise, een duizeligheidsaanval, heeft me verhinderd op te staan.'

Ich liege noch jetzt im Bett.

'Ik lig nog steeds in bed.'

Jetzt bin ich aber schon wieder ganz frisch.

'Maar nu voel ik me weer helemaal fris.'

Eben steige ich aus dem Bett.

'Ik sta net op uit bed.'

Nur einen kleinen Augenblick Geduld!

'Nog even geduld!'

Es geht noch nicht so gut, wie ich dachte.

'Het gaat nog niet zo goed als ik dacht.'

Es ist mir aber schon wohl.

'Maar ik voel me al wel beter.'

Wie das nur einen Menschen so überfallen kann! Noch gestern abend war mir ganz gut, meine Eltern wissen es ja, oder besser, schon gestern abend hatte ich eine kleine Vorahnung. Man hätte es mir ansehen müssen.

'Hoe kan dit een mens zo overvallen! Gisteravond voelde ik me nog helemaal goed, mijn ouders weten het, of beter gezegd, gisteravond had ik al een klein voorgevoel. Je had het aan mij kunnen zien.'

Warum habe ich es nur im Geschäfte nicht gemeldet!

'Waarom heb ik het niet gemeld in de winkel?'

Aber man denkt eben immer, daß man die Krankheit ohne Zuhausebleiben überstehen wird.

'Maar je denkt altijd dat je de ziekte kunt overwinnen zonder thuis te blijven.'

Herr Prokurist!

'Meneer de Procurator!'

Schonen Sie meine Eltern!

'Spare mijn ouders!'

Für alle die Vorwürfe, die Sie mir jetzt machen, ist ja kein Grund; man hat mir ja davon auch kein Wort gesagt.

'Er is geen reden voor alle verwijten die je me nu maakt; er is me ook geen woord over gezegd.'

Sie haben vielleicht die letzten Aufträge, die ich geschickt habe, nicht gelesen.

'Je hebt misschien de laatste opdrachten die ik heb verzonden niet gelezen.'

Übrigens, noch mit dem Achtuhrzug fahre ich auf die Reise, die paar Stunden Ruhe haben mich gekräftigt.

'Overigens ga ik met de trein van 8.00 uur op reis. Een paar uur rust heeft me versterkt.'

Halten Sie sich nur nicht auf, Herr Prokurist; ich bin gleich selbst im Geschäft, und haben Sie die Güte, das zu sagen und mich dem Herrn Chef zu empfehlen!«

'Houd je niet op, meneer de Procurator; ik ben meteen zelf in de winkel. En wees zo vriendelijk om dit te zeggen en mij aan te bevelen bij de baas!'

Und während Gregor dies alles hastig ausstieß und kaum wußte, was er sprach, hatte er sich leicht, wohl infolge der im Bett bereits erlangten Übung, dem Kasten genähert und versuchte nun, an ihm sich aufzurichten.

En terwijl Gregor dit alles haastig uitstootte en nauwelijks wist wat hij zei, was hij, waarschijnlijk vanwege de oefening die hij al in bed had gedaan, gemakkelijk bij de kist gekomen en probeerde hij zich nu aan hem op te richten.

Er wollte tatsächlich die Tür aufmachen, tatsächlich sich sehen lassen und mit dem Prokuristen sprechen; er war begierig zu erfahren, was die anderen, die jetzt so nach ihm verlangten, bei seinem Anblick sagen würden.

Hij wilde de deur echt openen, zich echt laten zien en met de Procurator praten; hij was benieuwd wat de anderen, die nu zo naar hem verlangden, bij zijn aanblik zouden zeggen.

Würden sie erschrecken, dann hatte Gregor keine Verantwortung mehr und konnte ruhig sein.

Zouden ze schrikken, dan had Gregor geen verantwoordelijkheid meer en kon hij rustig zijn.

Würden sie aber alles ruhig hinnehmen, dann hatte auch er keinen Grund sich aufzuregen, und konnte, wenn er sich beeilte, um acht Uhr tatsächlich auf dem Bahnhof sein.

Zouden ze echter alles rustig accepteren, dan had hij ook geen reden om zich op te winden, en kon hij, als hij zich haastte, om 8.00 uur echt op het station zijn.

Zuerst glitt er nun einigemale von dem glatten Kasten ab, aber endlich gab er sich einen letzten Schwung und stand aufrecht da; auf die Schmerzen im Unterleib achtete er gar nicht mehr, so sehr sie auch brannten.

Eerst gleed hij een paar keer van de gladde kist af, maar uiteindelijk gaf hij zichzelf een laatste zwaai en stond hij rechtop; hij lette helemaal niet meer op de pijn in zijn onderbuik, hoe erg deze ook brandde.

Nun ließ er sich gegen die Rücklehne eines nahen Stuhles fallen, an deren Rändern er sich mit seinen Beinchen festhielt.

Nu liet hij zich tegen de rugleuning van een nabije stoel vallen, waar hij zich met zijn beentjes aan vasthield.

Damit hatte er aber auch die Herrschaft über sich erlangt und verstummte, denn nun konnte er den Prokuristen anhören.

Daarmee had hij echter ook de controle over zichzelf teruggekregen en zwijgde hij, want nu kon hij de Procurator aanhoren.

»Haben Sie auch nur ein Wort verstanden?«

'Heb je ook maar een woord verstaan?'

fragte der Prokurist die Eltern, »er macht sich doch wohl nicht einen Narren aus uns?«

vroeg de Procurator aan de ouders, 'hij maakt toch geen grap met ons, of wel?'

»Um Gottes willen,« rief die Mutter schon unter Weinen, »er ist vielleicht schwer krank, und wir quälen ihn.

'In godsnaam,' riep de moeder al huilend, 'hij is misschien wel ernstig ziek, en we kwetsen hem.'

Grete!

Grete!

Grete!«

Grete!

schrie sie dann.

schreeuwde ze toen.

»Mutter?«

'Moeder?'

rief die Schwester von der anderen Seite.

riep de zus van de andere kant.

Sie verständigten sich durch Gregors Zimmer.

Ze communiceerden via de kamer van Gregor.

»Du mußt augenblicklich zum Arzt. Gregor ist krank.

'Je moet onmiddellijk naar de dokter gaan. Gregor is ziek.'

Rasch um den Arzt.

'Snel de dokter halen.'

Hast du Gregor jetzt reden hören?«

'Heb je Gregor nu horen praten?'

»Das war eine Tierstimme,« sagte der Prokurist, auffallend leise gegenüber dem Schreien der Mutter.

'Dat was een dierengeluid,' zei de procureur opvallend zacht, in tegenstelling tot het schreeuwen van de moeder.

»Anna!

'Anna!'

Anna!«

'Anna!'

rief der Vater durch das Vorzimmer in die Küche und klatschte in die Hände, »sofort einen Schlosser holen!«

riep de vader vanuit de hal naar de keuken en klapte in zijn handen. 'Haal onmiddellijk een slotenmaker!'

Und schon liefen die zwei Mädchen mit rauschenden Röcken durch das Vorzimmer — wie hatte sich die Schwester denn so schnell angezogen? — und rissen die Wohnungstüre auf.

En de twee meisjes liepen al met ruisende rokken door de hal - hoe was het mogelijk dat de zus zich zo snel had aangekleed? - en trokken de deur van het appartement open.

Man hörte gar nicht die Türe zuschlagen; sie hatten sie wohl offen gelassen, wie es in Wohnungen zu sein pflegt, in denen ein großes Unglück geschehen ist.

Je hoorde de deur niet dichtsluiten; ze hadden hem waarschijnlijk open gelaten, zoals het gebruikelijk is in appartementen waar een groot ongeluk heeft plaatsgevonden.

Gregor war aber viel ruhiger geworden.

Maar Gregor was veel rustiger geworden.

Man verstand zwar also seine Worte nicht mehr, trotzdem sie ihm genug klar, klarer als früher, vorgekommen waren, vielleicht infolge der Gewöhnung des Ohres.

Hoewel je zijn woorden niet meer kon verstaan, waren ze hem toch duidelijk genoeg, duidelijker dan voorheen, misschien door de gewenning van zijn oren.

Aber immerhin glaubte man nun schon daran, daß es mit ihm nicht ganz in Ordnung war, und war bereit, ihm zu helfen.

Maar desondanks geloofde men nu al dat er iets mis was met hem en men was bereid om hem te helpen.

Die Zuversicht und Sicherheit, womit die ersten Anordnungen getroffen worden waren, taten ihm wohl.

De overtuiging en zekerheid waarmee de eerste bevelen waren gegeven, deden hem deugd.

Er fühlte sich wieder einbezogen in den menschlichen Kreis und erhoffte von beiden, vom Arzt und vom Schlosser, ohne sie eigentlich genau zu scheiden, großartige und überraschende Leistungen.

Hij voelde zich weer opgenomen in de mensenkring en verwachtte van beide, de dokter en de slotenmaker, zonder ze echt te onderscheiden, grote en verrassende prestaties.

Um für die sich nähernden entscheidenden Besprechungen eine möglichst klare Stimme zu bekommen, hustete er ein wenig ab, allerdings bemüht, dies ganz gedämpft zu tun, da möglicherweise auch schon dieses Geräusch anders als menschlicher Husten klang, was er selbst zu entscheiden sich nicht mehr getraute.

Om een zo duidelijk mogelijke stem te krijgen voor de naderende besprekingen, hoestte hij een beetje, maar probeerde dit zo zacht mogelijk te doen, omdat dit geluid misschien anders klonk dan een menselijke hoest, iets wat hij zelf niet meer durfde te beoordelen.

Im Nebenzimmer war es inzwischen ganz still geworden.

In de bijkamer was het ondertussen helemaal stil geworden.

Vielleicht saßen die Eltern mit dem Prokuristen beim Tisch und tuschelten, vielleicht lehnten alle an der Türe und horchten.

Misschien zaten de ouders met de procureur aan tafel en fluisterden ze, of misschien leunden ze allemaal tegen de deur en luisterden ze.

Gregor schob sich langsam mit dem Sessel zur Tür hin, ließ ihn dort los, warf sich gegen die Tür, hielt sich an ihr aufrecht — die Ballen seiner Beinchen hatten ein wenig Klebstoff — und ruhte sich dort einen Augenblick lang von der Anstrengung aus.

Gregor schoof langzaam met de stoel naar de deur, liet hem daar los, gooide zich tegen de deur, hield zich eraan vast - de knokkels van zijn poten hadden een beetje plakband - en rustte zich daar een ogenblik uit van de inspanning.

Dann aber machte er sich daran, mit dem Mund den Schlüssel im Schloß umzudrehen.

Daarna begon hij met zijn mond de sleutel in het slot te draaien.

Es schien leider, daß er keine eigentlichen Zähne hatte, — womit sollte er gleich den Schlüssel fassen? —

Helaas leek het erop dat hij geen echte tanden had - hoe zou hij anders de sleutel kunnen pakken? -

aber dafür waren die Kiefer freilich sehr stark, mit ihrer Hilfe brachte er auch wirklich den Schlüssel in Bewegung und achtete nicht darauf, daß er sich zweifellos irgendeinen Schaden zufügte, denn eine braune Flüssigkeit kam ihm aus dem Mund, floß über den Schlüssel und tropfte auf den Boden.

maar daarentegen waren zijn kaken erg sterk en met hun hulp bracht hij de sleutel in beweging en lette hij er niet op dat hij zich ongetwijfeld schade toebracht, want een bruine vloeistof kwam uit zijn mond, stroomde over de sleutel en druppelde op de grond.

»Hören Sie nur,« sagte der Prokurist im Nebenzimmer, »er dreht den Schlüssel um.«

'Luister eens,' zei de procureur in de bijkamer, 'hij draait de sleutel om.'

Das war für Gregor eine große Aufmunterung; aber alle hätten ihm zurufen sollen, auch der Vater und die Mutter: »Frisch, Gregor,« hätten sie rufen sollen, »immer nur heran, fest an das Schloß heran!«

Dat was een grote bemoediging voor Gregor; maar iedereen had hem moeten toeroepen, ook de vader en de moeder: 'Kom op, Gregor,' hadden ze moeten roepen, 'altijd maar verder, stevig aan het slot!'

Und in der Vorstellung, daß alle seine Bemühungen mit Spannung verfolgten, verbiß er sich mit allem, was er an Kraft aufbringen konnte, besinnungslos in den Schlüssel.

En in de veronderstelling dat iedereen zijn inspanningen met spanning volgde, verbitterde hij zich met al zijn kracht in de sleutel.

Je nach dem Fortschreiten der Drehung des Schlüssels umtanzte er das Schloß, hielt sich jetzt nur noch mit dem Munde aufrecht, und je nach Bedarf hing er sich an den Schlüssel oder drückte ihn dann wieder nieder mit der ganzen Last seines Körpers.

Naarmate de draaiing van de sleutel vorderde, danste hij rond het slot, hield zich nu alleen nog met zijn mond vast, en naar behoefte hing hij zich aan de sleutel of drukte hem weer naar beneden met de hele last van zijn lichaam.

Der hellere Klang des endlich zurückschnappenden Schlosses erweckte Gregor förmlich.

Het heldere geluid van het eindelijk klikken van het slot maakte Gregor bijna wakker.

Aufatmend sagte er sich: »Ich habe also den Schlosser nicht gebraucht,« und legte den Kopf auf die Klinke, um die Türe gänzlich zu öffnen.

Hij zei opgelucht tegen zichzelf: 'Ik had dus geen slotenmaker nodig,' en legde zijn hoofd op de klink om de deur helemaal te openen.

Da er die Türe auf diese Weise öffnen mußte, war sie eigentlich schon recht weit geöffnet, und er selbst noch nicht zu sehen.

Omdat hij de deur op deze manier moest openen, was deze al redelijk ver open en was hij zelf nog niet te zien.

Er mußte sich erst langsam um den einen Türflügel herumdrehen, und zwar sehr vorsichtig, wenn er nicht gerade vor dem Eintritt ins Zimmer plump auf den Rücken fallen wollte.

Hij moest eerst langzaam om de ene deurvleugel heen draaien, en dat moest hij heel voorzichtig doen als hij niet net voor het binnentreden in de kamer op zijn rug wilde vallen.

Er war noch mit jener schwierigen Bewegung beschäftigt und hatte nicht Zeit, auf anderes zu achten, da hörte er schon den Prokuristen ein lautes »Oh!«

Hij was nog bezig met deze moeilijke beweging en had geen tijd om op iets anders te letten, toen hij de procureur al een luide 'Oh!' hoorde.

ausstoßen — es klang, wie wenn der Wind saust — und nun sah er ihn auch, wie er, der der Nächste an der Türe war, die Hand gegen den offenen Mund drückte und langsam zurückwich, als vertreibe ihn eine unsichtbare, gleichmäßig fortwirkende Kraft.

Het klonk alsof de wind ruisde - en nu zag hij hem ook, hoe hij, de dichtstbijzijnde bij de deur, zijn hand tegen zijn open mond drukte en langzaam achteruit ging, alsof hem een onzichtbare, gelijkmatig werkende kracht wegduwde.

Die Mutter — sie stand hier trotz der Anwesenheit des Prokuristen mit von der Nacht her noch aufgelösten, hoch sich sträubenden Haaren — sah zuerst mit gefalteten Händen den Vater an, ging dann zwei Schritte zu Gregor hin und fiel inmitten ihrer rings um sie herum sich ausbreitenden Röcke nieder, das Gesicht ganz unauffindbar zu ihrer Brust gesenkt.

De moeder - ze stond hier ondanks de aanwezigheid van de procureur met nog steeds onverzorgd, hoog opwaaiend haar - keek eerst met gevouwen handen naar de vader, liep vervolgens twee stappen naar Gregor toe en viel tussen haar rondom zich uitsparende rokken neer, met haar gezicht helemaal onzichtbaar tegen haar borst gedrukt.

Der Vater ballte mit feindseligem Ausdruck die Faust, als wolle er Gregor in sein Zimmer zurückstoßen, sah sich dann unsicher im Wohnzimmer um, beschattete dann mit den Händen die Augen und weinte, daß sich seine mächtige Brust schüttelte.

De vader balde met een vijandige uitdrukking zijn vuist, alsof hij Gregor terug in zijn kamer wilde duwen, keek onzeker rond in de woonkamer, bedekte vervolgens zijn ogen met zijn handen en huilde, zodat zijn machtige borst beefde.

Gregor trat nun gar nicht in das Zimmer, sondern lehnte sich von innen an den festgeriegelten Türflügel, so daß sein Leib nur zur Hälfte und darüber der seitlich geneigte Kopf zu sehen war, mit dem er zu den anderen hinüberlugte.

Gregor stapte nu helemaal niet de kamer in, maar leunde van binnenuit tegen de vastgeriegelde deurvleugel, zodat slechts de helft van zijn lichaam en bovenop zijn lichaam het zijwaarts gekantelde hoofd te zien was, waarmee hij naar de anderen toekeek.

Es war inzwischen viel heller geworden; klar stand auf der anderen Straßenseite ein Ausschnitt des gegenüberliegenden, endlosen, grauschwarzen Hauses — es war ein Krankenhaus — mit seinen hart die Front durchbrechenden regelmäßigen Fenstern;

Het was ondertussen veel lichter geworden; duidelijk stond aan de andere kant van de straat een uitsnede van het eindeloze, grijszwarte huis aan de overkant - het was een ziekenhuis - met zijn harde, reguliere ramen die de gevel doordringen;

der Regen fiel noch nieder, aber nur mit großen, einzeln sichtbaren und förmlich auch einzelnweise auf die Erde hinuntergeworfenen Tropfen.

de regen viel nog steeds, maar alleen met grote, afzonderlijk zichtbare en schijnbaar afzonderlijk op de grond geworpen druppels.

Das Frühstücksgeschirr stand in überreicher Zahl auf dem Tisch, denn für den Vater war das Frühstück die wichtigste Mahlzeit des Tages, die er bei der Lektüre verschiedener Zeitungen stundenlang hinzog.

Het ontbijggerei stond in overvloed op tafel, want voor de vader was het ontbijt de belangrijkste maaltijd van de dag, die hij urenlang met het lezen van verschillende kranten verlengde.

Gerade an der gegenüberliegenden Wand hing eine Photographie Gregors aus seiner Militärzeit, die ihn als Leutnant darstellte, wie er, die Hand am Degen, sorglos lächelnd, Respekt für seine Haltung und Uniform verlangte.

Precies aan de tegenoverliggende muur hing een foto van Gregor uit zijn militaire tijd, waarop hij als luitenant te zien was, hoe hij met zijn hand op het zwaard onbezorgd glimlachte en respect eiste voor zijn houding en uniform.

Die Tür zum Vorzimmer war geöffnet, und man sah, da auch die Wohnungstür offen war, auf den Vorplatz der Wohnung hinaus und auf den Beginn der abwärts führenden Treppe.

De deur naar de hal was open en men zag, aangezien ook de deur van het appartement open was, uit op de voorplaats van het appartement en op het begin van de naar beneden leidende trap.

»Nun,« sagte Gregor und war sich dessen wohl bewußt, daß er der einzige war, der die Ruhe bewahrt hatte, »ich werde mich gleich anziehen, die Kollektion zusammenpacken und wegfahren.

'Nou,' zei Gregor, zich ervan bewust dat hij de enige was die de rust had bewaard, 'ik ga me meteen aankleden, de collectie inpakken en weggaan.'

Wollt ihr, wollt ihr mich wegfahren lassen?

Willen jullie, willen jullie me laten vertrekken?

Nun, Herr Prokurist, Sie sehen, ich bin nicht starrköpfig und ich arbeite gern; das Reisen ist beschwerlich, aber ich könnte ohne das Reisen nicht leben.

Nou, meneer de procureur, u ziet dat ik niet koppig ben en dat ik graag werk; reizen is vermoeiend, maar ik zou niet zonder reizen kunnen leven.

Wohin gehen Sie denn, Herr Prokurist? Ins Geschäft? Ja?

Waar ga je naartoe, meneer de procureur? Naar het kantoor? Ja?

Werden Sie alles wahrheitsgetreu berichten?

Ga je alles naar waarheid rapporteren?

Man kann im Augenblick unfähig sein zu arbeiten, aber dann ist gerade der richtige Zeitpunkt, sich an die früheren Leistungen zu erinnern und zu bedenken, daß man später, nach Beseitigung des Hindernisses, gewiß desto fleißiger und gesammelter arbeiten wird.

Men kan op dit moment niet in staat zijn om te werken, maar dan is het juist de juiste tijd om te denken aan eerdere prestaties en om te bedenken dat men later, na het wegnemen van het obstakel, zeker harder en geconcentreerder zal werken.

Ich bin ja dem Herrn Chef so sehr verpflichtet, das wissen Sie doch recht gut.

Ik ben de heer de baas toch zo dankbaar, dat weet je toch best wel.

Andererseits habe ich die Sorge um meine Eltern und die Schwester.

Daarnaast maak ik me zorgen om mijn ouders en mijn zus.

Ich bin in der Klemme, ich werde mich aber auch wieder herausarbeiten.

Ik zit in de nesten, maar ik zal me er wel uitwerken.

Machen Sie es mir aber nicht schwieriger, als es schon ist.

Maar maak het mij niet moeilijker dan het al is.

Halten Sie im Geschäft meine Partei!

Houd mij op de hoogte in het kantoor!

Man liebt den Reisenden nicht, ich weiß.

Men houdt niet van reizigers, dat weet ik.

Man denkt, er verdient ein Heidengeld und führt dabei ein schönes Leben.

Men denkt dat ze veel geld verdienen en een mooi leven leiden.

Man hat eben keine besondere Veranlassung, dieses Vorurteil besser zu durchdenken.

Men heeft gewoon geen bijzondere reden om dit vooroordeel beter te doorgronden.

Sie aber, Herr Prokurist, Sie haben einen besseren Überblick über die Verhältnisse, als das sonstige Personal, ja sogar, ganz im Vertrauen gesagt, einen besseren Überblick, als der Herr Chef selbst, der in seiner Eigenschaft als Unternehmer sich in seinem Urteil leicht zuungunsten eines Angestellten beirren läßt.

Maar u, meneer de procureur, u hebt een beter overzicht van de situatie dan de overige personeelsleden, en zelfs, heel vertrouwelijk gezegd, een beter overzicht dan de heer de baas zelf, die in zijn rol als ondernemer zich gemakkelijk laat beïnvloeden in het nadeel van een werknemer.

Sie wissen auch sehr wohl, daß der Reisende, der fast das ganze Jahr außerhalb des Geschäftes ist, so leicht ein Opfer von Klatschereien, Zufälligkeiten und grundlosen Beschwerden werden kann,

U weet ook maar al te goed dat de reiziger, die bijna het hele jaar buiten het bedrijf is, gemakkelijk het slachtoffer kan worden van roddels, toevalligheden en ongegronde klachten.

gegen die sich zu wehren ihm ganz unmöglich ist, da er von ihnen meistens gar nichts erfährt und nur dann, wenn er erschöpft eine Reise beendet hat, zu Hause die schlimmen, auf ihre Ursachen hin nicht mehr zu durchschauenden Folgen am eigenen Leibe zu spüren bekommt.

Het is voor hem onmogelijk om zich hier tegen te verdedigen, omdat hij er meestal niets van weet en pas als hij uitgeput een reis beëindigt, de nare gevolgen, waarvan de oorzaak niet meer te doorgronden is, aan den lijve ondervindt.

Herr Prokurist, gehen Sie nicht weg, ohne mir ein Wort gesagt zu haben, das mir zeigt, daß Sie mir wenigstens zu einem kleinen Teil recht geben!«

Meneer de procureur, ga niet weg zonder mij een woord te zeggen dat laat zien dat u mij op zijn minst gedeeltelijk gelijk geeft!

Aber der Prokurist hatte sich schon bei den ersten Worten Gregors abgewendet, und nur über die zuckende Schulter hinweg sah er mit aufgeworfenen Lippen nach Gregor zurück.

Maar de procureur had zich al bij de eerste woorden van Gregor afgekeerd, en hij keek alleen met opgetrokken lippen over zijn schouder terug naar Gregor.

Und während Gregors Rede stand er keinen Augenblick still, sondern verzog sich, ohne Gregor aus den Augen zu lassen, gegen die Tür, aber ganz allmählich, als bestehe ein geheimes Verbot, das Zimmer zu verlassen.

En tijdens de toespraak van Gregor stond hij geen moment stil, maar trok hij zich, zonder Gregor uit het oog te verliezen, terug richting de deur, maar heel langzaam, alsof er een geheim verbod was om de kamer te verlaten.

Schon war er im Vorzimmer, und nach der plötzlichen Bewegung, mit der er zum letztenmal den Fuß aus dem Wohnzimmer zog, hätte man glauben können, er habe sich soeben die Sohle verbrannt.

Hij was al in de hal, en na de plotselinge beweging waarmee hij voor de laatste keer zijn voet uit de woonkamer trok, zou men kunnen denken dat hij zich net zijn zool had verbrand.

Im Vorzimmer aber streckte er die rechte Hand weit von sich zur Treppe hin, als warte dort auf ihn eine geradezu überirdische Erlösung.

In de hal strekte hij zijn rechterhand ver uit naar de trap, alsof er daar een bijna bovennatuurlijke bevrijding op hem wachtte.

Gregor sah ein, daß er den Prokuristen in dieser Stimmung auf keinen Fall weggehen lassen dürfe, wenn dadurch seine Stellung im Geschäft nicht aufs äußerste gefährdet werden sollte.

Gregor besefte dat hij de procureur in deze stemming in geen geval weg mocht laten gaan als hij zijn positie in het bedrijf niet in gevaar wilde brengen.

Die Eltern verstanden das alles nicht so gut; sie hatten sich in den langen Jahren die Überzeugung gebildet, daß Gregor in diesem Geschäft für sein Leben versorgt war, und hatten außerdem jetzt mit den augenblicklichen Sorgen so viel zu tun, daß ihnen jede Voraussicht abhanden gekommen war.

De ouders begrepen dit alles niet zo goed; ze hadden in de loop der jaren de overtuiging ontwikkeld dat Gregor in dit bedrijf voor zijn levensonderhoud zorgde, en bovendien hadden ze het momenteel zo druk met hun zorgen, dat ze elke vooruitziende blik kwijt waren geraakt.

Aber Gregor hatte diese Voraussicht.

Maar Gregor had deze vooruitziende blik.

Der Prokurist mußte gehalten, beruhigt, überzeugt und schließlich gewonnen werden; die Zukunft Gregors und seiner Familie hing doch davon ab!

De procureur moest worden vastgehouden, gerustgesteld, overtuigd en uiteindelijk gewonnen worden; de toekomst van Gregor en zijn familie hing immers hiervan af!

Wäre doch die Schwester hier gewesen! Sie war klug; sie hatte schon geweint, als Gregor noch ruhig auf dem Rücken lag.

Was de zus hier maar geweest! Ze was slim; ze had al gehuild toen Gregor nog rustig op zijn rug lag.

Und gewiß hätte der Prokurist, dieser Damenfreund, sich von ihr lenken lassen; sie hätte die Wohnungstür zugemacht und ihm im Vorzimmer den Schrecken ausgeredet.

En de procureur, deze vrouwenliefhebber, zou zich zeker door haar hebben laten leiden; ze zou de deur van de woonkamer hebben gesloten en hem in de hal de schrik uit het lijf hebben gejaagd.

Aber die Schwester war eben nicht da, Gregor selbst mußte handeln.

Maar de zus was er nu eenmaal niet, dus Gregor moest zelf actie ondernemen.

Und ohne daran zu denken, daß er seine gegenwärtigen Fähigkeiten, sich zu bewegen, noch gar nicht kannte, ohne auch daran zu denken, daß seine Rede möglicher- ja wahrscheinlicherweise wieder nicht verstanden worden war, verließ er den Türflügel;

En zonder erbij stil te staan dat hij zijn huidige bewegingsvermogen nog niet kende, zonder er ook aan te denken dat zijn woorden mogelijk - ja waarschijnlijk - weer niet werden begrepen, verliet hij de deurkozijn;

schob sich durch die Öffnung; wollte zum Prokuristen hingehen, der sich schon am Geländer des Vorplatzes lächerlicherweise mit beiden Händen festhielt; fiel aber sofort, nach einem Halt suchend, mit einem kleinen Schrei auf seine vielen Beinchen nieder.

drong door de opening; wilde naar de procureur gaan, die zich al belachelijk genoeg met beide handen aan de leuning van de voorplaats vasthield; viel echter meteen op zijn vele poten neer, terwijl hij naar een houvast zocht, en gaf een klein kreetje.

Kaum war das geschehen, fühlte er zum erstenmal an diesem Morgen ein körperliches Wohlbehagen; die Beinchen hatten festen Boden unter sich; sie gehorchten vollkommen, wie er zu seiner Freude merkte; strebten sogar darnach, ihn fortzutragen, wohin er wollte; und schon glaubte er, die endgültige Besserung alles Leidens stehe unmittelbar bevor.

Zodra dit gebeurd was, voelde hij voor het eerst die ochtend een lichamelijk welzijn; de poten hadden stevige grond onder zich; ze gehoorzaamden volmaakt, zoals hij tot zijn vreugde merkte; wilden hem zelfs meenemen naar waar hij wilde; en hij geloofde al dat de definitieve verbetering van al zijn lijden op handen was.

Aber im gleichen Augenblick, als er da schaukelnd vor verhaltener Bewegung, gar nicht weit von seiner Mutter entfernt, ihr gerade gegenüber auf dem Boden lag, sprang diese, die doch so ganz in sich versunken schien, mit einemmale in die Höhe, die Arme weit ausgestreckt, die Finger gespreizt, rief: »Hilfe, um Gottes willen Hilfe!«,

Maar op hetzelfde moment dat hij daar schommelend voorzichtig bewoog, niet ver van zijn moeder, precies tegenover haar op de grond lag, sprong zij, die toch zo volkomen in zichzelf leek te zijn, plotseling op, met uitgestrekte armen, uitgespreide vingers, en riep: 'Help, om Gods wil, help!'

hielt den Kopf geneigt, als wolle sie Gregor besser sehen, lief aber, im Widerspruch dazu, sinnlos zurück; hatte vergessen, daß hinter ihr der gedeckte Tisch stand; setzte sich, als sie bei ihm angekommen war, wie in Zerstreutheit, eilig auf ihn, und schien gar nicht zu merken, daß neben ihr aus der umgeworfenen großen Kanne der Kaffee in vollem Strome auf den Teppich sich ergoß.

Ze hield haar hoofd gebogen, alsof ze Gregor beter wilde zien, maar liep vervolgens zinloos terug, in strijd met zichzelf; ze was vergeten dat er achter haar een gedekte tafel met koffie op de grond stond; en toen ze bij hem was, ging ze als in verstrooiing snel op hem zitten, en leek niet eens te merken dat de koffie uit de omvergeworpen grote kruik volop op het tapijt stroomde.

»Mutter, Mutter,« sagte Gregor leise und sah zu ihr hinauf.

'Moeder, moeder,' zei Gregor zachtjes en keek naar haar op.

Der Prokurist war ihm für einen Augenblick ganz aus dem Sinn gekommen; dagegen konnte er sich nicht versagen, im Anblick des fließenden Kaffees mehrmals mit den Kiefern ins Leere zu schnappen.

De procureur was hem even helemaal uit het hoofd geschoten; maar hij kon het niet nalaten om bij de aanblik van de stromende koffie meerdere keren met zijn kaken in de lucht te klikken.

Darüber schrie die Mutter neuerdings auf, flüchtete vom Tisch und fiel dem ihr entgegeneilenden Vater in die Arme.

Daarop schreeuwde de moeder opnieuw, liep weg van de tafel en viel in de armen van de vader die op haar afkwam.

Aber Gregor hatte jetzt keine Zeit für seine Eltern; der Prokurist war schon auf der Treppe; das Kinn auf dem Geländer, sah er noch zum letzten Male zurück.

Maar Gregor had nu geen tijd voor zijn ouders; de procureur was al op de trap; met zijn kin op de leuning, keek hij nog een laatste keer terug.

Gregor nahm einen Anlauf, um ihn möglichst sicher einzuholen; der Prokurist mußte etwas ahnen, denn er machte einen Sprung über mehrere Stufen und verschwand; »Huh!«

Gregor nam een aanloop om hem zo veilig mogelijk in te halen; de procureur moet iets hebben vermoed, want hij maakte een sprong over meerdere trappen en verdween; 'Huh!'

aber schrie er noch, es klang durchs ganze Treppenhaus.

maar hij schreeuwde nog, en het klonk door het hele trappenhuis.

Leider schien nun auch diese Flucht des Prokuristen den Vater, der bisher verhältnismäßig gefaßt gewesen war, völlig zu verwirren, denn statt selbst dem Prokuristen nachzulaufen oder wenigstens Gregor in der Verfolgung nicht zu hindern,

Helaas leek deze vlucht van de procureur de vader, die tot nu toe relatief kalm was geweest, volledig te verwarren, want in plaats van zelf achter de procureur aan te gaan of Gregor in ieder geval niet te belemmeren in zijn achtervolging,

packte er mit der Rechten den Stock des Prokuristen, den dieser mit Hut und Überzieher auf einem Sessel zurückgelassen hatte, holte mit der Linken eine große Zeitung vom Tisch und machte sich unter Füßestampfen daran, Gregor durch Schwenken des Stockes und der Zeitung in sein Zimmer zurückzutreiben.

pakte hij met zijn rechterhand de stok van de procureur, die deze met hoed en jas op een stoel had achtergelaten, en haalde met zijn linkerhand een grote krant van de tafel en begon met stampen op de grond om Gregor met zwaaien van de stok en de krant terug in zijn kamer te jagen.

Kein Bitten Gregors half, kein Bitten wurde auch verstanden, er mochte den Kopf noch so demütig drehen, der Vater stampfte nur stärker mit den Füßen.

Geen smeekbede van Gregor hielp, geen smeekbede werd ook begrepen, hoe nederig hij ook zijn hoofd draaide; de vader stampte alleen maar harder met zijn voeten.

Drüben hatte die Mutter trotz des kühlen Wetters ein Fenster aufgerissen, und hinausgelehnt drückte sie ihr Gesicht weit außerhalb des Fensters in ihre Hände.

Daar buiten had de moeder, ondanks het koude weer, een raam geopend, en terwijl ze naar buiten leunde, drukte ze haar gezicht ver buiten het raam in haar handen.

Zwischen Gasse und Treppenhaus entstand eine starke Zugluft, die Fenstervorhänge flogen auf, die Zeitungen auf dem Tische rauschten, einzelne Blätter wehten über den Boden hin.

Er ontstond een sterke tocht tussen de steeg en het trappenhuis, de gordijnen van het raam vlogen op, de kranten op de tafel ruisten, en enkele bladen wierven over de grond.

Unerbittlich drängte der Vater und stieß Zischlaute aus, wie ein Wilder.

Onverbiddelijk drong de vader door en gaf gromgeluiden af, net als een wilde.

Nun hatte aber Gregor noch gar keine Übung im Rückwärtsgehen, es ging wirklich sehr langsam.

Maar Gregor had nog geen enkele ervaring met achteruitlopen, het ging echt heel langzaam.

Wenn sich Gregor nur hätte umdrehen dürfen, er wäre gleich in seinem Zimmer gewesen, aber er fürchtete sich, den Vater durch die zeitraubende Umdrehung ungeduldig zu machen, und jeden Augenblick drohte ihm doch von dem Stock in des Vaters Hand der tödliche Schlag auf den Rücken oder auf den Kopf.

Als Gregor zich maar had kunnen omdraaien, zou hij meteen in zijn kamer zijn geweest, maar hij was bang om de vader ongeduldig te maken met een tijdrovende ommekeer, en elk moment dreigde een dodelijke slag op zijn rug of hoofd van de stok in de hand van de vader te komen.

Endlich aber blieb Gregor doch nichts anderes übrig, denn er merkte mit Entsetzen, daß er im Rückwärtsgehen nicht einmal die Richtung einzuhalten verstand; und so begann er, unter unaufhörlichen ängstlichen Seitenblicken nach dem Vater, sich nach Möglichkeit rasch, in Wirklichkeit aber doch nur sehr langsam umzudrehen.

Maar uiteindelijk had Gregor geen andere keuze, want hij merkte met afschuw dat hij niet eens de richting kon behouden tijdens het achteruitlopen; en zo begon hij, met onophoudelijke angstige zijblikken naar de vader, zich zo snel mogelijk, maar in werkelijkheid toch heel langzaam, om te draaien.

Vielleicht merkte der Vater seinen guten Willen, denn er störte ihn hierbei nicht, sondern dirigierte sogar hie und da die Drehbewegung von der Ferne mit der Spitze seines Stockes.

Misschien merkte de vader zijn goede wil op, want hij stoorde hem hierbij niet, maar dirigeerde zelfs af en toe de draaibeweging van op een afstand met de punt van zijn stok.

Wenn nur nicht dieses unerträgliche Zischen des Vaters gewesen wäre!

Als het maar niet dat ondraaglijke grommen van de vader was geweest!

Gregor verlor darüber ganz den Kopf. Er war schon fast ganz umgedreht, als er sich, immer auf dieses Zischen horchend, sogar irrte und sich wieder ein Stück zurückdrehte.

Gregor raakte hierdoor helemaal in paniek. Hij was al bijna helemaal omgedraaid, toen hij, steeds luisterend naar dat grommen, zich zelfs weer een stukje terug draaide.

Als er aber endlich glücklich mit dem Kopf vor der Türöffnung war, zeigte es sich, daß sein Körper zu breit war, um ohne weiteres durchzukommen.

Maar toen hij eindelijk gelukkig met zijn hoofd voor de deuropening stond, bleek dat zijn lichaam te breed was om zonder meer door te kunnen komen.

Dem Vater fiel es natürlich in seiner gegenwärtigen Verfassung auch nicht entfernt ein, etwa den anderen Türflügel zu öffnen, um für Gregor einen genügenden Durchgang zu schaffen.

De vader dacht natuurlijk in zijn huidige toestand niet eens aan om de andere deurvleugel te openen om Gregor een voldoende doorgang te verschaffen.

Seine fixe Idee war bloß, daß Gregor so rasch als möglich in sein Zimmer müsse.

Zijn vaste idee was gewoon dat Gregor zo snel mogelijk in zijn kamer moest zijn.

Niemals hätte er auch die umständlichen Vorbereitungen gestattet, die Gregor brauchte, um sich aufzurichten und vielleicht auf diese Weise durch die Tür zu kommen.

Nooit zou hij de omslachtige voorbereidingen hebben toegestaan die Gregor nodig had om zich op te richten en misschien op deze manier door de deur te komen.

Vielleicht trieb er, als gäbe es kein Hindernis, Gregor jetzt unter besonderem Lärm vorwärts; es klang schon hinter Gregor gar nicht mehr wie die Stimme bloß eines einzigen Vaters; nun gab es wirklich keinen Spaß mehr, und Gregor drängte sich — geschehe was wolle — in die Tür.

Misschien dreigde hij nu, alsof er geen obstakel was, Gregor met veel lawaai vooruit te jagen; het klonk al achter Gregor niet meer als de stem van slechts één vader; nu was er echt geen lol meer, en Gregor drong zich - wat er ook gebeurde - in de deur.

Die eine Seite seines Körpers hob sich, er lag schief in der Türöffnung, seine eine Flanke war ganz wundgerieben,

De ene kant van zijn lichaam hief zich op, hij lag scheef in de deuropening, zijn ene flank was helemaal opgeschuurd.

an der weißen Tür blieben häßliche Flecke, bald steckte er fest und hätte sich allein nicht mehr rühren können, die Beinchen auf der einen Seite hingen zitternd oben in der Luft, die auf der anderen waren schmerzhaft zu Boden gedrückt — da gab ihm der Vater von hinten einen jetzt wahrhaftig erlösenden starken Stoß, und er flog, heftig blutend, weit in sein Zimmer hinein.

Op de witte deur bleven lelijke vlekken achter, en al snel zat hij vast en kon hij zich niet meer alleen bewegen. Zijn beentjes aan de ene kant hingen trillend in de lucht, de andere waren pijnlijk op de grond gedrukt - toen gaf de vader hem van achteren een nu echt bevrijdende krachtige duw, en hij vloog, heftig bloedend, verder zijn kamer in.

Die Tür wurde noch mit dem Stock zugeschlagen, dann war es endlich still.

De deur werd nog met de stok dichtgeslagen, en toen was het eindelijk stil.