Όταν κατάλαβε ο γερο-Βασιλιάς Συνετός πως μετρήθηκαν πια οι μέρες του, φώναξε το γιο του, το νέο Αστόχαστο, και του είπε:

Toen de oude koning Synetos zich realiseerde dat zijn dagen geteld waren, riep hij zijn zoon, de jonge Astochatos, bij zich en zei tegen hem:

- Φθάνουν, γιε μου, τα παιχνίδια και οι διασκεδάσεις. Ήλθε η ώρα να παντρευθείς και να πάρεις στα χέρια σου την κυβέρνηση του Κράτους. Εγώ έφαγα το ψωμί μου. Εσύ κοίταξε να κυβερνήσεις σαν καλός βασιλιάς.

- De tijd voor spel en vermaak is voorbij, mijn zoon. Het wordt tijd dat je trouwt en de regering van het land overneemt. Ik heb mijn brood verdiend. Jij moet nu als een goede koning regeren.

Κι έστειλε τον αρχικαγκελάριό του στο γειτονικό βασίλειο, να ζητήσει την όμορφη Βασιλοπούλα Παλάβω, για τον Αστόχαστο, το γιο του Συνετού Α', Βασιλιά των Μοιρολατρών.

En hij stuurde zijn opperkanselier naar het buurland om de mooie prinses Palave te vragen voor Astochatos, de zoon van Synetos I, de koning van de Moironen.

Έγινε ο γάμος με χαρές και ξεφαντώματα, και λίγες μέρες αργότερα, αφού ευλόγησε τα παιδιά του, ο γερο-Συνετός τους άφησε χρόνια, και ο Αστόχαστος στέφθηκε Βασιλιάς.

De bruiloft werd gevierd met veel plezier en feestelijkheden. Een paar dagen later zegende de oude koning Synetos zijn kinderen en stierf hij. Astochatos werd toen gekroond tot koning.

Όλα φαίνουνταν ρόδινα και ζηλευτά για το νέο ζευγάρι.

Alles leek rooskleurig en benijdenswaardig voor het jonge echtpaar.

Τα φλουριά ξεχειλούσαν από τα σεντούκια του γερο-Συνετού· κάστρα γερά και γεμάτα στρατιώτες τειχογύριζαν το βασίλειο· το λαμπρό παλάτι, χτισμένο ψηλά σ' ένα κατάφυτο βουνό, δέσποζε τη χώρα όπου ζούσαν με άνεση οι πολίτες· δρόμοι φαρδείς και καλοστρωμένοι ένωναν το βασίλειο των Μοιρολατρών με όλα τα γειτονικά βασίλεια.

De schatkist van de oude koning Synetos was gevuld met goud. Het koninkrijk werd omringd door sterke kastelen en goed uitgeruste soldaten. Het prachtige paleis, hoog op een met bomen bedekte berg gebouwd, overheerste het land waar de burgers in alle comfort leefden. Breede en goed geasfalteerde wegen verbonden het koninkrijk van de Moironen met alle buurlanden.

Παντού χαρά και καλοπέραση.

Overal was vreugde en welvaart.

Και όπου γύριζε το μάτι του ο νέος βασιλιάς, από πάνω από τον ψηλό πύργο του παλατιού του, έβλεπε απέραντα χωράφια σπαρμένα, ρεματιές και λαγκάδια κατάφυτα, χώρες και χωριά με παστρικά όμορφα σπιτάκια, βουνά δασωμένα και λιβάδια καταπράσινα.

En waar de jonge koning ook keek, vanuit de toren van zijn paleis, zag hij uitgestrekte akkers, met bomen begroeide valleien, schone dorpjes, beboste bergen en weelderige weidevelden.

Αμέτρητες αγελάδες έβοσκαν συντροφικά με κοπάδια αρνιά και κατσίκες.

Talloze koeien graasden samen met kuddes schapen en geiten.

Και σα μερμήγκια δούλευαν οι χωρικοί τη γη, άρμεγαν τις αγελάδες, κούρευαν τα πρόβατα και μετέφερναν γεννήματα και καρπούς στη χώρα, όπου τα πουλούσαν.

En de boeren werkten als mieren op het land, melkten de koeien, schoren de schapen en vervoerden de oogst en de vruchten naar de markt, waar ze werden verkocht.

Πέρασαν χρόνια πολλά.

Er gingen vele jaren voorbij.

Ο καιρός, που άσπρισε και μάδησε τα μαλλιά του Αστόχαστου και μάρανε την ομορφιά της Παλάβως, άλλαξε και την όψη ολόκληρου του βασιλείου των Μοιρολατρών.

De tijd, die het haar van Astochatos wit en grijs deed worden en de schoonheid van Palavos deed verbleken, veranderde ook het aanzien van het hele koninkrijk van de Moironen.

Παντού ερημιά. Πεδιάδες απέραντες, γυμνές, ακαλλιέργητες, απλώνουνταν ως τα σύνορα του βασιλείου, και μονάχα μερικές ερειπωμένες πέτρες μαρτυρούσαν ακόμα τα μέρη όπου άλλοτε έστεκαν, υπερήφανα και απειλητικά, τα φοβερά κάστρα του Συνετού Α'.

Overal was er een kale wildernis. Eindeloze, kale vlakke gebieden strekten zich uit tot aan de grenzen van het koninkrijk, en slechts enkele vervallen stenen getuigden nog van de plaatsen waar ooit de machtige kastelen van Synetos I trots en dreigend hadden gestaan.

Πού και πού, κανένα γκρεμισμένο παλιόσπιτο ξεχώριζε στη μονοτονία της έρημης πεδιάδας. Τ' αγριόχορτα και οι πέτρες σκέπαζαν τους λόφους, οι δρόμοι, παρατημένοι, χάνουνταν κάτω από τ' αγκάθια που ελεύθερα άπλωναν τα πυκνά τους κλωνάρια.

Af en toe stak een vervallen oud huisje de eenvormigheid van de kale vlakke gebieden door. Onkruid en stenen bedekten de heuvels, en de verwaarloosde wegen verdwenen onder de doornen die hun dichte takken vrijelijk uitstaken.

Και σφυρίζοντας ανάμεσα στις πέτρες και τους βράχους, ο άνεμος μοιρολογούσε το ρήμαγμα του τόπου.

En tussen de stenen en rotsen fluitte de wind, klaagend over de verwoesting van het land.

Μόνο τα πυκνά δάση έμεναν στη θέση τους, ξεχασμένα και αδούλευτα, κρύβοντας κάτω από το φουντωμένο τους φύλλωμα ολόκληρον κόσμο πεταλούδες, μαμούνια και μέλισσες, που χαίρουνταν ανενόχλητα τα μυρωδάτα αγριολούλουδα.

Alleen de dichte bossen bleven op hun plek, vergeten en onbewerkt, en verborgen onder hun dichte bladeren een hele wereld van vlinders, mieren en bijen, die onverstoord genoten van de geurige wilde bloemen.

Πλήθος αγριοφραουλιές άνθιζαν και καρποφορούσαν αδελφικά με τις βατομουριές, και οι καρποί τους σάπιζαν κι έπεφταν στο χώμα άχρηστοι.

Talloze wilde aardbeien bloeiden en droegen vrucht samen met de bramen, en hun vruchten verrotte en vielen ongebruikt op de grond.

Τα μονοπάτια, που περνούσαν άλλοτε ανάμεσα στα δέντρα, είχαν σβήσει και αυτά από τον καιρό που είχε να τα πατήσει ανθρώπινο πόδι.

De paden die vroeger tussen de bomen liepen, waren ook door de tijd vervaagd, omdat er al jaren niemand meer op had gelopen.

Και τα δέντρα και τα χαμόδεντρα τόσο είχαν ξεχάσει την ανθρώπινη μορφή, που όλα ταράχθηκαν, και τρόμαξαν, και ανατρίχιασαν, και σείστηκαν, και μουρμούρισαν αναμεταξύ τους φοβισμένα,

En de bomen en struiken waren de menselijke vorm zo vergeten dat ze allemaal schrokken, bang waren, rillingen kregen, schudden en angstig met elkaar mompelden.

όταν μια μέρα είδαν ένα νέο αγόρι με βαθιά ονειροφορτωμένα καστανά μάτια, που περπατούσε κάτω από το φύλλωμα τους σταματώντας σε κάθε βήμα, για να κοιτάξει πότε ένα λουλούδι, πότε ένα ζωύφιο, με θαυμασμό κι έκπληξη, σα να τα έβλεπε πρώτη φορά.

Toen ze op een dag een jongen met diep verzonken bruine ogen zagen, die onder hun bladeren liep en bij elke stap stopte om met verwondering en ontzag naar een bloem of een insect te kijken, alsof hij ze voor het eerst zag.

- Τι πράμα να είναι άραγε τούτο που διαβαίνει; ρώτησε φοβισμένος ένας σκοίνος, συμμαζεύοντας τα φυλλαράκια του από φόβο μην τον δει το αγόρι.

- Wat is dat daar aan het lopen? vroeg een angstige rank, terwijl hij zijn blaadjes bij elkaar vouwde uit angst dat de jongen hem zou zien.

- Ποιος το ξέρει! αποκρίθηκε το πεύκο. Ίσως κανένα άλλο είδος ελάφι;

- Wie weet het! zei de dennenboom. Misschien een ander soort hert?

Μια λεύκα, που έστεκε εκεί κοντά, έσκυψε το υπερήφανο κεφάλι της να δει το διαβάτη.

Een wilg die daar in de buurt stond, bukte zijn trotse kop om de voorbijganger te zien.

- Ελάφι; είπε μ' ένα ξεκάρδισμα που αναποδογύρισε όλα της τα φυλλαράκια, και μια στιγμή από πράσινη την έκανε ασημένια. Ονειρεύεσαι, παιδί μου! Μα το ελάφι έχει τέσσερα πόδια, και τούτο έχει μόνο δυο!

- Een hert? zei hij met een lach die al zijn blaadjes deed omkeren, en transformeerde hem voor een ogenblik van groen naar zilver. Je droomt, kind! Maar een hert heeft vier poten, en dat ding heeft er maar twee!

- Μα λοιπόν τι ζώο είναι; ρώτησε ανήσυχα μια βατομουριά. Είναι άραγε κακό; Μη μου φάγει το καινούριο φόρεμα μου, και με βρει γυμνή το καλοκαίρι σαν έλθει;

- Maar wat is het dan voor dier? vroeg een angstige bramenstruik. Is het gevaarlijk? Zal het mijn nieuwe jurk opeten, en me in de zomer naakt achterlaten?

- Μη ζαλίζεστε, παιδιά μου, είπε ο γερο-πλάτανος, δεν είναι ζώο αυτό και δεν τρώγει φύλλα.

- Wees niet bang, kinderen, zei de oude plataan. Het is geen dier en het eet geen bladeren.

Είναι χρόνια πολλά που δεν πέρασε τέτοιο πράμα από δω.

Het is al jaren geleden dat er zoiets hier is gebeurd.

Μα θυμούμαι έναν καιρό, που το δάσος μας γέμιζε από όμοιους του.

Maar ik herinner me een tijd dat ons bos vol zat met soortgenoten.

Ήταν τα καλά εκείνα χρόνια, όταν μάζευαν οι άνθρωποι το μέλι της μέλισσας, και της φραουλιάς τη φράουλα, και τα βατόμουρα, και τα ώριμα κούμαρα.

Dat waren de goede jaren, toen mensen de honing van de bijen verzamelden, en de aardbeien, de bramen en de rijpe kumquats.

- Τι; φώναξε η αγριοφραουλιά, μαζεμένη στα πόδια του πλάτανου.

- Wat? riep de wilde aardbei, verzameld aan de voeten van de plataan.

Τι λές, παππού; Μην είναι άνθρωπος;

Wat zeg je, opa? Is het geen mens?

- Βέβαια είναι άνθρωπος, αποκρίθηκε ο γερο-πλάτανος.

- Natuurlijk is het een mens, antwoordde de oude plataan.

Και η λεύκα μουρμούρισε:

En de wilg mompelde:

- Μα βέβαια, άνθρωπος είναι! Θυμούμαι να είδα τέτοιους στα νιάτα μου.

- Maar natuurlijk is het een mens! Ik herinner me dat ik zulke mensen in mijn jeugd heb gezien.

Ο σκοίνος, περίεργος, άπλωσε τα κλαδιά του να τον δει από πιο κοντά.

De snoek, nieuwsgierig, strekte zijn takken uit om hem beter te kunnen zien.

- Άνθρωπος; είπε η ακατάδεκτη βαλανιδιά. Τι θέλει στο βασίλειο μας;

- Een mens? zei de ongenadige eik. Wat wil hij in ons koninkrijk?

Και όλα μαζί τα δέντρα έσκυψαν να δουν τον «άνθρωπο» που διάβαινε.

En alle bomen bukten om de 'mens' te zien die voorbijkwam.

Ήταν λιγνό αγόρι ως δεκάξι χρονών. Τα χρυσοκέντητα βελουδένια ρούχα του, λιωμένα στους αγκωνές και στα γόνατα, είχαν μικρέψει και σχιστεί, και οι χρυσές κορδέλες που βαστούσαν τα πέδιλα στα γυμνά του πόδια ήταν κατακομμένες και ξαναδεμένες με χοντροκοπιούς κόμπους.

Het was een mager jongetje van zestien jaar. Zijn goudgeborduurde fluwelen kleding was op de ellebogen en knieën versleten en gescheurd, en de gouden linten die zijn sandalen aan zijn blote voeten hielden, waren kapot en opnieuw met grove knopen vastgebonden.

Ξαπλώθηκε στη ρίζα του γερο-πλάτανου, είδε κοντά του τη φραουλιά φορτωμένη κατακόκκινες φράουλες, τις έκοψε και τις έφαγε. Ύστερα δίπλωσε τα χέρια του αποκάτω από το κεφάλι του και αποκοιμήθηκε.

Hij ging bij de wortel van de oude plataan liggen, zag de frambozenstruik met roodgloeiende frambozen naast hem, plukte er een paar en at ze op. Daarna vouwde hij zijn handen onder zijn hoofd en viel in slaap.

Κοιμήθηκε τόσο βαθιά που δεν άκουσε τα ψιθυρίσματα των δέντρων, ούτε το μουρμούρισμα του ρυακιού που έτρεχε πέρα, ούτε το σφύριγμα του κότσυφα που, πηδώντας από κλαδί σε κλαδί, διηγούνταν στα δέντρα ένα σωρό παράξενες ιστορίες.

Hij sliep zo diep dat hij de gefluister van de bomen niet hoorde, noch het gekletter van het beekje dat ergens verderop stroomde, noch het gefluit van de ekster die van tak tot tak sprong en de bomen een heleboel rare verhalen vertelde.

- Ο γιος του Βασιλιά! αναφώνησε ο γερο-πλάτανος. Πώς να το πιστέψω, βλέποντας τα γυμνά του πόδια και τα λιωμένα του ρούχα;

- De zoon van de koning! riep de oude plataan uit. Hoe kan ik dat geloven, gezien zijn blote voeten en versleten kleding?

- Να το πιστέψεις! αποκρίθηκε ο κότσυφας. Άκουσε με μένα, που πάγω κι έρχομαι στα παράθυρα του παλατιού και βλέπω τι γίνεται μέσα.

- Geloof het maar! zei de ekster. Luister naar mij, want ik ga vaak naar de ramen van het paleis en kijk wat er binnen gebeurt.

- Μα γιατί δεν αλλάζει ρούχα; ρώτησε το πεύκο σκανδαλισμένο.

- Maar waarom verandert hij dan niet van kleding? vroeg de verontwaardigde dennenboom.

- Γιατί δεν έχει άλλα, αποκρίθηκε ο κότσυφας.

- Omdat hij geen andere kleding heeft, antwoordde de ekster.

- Πώς! Ο γιος του Βασιλιά; αναφώνησε το θυμάρι, προσφέροντας τ' ανθισμένα του λουλουδάκια στη μέλισσα που βούιζε, γυρεύοντας μέρος ν' ακουμπήσει για να ρουφήξει το μέλι τους.

- Hoezo! De zoon van de koning? riep de tijm, en bood zijn bloemrijke bloemen aan de bij aan, die op zoek was naar een plek om te landen en het honing te zuigen.

- Μα τι θαρρείς; σφύριξε ο κότσυφας. Μήπως νομίζεις πως ο

- Maar waarom denk je dat? fluitte de ekster. Denk je misschien dat...

Βασιλιάς έχει τίποτα περισσότερο από τον τσοπάνη ή το βαρκάρη;

- De koning heeft toch niet meer rechten dan een schaapherder of een schipper?

- Λες παράξενα πράματα! μουρμούρισε ο σκοίνος που δεν πείθουνταν.

- Je zegt rare dingen! mompelde de sabel, die niet overtuigd was.

- Πίστεψε τον όμως, είπε η μέλισσα, φτερουγίζοντας γύρω του, αλήθεια σου λέγει. Ο Βασιλιάς φορεί και αυτός τέτοια ρούχα. Μ' αν δεις τις Βασιλοπούλες, τότε θα φρίξεις!

- Geloof het toch, zei de bij, die om hem heen fladderde. Het is echt waar. De koning draagt ook zulke kleding. Maar als je de koninginnen ziet, zal je versteld staan!

- Γιατί; ρώτησε η φραουλιά.

- Waarom? vroeg de aardbei.

Ο κότσυφας πήδηξε κοντά της και ψιθύρισε:

De ekster sprong naast haar en fluisterde:

- Γιατί κάτω από τα ρούχα τους δεν έχουν ούτε ποκάμισο!

- Omdat ze zelfs geen onderbroek dragen onder hun kleding!

Και ξεκαρδίστηκε στα γέλια χωρίς να προσέξει πως βρίσκουνταν κοντά στο αυτί του αγοριού.

En hij barstte in lachen uit, zonder te merken dat hij vlak bij het oor van het jongetje stond.

Ξύπνησε το Βασιλόπουλο και τινάχτηκε ξαφνισμένο.

Het koninklijke kind werd wakker en schrok zich een hoedje.

Τρόμαξε ο κότσυφας και πέταξε μακριά, και η μέλισσα κρύφθηκε ανάμεσα στα φύλλα του σκοίνου, ενώ τα δέντρα σήκωναν ψηλά το κεφάλι τους κι έκαναν τον ανήξερο, τάχα πως δεν παρατήρησαν τίποτα.

De ekster schrok en vloog weg, en de bij verstopte zich tussen de bladeren van de sabel, terwijl de bomen hun hoofd hoog in de lucht hielden en deden alsof ze niks hadden gezien.

Είχε βραδιάσει. Σηκώθηκε το Βασιλόπουλο και πήρε πάλι το δρόμο του. Βγήκε από το δάσος, πέρασε τον κατάξερο κάμπο, και τραβώντας κατά το παλάτι, με γοργά βήματα ανέβηκε στο βουνό, σκαρφαλώνοντας ανάμεσα στους βράχους και στα χώματα σαν κατσίκι.

Het was al avond. Het koninklijke kind stond op en vervolgde zijn weg. Hij verliet het bos, stak de dorre vlakte over en klom met grote stappen de berg op, tussen de rotsen en het vuil, net als een geit.