Le 8 décembre de l’an dernier, M. Gerbois, professeur de mathématiques au lycée de Versailles, dénicha, dans le fouillis d’un marchand de bric-à-brac, un petit secrétaire en acajou qui lui plut par la multiplicité de ses tiroirs.

Op 8 december vorig jaar vond dhr. Gerbois, wiskundeleraar aan het lyceum van Versailles, in de rommel van een antiekhandelaar een klein bureau van mahoniehout dat hem aansprak vanwege de vele laden.

— Voilà bien ce qu’il me faut pour l’anniversaire de Suzanne, pensa-t-il.

- Dit is precies wat ik nodig heb voor de verjaardag van Suzanne, dacht hij.

Et comme il s’ingéniait, dans la mesure de ses modestes ressources, à faire plaisir à sa fille, il débattit le prix et versa la somme de soixante-cinq francs.

En omdat hij, binnen zijn bescheiden middelen, zijn best deed om zijn dochter een plezier te doen, onderhandelde hij over de prijs en betaalde hij 65 franc.

Au moment où il donnait son adresse, un jeune homme, de tournure élégante, et qui furetait déjà de droite et de gauche, aperçut le meuble et demanda :

Op het moment dat hij zijn adres gaf, zag een jonge man met een elegante verschijning, die al rondkeek, het meubel en vroeg:

— Combien ?

- Hoeveel kost het?

— Il est vendu, répliqua le marchand.

- Het is verkocht, zei de handelaar.

— Ah !... À Monsieur, peut-être ?

- Ah!... Misschien voor u, meneer?

M. Gerbois salua et, d’autant plus heureux d’avoir ce meuble qu’un de ses semblables le convoitait, il se retira.

Dhr. Gerbois groette en was des te blijer met het meubel, omdat iemand anders het ook graag wilde hebben. Hij vertrok.

Mais il n’avait pas fait dix pas dans la rue qu’il fut rejoint par le jeune homme qui, le chapeau à la main et d’un ton de parfaite courtoisie, lui dit :

Maar hij was nog geen tien stappen de straat opgelopen of de jonge man liep hem achterna. Hij hield zijn hoed in zijn hand en zei op een uiterst beleefde manier:

— Je vous demande infiniment pardon, monsieur... Je vais vous poser une question indiscrète... Cherchiez-vous ce secrétaire plus spécialement qu’autre chose ?

- Het spijt me enorm, meneer... Ik ga u een indiscrete vraag stellen... Was u specifiek op zoek naar dit bureau of niet?

— Non. Je cherchais une balance d’occasion pour certaines expériences de physique.

- Nee. Ik was op zoek naar een tweedehands weegschaal voor bepaalde natuurkundige experimenten.

— Par conséquent, vous n’y tenez pas beaucoup ?

- Dus u vindt het niet zo belangrijk?

— J’y tiens, voilà tout.

- Ik vind het belangrijk, da's alles.

— Parce qu’il est ancien, peut-être ?

- Omdat het oud is, misschien?

— Parce qu’il est commode.

- Omdat het handig is.

— En ce cas, vous consentiriez à l’échanger contre un secrétaire aussi commode, mais en meilleur état ?

- In dat geval zou u het ruilen voor een even handig bureau, maar dan in een betere staat?

— Celui-ci est en bon état, et l’échange me paraît inutile.

- Dit bureau is in goede staat en een ruil lijkt me onnodig.

— Cependant...

- Toch...

M. Gerbois est un homme facilement irritable et de caractère ombrageux. Il répondit sèchement :

Meneer Gerbois is een licht geïrriteerd persoon met een kort lontje. Hij antwoordde kortaf:

— Je vous en prie, monsieur, n’insistez pas.

- Als u het niet erg vindt, meneer, ga daar niet verder mee.

L’inconnu se planta devant lui.

De onbekende stond voor hem.

— J’ignore le prix que vous l’avez payé, monsieur... je vous en offre le double.

- Ik weet niet hoeveel u ervoor hebt betaald, meneer... maar ik bied u het dubbele aan.

— Non.

- Nee.

— Le triple ?

- Het driedubbele?

— Oh ! restons-en là, s’écria le professeur, impatienté, ce qui m’appartient n’est pas à vendre.

- Oh, laten we het daarbij houden, riep de professor geïrriteerd uit. Wat van mij is, is niet te koop.

Le jeune homme le regarda fixement, d’un air que M. Gerbois ne devait pas oublier, puis, sans mot dire, tourna sur ses talons et s’éloigna.

De jonge man keek hem met een blik aan die Meneer Gerbois nooit zou vergeten, draaide zich zonder iets te zeggen om en liep weg.

Une heure après on apportait le meuble dans la maisonnette que le professeur occupait sur la route de Viroflay. Il appela sa fille.

Een uur later werd het meubel naar het huisje gebracht dat de professor bewoonde op de weg naar Viroflay. Hij riep zijn dochter op.

— Voici pour toi, Suzanne, si toutefois il te convient.

- Dit is voor jou, Suzanne, als je het maar goed vindt.

Suzanne était une jolie créature, expansive et heureuse. Elle se jeta au cou de son père et l’embrassa avec autant de joie que s’il lui avait offert un cadeau royal.

Suzanne was een mooi meisje, openhartig en vrolijk. Ze viel haar vader om de hals en kuste hem met evenveel vreugde als wanneer hij haar een koninklijk geschenk had gegeven.

Le soir même, l’ayant placé dans sa chambre avec l’aide d’Hortense, la bonne, elle nettoya les tiroirs et rangea soigneusement ses papiers, ses boîtes à lettres, sa correspondance, ses collections de cartes postales, et quelques souvenirs furtifs qu’elle conservait en l’honneur de son cousin Philippe.

Diezelfde avond, nadat Hortense, de dienstmeid, het meubel in zijn kamer had geplaatst, maakte ze de laden schoon en bracht ze zijn papieren, brievenbussen, correspondentie, verzamelingen van ansichtkaarten en enkele stiekeme souvenirs die ze ter ere van haar neef Philippe bewaarde, netjes op orde.

Le lendemain, à sept heures et demie, M. Gerbois se rendit au lycée. À dix heures, Suzanne, suivant une habitude quotidienne, l’attendait à la sortie, et c’était un grand plaisir pour lui que d’aviser, sur le trottoir opposé à la grille, sa silhouette gracieuse et son sourire d’enfant.

De volgende dag ging Meneer Gerbois om half acht naar de middelbare school. Om tien uur wachtte Suzanne hem, zoals ze elke dag deed, bij de uitgang op. Het was een groot genoegen voor hem om haar elegante silhouet en kinderlijke glimlach op de stoep tegenover de poort te zien.

Ils s’en revinrent ensemble.

Ze gingen samen terug naar huis.

— Et ton secrétaire ?

- En je secretaresse?

— Une pure merveille ! Hortense et moi, nous avons fait les cuivres. On dirait de l’or.

- Een echte schittering! Hortense en ik hebben alles opgepoetst. Het glimt als goud.

— Ainsi, tu es contente ?

- Dus je bent tevreden?

— Si je suis contente ! c’est-à-dire que je ne sais pas comment j’ai pu m’en passer jusqu’ici.

- Zo tevreden! Ik weet niet hoe ik het tot nu toe heb zonder haar gekund heb.

Ils traversèrent le jardin qui précède la maison. M. Gerbois proposa :

Ze liepen door de tuin die voor het huis lag. Meneer Gerbois stelde voor:

— Nous pourrions aller le voir avant le déjeuner ?

- Misschien kunnen we hem voor de lunch gaan opzoeken?

— Oh ! oui, c’est une bonne idée.

- Oh! Ja, dat is een goed idee.

Elle monta la première, mais, arrivée au seuil de sa chambre, elle poussa un cri d’effarement.

Ze ging als eerste de trap op, maar toen ze bij de deur van haar kamer kwam, gaf ze een schreeuw van ontzetting.

— Qu’y a-t-il donc ? balbutia M. Gerbois.

- Wat is er aan de hand? stamelde meneer Gerbois.

À son tour il entra dans la chambre. Le secrétaire n’y était plus.

Hij ging op zijn beurt de kamer binnen. De secretaresse was er niet meer.

...Ce qui étonna le juge d’instruction, c’est l’admirable simplicité des moyens employés.

... Wat de rechter-commissaris verbaasde, was de wonderbaarlijke eenvoud van de gebruikte middelen.

En l’absence de Suzanne, et tandis que la bonne faisait son marché, un commissionnaire muni de sa plaque — des voisins la virent — avait arrêté sa charrette devant le jardin et sonné par deux fois.

Tijdens de afwezigheid van Suzanne, en terwijl de dienstmeid boodschappen deed, had een koerier met zijn bordje - buren zagen het - zijn karretje voor de tuin geparkeerd en twee keer aan de deurbel getrokken.

Les voisins, ignorant que la bonne était dehors, n’eurent aucun soupçon, de sorte que l’individu effectua sa besogne dans la plus absolue quiétude.

De buren, die niet wisten dat de dienstmeid buiten was, hadden geen vermoeden, zodat de man zijn werk in alle rust kon uitvoeren.

À remarquer ceci : aucune armoire ne fut fracturée, aucune pendule dérangée.

Opmerkelijk genoeg was er geen kast gekraakt of pendel verstoord.

Bien plus, le porte-monnaie de Suzanne, qu’elle avait laissé sur le marbre du secrétaire, se retrouva sur la table voisine avec les pièces d’or qu’il contenait.

Bovendien werd de portemonnee van Suzanne, die ze op het marmer van de secretaresse had achtergelaten, teruggevonden op de naastgelegen tafel, met de gouden munten die erin zaten.

Le mobile du vol était donc nettement déterminé, ce qui rendait le vol d’autant plus inexplicable, car, enfin, pourquoi courir tant de risques pour un butin si minime ?

Het motief voor de diefstal was dus duidelijk vastgesteld, wat de diefstal des te onverklaarbaarder maakte, want waarom zou je zoveel risico's nemen voor zo'n kleine buit?

Le seul indice que put fournir le professeur fut l’incident de la veille.

De enige aanwijzing die de professor kon geven, was het incident van de vorige dag.

— Tout de suite ce jeune homme a marqué, de mon refus, une vive contrariété, et j’ai eu l’impression très nette qu’il me quittait sur une menace.

- De jonge man toonde meteen zijn ongenoegen over mijn weigering en ik kreeg de duidelijke indruk dat hij me met een dreigement verliet.

C’était bien vague. On interrogea le marchand. Il ne connaissait ni l’un ni l’autre de ces deux messieurs. Quant à l’objet, il l’avait acheté quarante francs, à Chevreuse, dans une vente après décès, et croyait bien l’avoir revendu à sa juste valeur. L’enquête poursuivie n’apprit rien de plus.

Het was vrij vaag. De koopman werd ondervraagd. Hij kende geen van de twee heren. Wat het object betrof, had hij het voor veertig francs gekocht in Chevreuse, tijdens een verkoop na overlijden, en hij geloofde dat hij het voor een redelijke prijs had doorverkocht. Het verder onderzoek bracht geen nieuwe informatie op.

Mais M. Gerbois resta persuadé qu’il avait subi un dommage énorme. Une fortune devait être dissimulée dans le double-fond d’un tiroir, et c’était la raison pour laquelle le jeune homme, connaissant la cachette, avait agi avec une telle décision.

Maar M. Gerbois bleef ervan overtuigd dat hij een groot verlies had geleden. Er zou een fortuin in de dubbele bodem van een lade zijn verborgen geweest, en daarom had de jonge man, die de schuilplek kende, met zoveel besluitvaardigheid gehandeld.

— Mon pauvre père, qu’aurions-nous fait de cette fortune ? répétait Suzanne.

- Mijn arme vader, wat zouden we met dat fortuin hebben gedaan? herhaalde Suzanne.

— Comment ! mais avec une pareille dot, tu pouvais prétendre aux plus hauts partis.

- Hoezo! Maar met een dergelijke bruidsschat had je aanspraak kunnen maken op de meest prestigieuze huwelijken.

Suzanne, qui bornait ses prétentions à son cousin Philippe, lequel était un parti pitoyable, soupirait amèrement. Et dans la petite maison de Versailles, la vie continua, moins gaie, moins insouciante, assombrie de regrets et de déceptions.

Suzanne, die haar ambities beperkte tot haar neef Philippe, die een armoedig vooruitzicht bood, zuchtte bitter. En in het kleine huis in Versailles ging het leven door, minder vrolijk, minder onbezorgd, verduisterd door spijt en teleurstellingen.

Deux mois se passèrent. Et soudain, coup sur coup, les événements les plus graves, une suite imprévue d’heureuses chances et de catastrophes !...

Twee maanden gingen voorbij. En plotseling, achter elkaar, de ernstigste gebeurtenissen, een onverwachte opeenvolging van gelukkige toevalligheden en catastrofes!...

Le premier février, à cinq heures et demie, M. Gerbois, qui venait de rentrer, un journal du soir à la main, s’assit, mit ses lunettes et commença à lire. La politique ne l’intéressant pas, il tourna la page. Aussitôt un article attira son attention, intitulé :

Op 1 februari, om half zes, ging M. Gerbois, die net thuis was gekomen met een avondkrant in zijn hand, zitten, zette zijn bril op en begon te lezen. Omdat politiek hem niet interesseerde, bladerde hij verder. Onmiddellijk trok een artikel zijn aandacht, getiteld:

« Troisième tirage de la loterie des Associations de la Presse... »

'Derde trekking van de loterij van de Persvereniging...'

« Le numéro 514-série 23 gagne un million... »

'Het nummer 514-serie 23 wint een miljoen...'

Le journal lui glissa des doigts. Les murs vacillèrent devant ses yeux, et son cœur cessa de battre. Le numéro 514-série 23, c’était son numéro ! Il l’avait acheté par hasard, pour rendre service à l’un de ses amis, car il ne croyait guère aux faveurs du destin, et voilà qu’il gagnait !

De krant gleed uit zijn handen. De muren gingen voor zijn ogen wazig, en zijn hart stopte met kloppen. Het nummer 514-serie 23, dat was zijn nummer! Hij had het bij toeval gekocht, om een vriend een plezier te doen, want hij geloofde niet in de gunsten van het lot, en nu won hij!

Vite, il tira son calepin. Le numéro 514-série 23 était bien inscrit, pour mémoire, sur la page de garde. Mais le billet ?

Snel haalde hij zijn notitieboekje tevoorschijn. Het nummer 514-serie 23 stond inderdaad op de voorpagina, ter herinnering. Maar het loterijkaartje?

Il bondit vers son cabinet de travail pour y chercher la boîte d’enveloppes parmi lesquelles il avait glissé le précieux billet, et dès l’entrée il s’arrêta net, chancelant de nouveau et le cœur contracté : la boîte d’enveloppes ne se trouvait pas là, et, chose terrifiante, il se rendait subitement compte qu’il y avait des semaines qu’elle n’était pas là !

Hij rende naar zijn werkkamer om de enveloppen te zoeken waarin hij het kostbare kaartje had gestopt, en bij de deur bleef hij stilstaan, opnieuw wankelend en met een samengeperst hart: de enveloppen waren er niet, en, verschrikkend genoeg, besefte hij plotseling dat ze er al weken niet meer waren!

Depuis des semaines, il ne l’apercevait plus devant lui aux heures où il corrigeait les devoirs de ses élèves !

Al weken had hij ze niet meer op zijn bureau gezien, tijdens het nakijken van de huiswerkopdrachten van zijn leerlingen!

Un bruit de pas sur le gravier du jardin... Il appela :

Een geritsel op de grind van de tuin... Hij riep:

— Suzanne ! Suzanne !

— Suzanne! Suzanne!

Elle arrivait de course. Elle monta précipitamment. Il bégaya d’une voix étranglée :

Ze kwam rennend. Ze liep meteen naar boven. Hij stamelde met een beklemd stem:

— Suzanne... la boîte... la boîte d’enveloppes ?...

— Suzanne... de enveloppen... de enveloppen?...

— Laquelle ?

— Welke?

— Celle du Louvre... que j’avais rapportée un jeudi... et qui était au bout de cette table.

— Die van het Louvre... die ik op een donderdag had meegebracht... en die bovenop die tafel lagen.

— Mais rappelle-toi, père... c’est ensemble que nous l’avons rangée...

— Maar weet je nog, vader... we hebben ze samen opgeruimd...

— Quand ?

— Wanneer?

— Le soir... tu sais... la veille du jour...

— 's Avonds... weet je wel... de dag ervoor...

— Mais où ?... réponds... tu me fais mourir...

— Maar waar?... zeg het nou... je maakt me gek...

— Où ?... dans le secrétaire.

— Waar?... in het bureau.

— Dans le secrétaire qui a été volé ?

— In het bureau dat is gestolen?

— Oui.

— Ja.

— Dans le secrétaire qui a été volé !

— In het bureau dat is gestolen!

Il répéta ces mots tout bas, avec une sorte d’épouvante. Puis il lui saisit la main, et d’un ton plus bas encore :

Hij herhaalde deze woorden zachtjes, met een soort ontzetting. Toen pakte hij haar hand en zei op nog zachtere toon:

— Elle contenait un million, ma fille...

— Er zat een miljoen in, mijn dochter...

— Ah ! père, pourquoi ne me l’as-tu pas dit ? murmura-t-elle naïvement.

— Ah! vader, waarom heb je me dat niet verteld? mompelde ze onschuldig.

— Un million ! reprit-il, c’était le numéro gagnant des bons de la Presse.

— Een miljoen! herhaalde hij, het was het winnende nummer van de loterij van de Pers.

L’énormité du désastre les écrasait, et longtemps ils gardèrent un silence qu’ils n’avaient pas le courage de rompre.

De enorme omvang van de ramp overweldigde hen en ze bleven lang zwijgen, omdat ze de moed niet hadden om het stilzwijgen te doorbreken.

Enfin Suzanne prononça :

Uiteindelijk zei Suzanne:

— Mais, père, on te le paiera tout de même.

— Maar, vader, ze zullen je het geld toch betalen.

— Pourquoi ? sur quelles preuves ?

— Waarom? Op basis van welke bewijzen?

— Il faut donc des preuves ?

— Dus er is bewijs nodig?

— Parbleu !

— Natuurlijk!

— Et tu n’en as pas ?

— En jij hebt geen bewijs?!

— Si, j’en ai une.

— Oh, maar dat heb ik wel.

— Alors ?

— En dan?

— Elle était dans la boîte.

— Het zat in de doos.

— Dans la boîte qui a disparu ?

— In de doos die verdwenen is?

— Oui. Et c’est l’autre qui touchera.

— Ja. En de ander zal de prijs winnen.

— Mais ce serait abominable ! Voyons, père, tu pourras t’y opposer ?

— Maar dat zou vreselijk zijn! Kijk eens, vader, je kunt hier toch iets tegen doen?

— Est-ce qu’on sait ! est-ce qu’on sait ! cet homme doit être si fort ! il dispose de telles ressources !... Souviens-toi... l’affaire de ce meuble...

— Wie weet het? Who knows? Die man moet zo sterk zijn! Hij beschikt over zoveel middelen!... Weet je nog... die kwestie met het meubilair...

Il se releva dans un sursaut d’énergie, et frappant du pied :

Hij sprong op met een vlaag van energie en sloeg met zijn voet op de grond:

— Eh bien, non, non, il ne l’aura pas, ce million, il ne l’aura pas ! Pourquoi l’aurait-il ? Après tout, si habile qu’il soit, lui non plus ne peut rien faire. S’il se présente pour toucher, on le coffre ! Ah ! nous verrons bien, mon bonhomme !

— Nou, nee, nee, hij krijgt dat miljoen niet, hij krijgt het niet! Waarom zou hij het willen hebben? Hoe slim hij ook is, hij kan toch niks doen. Als hij zich meldt om de prijs op te halen, wordt hij opgesloten! Ah! We zullen het wel zien, mijn vriend!

— Tu as donc une idée, père ?

— Dus je hebt een idee, vader?

— Celle de défendre nos droits, jusqu’au bout, quoi qu’il arrive ! Et nous réussirons !... Le million est à moi : je l’aurai !

— Het idee om onze rechten te verdedigen, tot het einde, wat er ook gebeurt! En we zullen uiteindelijk winnen!... Het miljoen is van mij: ik krijg het wel!

Quelques minutes plus tard, il expédiait cette dépêche :

Enkele minuten later stuurde hij deze telegram:

« Gouverneur Crédit Foncier, « rue Capucines, Paris. « Suis possesseur du numéro 514-série 23, mets opposition par toutes voies légales à toute réclamation étrangère. « Gerbois. » Presque en même temps parvenait au Crédit Foncier cet autre télégramme :

‘Gouverneur Crédit Foncier, Rue Capucines, Parijs. Ik ben de eigenaar van nummer 514-serie 23 en ik verzet me op alle legale manieren tegen elke buitenlandse claim. Gerbois.’ Bijna tegelijkertijd kwam er bij Crédit Foncier nog een telegram binnen:

« Le numéro 514-série 23 est en ma possession. « Arsène Lupin. »

‘Nummer 514-serie 23 is in mijn bezit. Arsène Lupin.’

Chaque fois que j’entreprends de raconter quelqu’une des innombrables aventures dont se compose la vie d’Arsène Lupin, j’éprouve une véritable confusion, tellement il me semble que la plus banale de ces aventures est connue de tous ceux qui vont me lire.

Elke keer als ik een van de ontelbare avonturen van Arsène Lupin probeer te vertellen, raak ik in verwarring. Het schijnt me dat zelfs het meest alledaagse avontuur al bekend is bij iedereen die dit gaat lezen.

De fait, il n’est pas un geste de notre « voleur national », comme on l’a si joliment appelé, qui n’ait été signalé de la façon la plus retentissante, pas un exploit que l’on n’ait étudié sous toutes ses faces, pas un acte qui n’ait été commenté avec cette abondance de détails que l’on réserve d’ordinaire au récit des actions héroïques.

Inderdaad is er geen enkele daad van onze 'nationale dief', zoals hij zo mooi wordt genoemd, die niet op de meest sensationele manier is gemeld, geen enkele prestatie die niet van alle kanten is bestudeerd, geen enkele daad die niet is besproken met een overvloed aan details die gewoonlijk wordt gebruikt bij het vertellen van heldendaden.

Qui ne connaît, par exemple, cette étrange histoire de « La Dame Blonde », avec ces épisodes curieux que les reporters intitulaient en gros caractères : Le numéro 514-série 23 !...

Wie kent bijvoorbeeld niet het bizarre verhaal van 'De Blonde Dame', met de curieuze episodes die door verslaggevers met grote krantenkoppen werden aangeduid als: Nummer 514-serie 23!...

Le crime de l’avenue Henri-Martin !...

De misdaad in de Avenue Henri-Martin!...

Le diamant bleu !...

De blauwe diamant!...

Quel bruit autour de l’intervention du fameux détective anglais Herlock Sholmès !

Wat een ophef rond de tussenkomst van de beroemde Engelse detective Herlock Sholmès!

Quelle effervescence après chacune des péripéties qui marquèrent la lutte de ces deux grands artistes !

Wat een opwinding na elke wending in de strijd tussen deze twee grote artiesten!

Et quel vacarme sur les boulevards, le jour où les camelots vociféraient : « L’arrestation d’Arsène Lupin ! »

En wat een kabaal op de boulevards op de dag dat de krantenverkopers riepen: 'De arrestatie van Arsène Lupin!'

Mon excuse, c’est que j’apporte du nouveau : j’apporte le mot de l’énigme.

Mijn excuus is dat ik nieuws breng: ik onthul de oplossing van het raadsel.

Il reste toujours de l’ombre autour de ces aventures : je la dissipe.

Er blijft altijd een schaduw rond deze avonturen: ik verjaag die schaduw.

Je reproduis des articles lus et relus, je recopie d’anciennes interviews : mais tout cela, je le coordonne, je le classe, et je le soumets à l’exacte vérité.

Ik reproduceer artikelen die ik steeds opnieuw heb gelezen, ik kopieer oude interviews: maar ik coördineer en rangschik alles en ik baseer het op de exacte waarheid.

Mon collaborateur, c’est Arsène Lupin dont la complaisance à mon égard est inépuisable.

Mijn medewerker is Arsène Lupin, wiens welwillendheid jegens mij onuitputtelijk is.

Et c’est aussi, en l’occurrence, l’ineffable Wilson, l’ami et le confident de Sholmès.

En in dit geval is het ook de onuitsprekelijke Wilson, de vriend en vertrouweling van Sholmès.

On se rappelle le formidable éclat de rire qui accueillit la publication de la double dépêche. Le nom seul d’Arsène Lupin était un gage d’imprévu, une promesse de divertissement pour la galerie. Et la galerie, c’était le monde entier.

Men herinnert zich de enorme lachsalvo die de publicatie van de dubbele telegrammen veroorzaakte. De naam Arsène Lupin alleen al was een garantie voor onverwachte wendingen, een belofte van entertainment voor het publiek. En het publiek was de hele wereld.

Des recherches opérées aussitôt par le Crédit Foncier, il résulta que le numéro 514-série 23 avait été délivré par l’intermédiaire du Crédit Lyonnais, succursale de Versailles, au commandant d’artillerie Bessy.

Uit onderzoek dat onmiddellijk door de Crédit Foncier werd uitgevoerd, bleek dat het nummer 514-serie 23 was verstrekt door de Crédit Lyonnais, filiaal in Versailles, aan de artilleriecommandant Bessy.

Or, le commandant était mort d’une chute de cheval.

De commandant was echter overleden na een val van zijn paard.

On sut, par des camarades auxquels il s’était confié que, quelque temps avant sa mort, il avait dû céder son billet à un ami.

Vanwege kameraden die hem hadden vertrouwd, werd bekend dat hij kort voor zijn dood zijn ticket aan een vriend had gegeven.

— Cet ami, c’est moi, affirma M. Gerbois.

- Die vriend ben ik, beweerde de heer Gerbois.

— Prouvez-le, objecta le gouverneur du Crédit Foncier.

- Bewijs het, zei de gouverneur van de Crédit Foncier.

— Que je le prouve ? Facilement. Vingt personnes vous diront que j’avais avec le commandant des relations suivies et que nous nous rencontrions au café de la Place d’Armes. C’est là qu’un jour, pour l’obliger dans un moment de gêne, je lui ai repris son billet contre la somme de vingt francs.

- Bewijzen? Dat is eenvoudig. Twintig mensen zullen u vertellen dat ik regelmatig contact had met de commandant en dat we elkaar ontmoetten in het café op de Place d'Armes. Daar heb ik op een dag, om hem uit de krappe situatie te helpen, zijn ticket teruggekocht voor twintig franc.

— Vous avez des témoins de cet échange ?

- Heeft u getuigen van deze transactie?

— Non.

- Nee.

— En ce cas, sur quoi fondez-vous votre réclamation ?

- Op welke basis baseer je dan je claim?

— Sur la lettre qu’il m’a écrite à ce sujet.

- Op de brief die hij me hierover heeft geschreven.

— Quelle lettre ?

- Welke brief?

— Une lettre qui était épinglée avec le billet.

- Een brief die aan het ticket was bevestigd.

— Montrez-la.

- Laat het me zien.

— Mais elle se trouvait dans le secrétaire volé !

- Maar het was in het gestolen bureau!

— Retrouvez-la.

- Zoek het opnieuw.

Arsène Lupin la communiqua, lui.

Arsène Lupin gaf het hem uiteindelijk wel.

Une note insérée par l’Écho de France — lequel a l’honneur d’être son organe officiel, et dont il est, paraît-il, un des principaux actionnaires — une note annonça qu’il remettait entre les mains de Me Detinan, son avocat-conseil, la lettre que le commandant Bessy lui avait écrite, à lui personnellement.

Een briefje van de Écho de France - die de eer heeft om zijn officiële orgaan te zijn, en waarvan hij naar verluidt een van de belangrijkste aandeelhouders is - kondigde aan dat hij de brief die commandant Bessy hem persoonlijk had geschreven, had overhandigd aan zijn advocaat, Me Detinan.

Ce fut une explosion de joie : Arsène Lupin prenait un avocat ! Arsène Lupin, respectueux des règles établies, désignait pour le représenter un membre du barreau !

Er volgde een uitbarsting van vreugde: Arsène Lupin nam een advocaat in de arm! Arsène Lupin, die zich hield aan de geldende regels, koos een advocaat om hem te vertegenwoordigen!

Toute la presse se rua chez Me Detinan, député radical influent, homme de haute probité en même temps que d’esprit fin, un peu sceptique, volontiers paradoxal.

De hele pers stroomde toe naar Me Detinan, een invloedrijke radicaal parlementslid, een man met een grote integriteit en een scherpzinnige geest, enigszins sceptisch en vaak paradoxaal.

Me Detinan n’avait jamais eu le plaisir de rencontrer Arsène Lupin — et il le regrettait vivement — mais il venait de recevoir ses instructions, et, très touché d’un choix dont il sentait tout l’honneur, il comptait défendre vigoureusement le droit de son client.

Me Detinan had nog nooit het genoegen gehad om Arsène Lupin te ontmoeten - en hij vond dat erg jammer - maar hij had net zijn instructies ontvangen en was zeer ontroerd door de keuze, waarvan hij het grote eerbetoon inzag, en hij was van plan om het recht van zijn cliënt krachtig te verdedigen.

Il ouvrit donc le dossier nouvellement constitué, et, sans détours, exhiba la lettre du commandant.

Hij opende dus het nieuw samengestelde dossier en toonde zonder omwegen de brief van de commandant.

Elle prouvait bien la cession du billet, mais ne mentionnait pas le nom de l’acquéreur. «

Deze bewees wel de overdracht van het biljet, maar noemde de naam van de koper niet.

Mon cher ami... »,

‘Mijn beste vriend...’,

disait-elle simplement.

zei de brief eenvoudigweg.

— « Mon cher ami », c’est moi, ajoutait Arsène Lupin dans une note jointe à la lettre du commandant. Et la meilleure preuve c’est que j’ai la lettre.

- ‘Mijn beste vriend’, dat ben ik, voegde Arsène Lupin hieraan toe in een briefje dat bij de brief van de commandant was gevoegd. En het beste bewijs is dat ik de brief heb.

La nuée des reporters s’abattit immédiatement chez M. Gerbois qui ne put que répéter :

De zwerm verslaggevers stroomde onmiddellijk toe naar Meneer Gerbois, die alleen kon herhalen:

— « Mon cher ami » n’est autre que moi. Arsène Lupin a volé la lettre du commandant avec le billet de loterie.

- ‘Mijn beste vriend’ is niemand anders dan ik. Arsène Lupin heeft de brief van de commandant samen met het loterijbiljet gestolen.

— Qu’il le prouve ! riposta Lupin aux journalistes.

- ‘Laat hem het bewijzen!’ riep Lupin tegen de journalisten.

— Mais puisque c’est lui qui a volé le secrétaire ! s’exclama M. Gerbois devant les mêmes journalistes.

- ‘Maar hij heeft toch de secretaris gestolen!’ riep Meneer Gerbois tegen dezelfde journalisten.

Et Lupin riposta :

En Lupin riep terug:

— Qu’il le prouve !

- ‘Laat hem het bewijzen!’

Et ce fut un spectacle d’une fantaisie charmante que ce duel public entre les deux possesseurs du numéro 514-série 23, que ces allées et venues des reporters, que le sang-froid d’Arsène Lupin en face de l’affolement de ce pauvre M. Gerbois.

En het was een schitterend schouwspel van fantasie: dit openbare duel tussen de twee bezitters van nummer 514, serie 23; de heen en weer rennende verslaggevers; en de kalmte van Arsène Lupin in tegenstelling tot de paniek van de arme Meneer Gerbois.

Le malheureux, la presse était remplie de ses lamentations ! Il confiait son infortune avec une ingénuité touchante.

De ongelukkige Meneer Gerbois klaagde overal in de pers! Hij deelde zijn tegenslagen met een ontroerende naïviteit.

— Comprenez-le, Messieurs, c’est la dot de Suzanne que ce gredin me dérobe ! Pour moi, personnellement, je m’en moque, mais pour Suzanne ! Pensez donc, un million ! Dix fois cent mille francs ! Ah ! je savais bien que le secrétaire contenait un trésor !

- ‘Begrijpt u het, heren, deze schurk steelt Suzannes bruidsschat! Voor mij persoonlijk maakt het niet uit, maar voor Suzanne! Denkt u eens aan een miljoen! Tien keer honderdduizend franc! Ah! Ik wist dat de secretaris een schat bevatte!’

On avait beau lui objecter que son adversaire, en emportant le meuble, ignorait la présence d’un billet de loterie, et que nul en tout cas ne pouvait prévoir que ce billet gagnerait le gros lot, il gémissait :

Ondanks dat men hem erop wees dat zijn tegenpartij, toen hij het meubel stal, niet wist dat er een loterijbiljet in zat, en dat niemand kon voorspellen dat dit biljet de grote prijs zou winnen, bleef hij klaagden:

— Allons donc, il le savait !... Sinon pourquoi se serait-il donné la peine de prendre ce misérable meuble ?

- ‘Kom op, hij wist het!... Anders had hij toch geen moeite gedaan om dat verdomde meubel te stelen?’

— Pour des raisons inconnues, mais certes point pour s’emparer d’un chiffon de papier qui valait alors la modeste somme de vingt francs.

- ‘Om onbekende redenen, maar zeker niet om een stukje papier te stelen dat toen slechts twintig franc waard was.’

— La somme d’un million ! Il le savait... Il sait tout !... Ah ! vous ne le connaissez pas, le bandit !... Il ne vous a pas frustré d’un million, vous !

- ‘Een miljoen! Hij wist het... Hij weet alles!... Ah! Je kent hem niet, de schurk!... Hij heeft jou niet beroofd van een miljoen, jij!’

Le dialogue aurait pu durer longtemps. Mais le douzième jour, M. Gerbois reçut d’Arsène Lupin une missive qui portait la mention « confidentielle ». Il lut, avec une inquiétude croissante :

De dialoog had nog lang kunnen duren. Maar op de twaalfde dag ontving Meneer Gerbois een brief van Arsène Lupin met de vermelding 'vertrouwelijk'. Hij las met toenemende ongerustheid:

« Monsieur, la galerie s’amuse à nos dépens.

‘Meneer, de galerie maakt misbruik van onze situatie.’

N’estimez-vous pas le moment venu d’être sérieux ?

‘Vindt u het geen tijd om serieus te worden?’

J’y suis, pour ma part, fermement résolu. «

‘Ik ben zelf vastbesloten om dat te doen.’

La situation est nette : je possède un billet que je n’ai pas, moi, le droit de toucher, et vous avez, vous, le droit de toucher un billet que vous ne possédez pas.

‘De situatie is duidelijk: ik bezit een biljet waar ik geen recht op heb, en u hebt het recht op een biljet dat u niet bezit.’

Donc nous ne pouvons rien l’un sans l’autre. «

‘Dus we kunnen niets doen zonder elkaar.’

Or, ni vous ne consentiriez à me céder votre droit, ni moi à vous céder mon billet. «

‘En jij zou nooit je recht aan mij willen overdragen, en ik zou nooit mijn biljet aan jou willen overdragen.’

Que faire ? «

‘Wat moeten we doen?’

Je ne vois qu’un moyen, séparons.

‘Ik zie maar één oplossing: laten we uit elkaar gaan.’

Un demi-million pour vous, un demi-million pour moi.

‘Een halve miljoen voor jou, een halve miljoen voor mij.’

N’est-ce pas équitable ?

‘Is dat niet eerlijk?’

Et ce jugement de Salomon ne satisfait-il pas à ce besoin de justice qui est en chacun de nous ? «

‘En voldoet dit oordeel van Salomon niet aan de behoefte aan rechtvaardigheid die in ons allemaal zit?’

Solution juste, mais solution immédiate.

‘Een rechtvaardige oplossing, maar een onmiddellijke oplossing.’

Ce n’est pas une offre que vous ayez le loisir de discuter, mais une nécessité à laquelle les circonstances vous contraignent à vous plier.

‘Dit is geen aanbod dat je kunt bespreken, maar een noodzaak waaraan de omstandigheden je dwingen je te onderwerpen.’

Je vous donne trois jours pour réfléchir.

‘Ik geef je drie dagen de tijd om hierover na te denken.’

Vendredi matin, j’aime à croire que je lirai, dans les petites annonces de l’Écho de France, une note discrète adressée à M. Ars.

‘Op vrijdagochtend verwacht ik in de kleine advertenties van de Écho de France een discrete boodschap te lezen, gericht aan de heer Ars.’

Lup.

‘Lup.’

et contenant, en termes voilés, votre adhésion pure et simple au pacte que je vous propose.

‘En deze boodschap bevat, in onuitgesproken bewoordingen, je pure en eenvoudige instemming met het pact dat ik je voorstel.’

Moyennant quoi, vous rentrez en possession immédiate du billet et touchez le million — quitte à me remettre cinq cent mille francs par la voie que je vous indiquerai ultérieurement. «

‘In ruil daarvoor krijg je onmiddellijk het biljet terug en ontvang je het miljoen — zolang als je me vijfhonderdduizend francs overmaakt via een methode die ik je later zal aangeven.’

En cas de refus, j’ai pris mes dispositions pour que le résultat soit identique.

‘In het geval van een weigering heb ik al regelingen getroffen om ervoor te zorgen dat het resultaat hetzelfde is.’

Mais, outre les ennuis très graves que vous causerait une telle obstination, vous auriez à subir une retenue de vingt-cinq mille francs pour frais supplémentaires. «

‘Maar naast de zeer ernstige problemen die een dergelijke koppigheid je zou bezorgen, zou je ook een toeslag van vijfentwintigduizend francs moeten betalen voor extra kosten.’

Veuillez agréer, monsieur, l’expression de mes sentiments les plus respectueux. «

‘Ik verzoek je, mijnheer, de uitdrukking van mijn meest respectvolle gevoelens te willen aanvaarden.’

Arsène Lupin » Exaspéré, M. Gerbois commit la faute énorme de montrer cette lettre et d’en laisser prendre copie.

‘Arsène Lupin.’ Verontwaardigd maakte de heer Gerbois de enorme fout om deze brief te laten zien en een kopie van de brief te laten maken.

Son indignation le poussait à toutes les sottises.

Zijn verontwaardiging bracht hem tot alle dwaasheid.

— Rien ! il n’aura rien ! s’écria-t-il devant l’assemblée des reporters. Partager ce qui m’appartient ? Jamais. Qu’il déchire son billet, s’il le veut !

‘Niets! Hij zal niets krijgen!’ riep hij tegen de verzamelde verslaggevers. ‘Mijn eigendommen delen? Nooit. Laat hem zijn biljet verscheuren, als hij dat wil!’

— Cependant cinq cent mille francs valent mieux que rien.

‘Maar vijfhonderdduizend francs zijn toch beter dan niets.’

— Il ne s’agit pas de cela, mais de mon droit, et ce droit, je l’établirai devant les tribunaux.

‘Het gaat niet om het geld, maar om mijn recht, en dat recht zal ik voor de rechtbanken vestigen.’

— Attaquer Arsène Lupin ? ce serait drôle.

‘Arsène Lupin aanvallen? Dat zou grappig zijn.’

— Non, mais le Crédit Foncier. Il doit me délivrer le million.

‘Nee, maar de Crédit Foncier. Ze moeten me het miljoen leveren.’

— Contre le dépôt du billet, ou du moins contre la preuve que vous l’avez acheté.

‘Tegen inwisseling van het biljet, of in ieder geval tegen het bewijs dat je het hebt gekocht.’

— La preuve existe, puisque Arsène Lupin avoue qu’il a volé le secrétaire.

‘Het bewijs is er, aangezien Arsène Lupin bekent dat hij de secretaris heeft beroofd.’

— La parole d’Arsène Lupin suffira-t-elle aux tribunaux ?

‘Zal de getuigenis van Arsène Lupin voldoende zijn voor de rechtbanken?’

— N’importe, je poursuis.

‘Hoe dan ook, ik ga door.’

La galerie trépignait.

De toeschouwers waren in opwinding.

Des paris furent engagés, les uns tenant que Lupin réduirait M. Gerbois, les autres qu’il en serait pour ses menaces.

Er werden weddenschappen geplaatst. Sommigen gokten dat Lupin de heer Gerbois zou overmeesteren, anderen gokten dat Lupin de gevolgen van zijn dreigementen zou ondervinden.

Et l’on éprouvait une sorte d’appréhension, tellement les forces étaient inégales entre les deux adversaires, l’un si rude dans son assaut, l’autre effaré comme une bête qu’on traque.

Er hing een soort angst in de lucht, aangezien de krachtsverhoudingen tussen de twee tegenpartijen zo oneven waren. De ene was zo agressief in zijn aanval, de andere was doodsbang als een opgejaagd dier.

Le vendredi, on s’arracha l’Écho de France, et on scruta fiévreusement la cinquième page à l’endroit des petites annonces. Pas une ligne n’était adressée à M. Ars. Lup. Aux injonctions d’Arsène Lupin, M. Gerbois répondait par le silence. C’était la déclaration de guerre.

Op vrijdag kochten mensen de Écho de France en zochten ze koortsachtig op de vijfde pagina naar de kleine advertenties. Er stond geen enkele regel over de heer Arsène Lupin. De heer Gerbois reageerde op de dreigementen van Arsène Lupin met stilte. Dit was een oorlogsverklaring.

Le soir, on apprenait par les journaux l’enlèvement de Mlle Gerbois.

‘s Avonds hoorden we via de kranten van de ontvoering van mevrouw Gerbois.

Ce qui nous réjouit dans ce qu’on pourrait appeler les spectacles d’Arsène Lupin, c’est le rôle éminemment comique de la police.

Wat ons het meest vermaakt in de zogenaamde 'shows' van Arsène Lupin, is de uiterst komische rol die de politie speelt.

Tout se passe en dehors d’elle.

Alles gebeurt buiten de politie om.

Il parle, lui, il écrit, prévient, commande, menace, exécute, comme s’il n’existait ni chef de la Sûreté, ni agents, ni commissaires, personne enfin qui pût l’entraver dans ses desseins.

Hij praat, hij schrijft, waarschuwt, beveelt, bedreigt, voert uit, alsof er geen hoofd van de politie, geen agenten of commissarissen zouden zijn die hem zouden kunnen dwarsbomen in zijn plannen.

Tout cela est considéré comme nul et non avenu.

Dit alles wordt als nietig en ongeldig beschouwd.

L’obstacle ne compte pas.

De obstakels doen er niet toe.

Et pourtant elle se démène, la police ! Dès qu’il s’agit d’Arsène Lupin, du haut en bas de l’échelle, tout le monde prend feu, bouillonne, écume de rage. C’est l’ennemi, et l’ennemi qui vous nargue, vous provoque, vous méprise, ou, qui pis est, vous ignore.

En toch doet de politie alles om het tegen te houden! Zodra het om Arsène Lupin gaat, van boven tot onder, raakt iedereen in opstand, kookt over, schuimt van woede. Hij is de vijand, en de vijand die je uitdaagt, je provoceert, je veracht of, erger nog, je negeert.

Et que faire contre un pareil ennemi ?

En wat doe je tegen een dergelijke vijand?

À dix heures moins vingt, selon le témoignage de la bonne, Suzanne partait de chez elle.

Volgens de getuigenis van de huishoudster vertrok Suzanne om 20.00 uur uit haar huis.

À dix heures cinq minutes, en sortant du lycée, son père ne l’apercevait pas sur le trottoir où elle avait coutume de l’attendre.

Om 10.55 uur zag haar vader haar niet op de stoep waar ze hem gewoonlijk opwachtte als hij van school kwam.

Donc tout s’était passé au cours de la petite promenade de vingt minutes qui avait conduit Suzanne de chez elle jusqu’au lycée, ou du moins jusqu’aux abords du lycée.

Dus alles gebeurde tijdens de korte wandeling van twintig minuten van Suzanne van huis naar school, of in ieder geval in de buurt van de school.

Deux voisins affirmèrent l’avoir croisée à trois cents pas de la maison. Une dame avait vu marcher le long de l’avenue une jeune fille dont le signalement correspondait au sien. Et après ? Après on ne savait pas.

Twee buren beweerden dat ze haar driehonderd meter van het huis hadden gezien. Een dame had een jong meisje zien lopen langs de laan dat overeenkwam met de beschrijving van Suzanne. En dan? En dan wist niemand het meer.

On perquisitionna de tous côtés, on interrogea les employés des gares et de l’octroi.

Er werd overal doorzocht, de medewerkers van de treinstations en de douane werden ondervraagd.

Ils n’avaient rien remarqué ce jour-là qui pût se rapporter à l’enlèvement d’une jeune fille.

Ze hadden die dag niets opgemerkt dat te maken had met de ontvoering van een jong meisje.

Cependant, à Ville-d’Avray, un épicier déclara qu’il avait fourni de l’huile à une automobile fermée qui arrivait de Paris.

In Ville-d'Avray verklaarde een kruidenier echter dat hij olie had geleverd aan een gesloten auto die vanuit Parijs kwam.

Sur le siège se tenait un mécanicien, à l’intérieur une dame blonde — excessivement blonde, précisa le témoin.

Op de stoel zat een monteur en binnen zat een blonde dame - extreem blond, zoals de getuige verduidelijkte.

Une heure plus tard, l’automobile revenait de Versailles.

Een uur later keerde de auto terug van Versailles.

Un embarras de voiture l’obligea de ralentir, ce qui permit à l’épicier de constater, à côté de la dame blonde déjà entrevue, la présence d’une autre dame, entourée, celle-ci, de châles et de voiles.

Een opstopping op de weg dwong de chauffeur om het tempo te verlagen, waardoor de kruidenier kon zien dat er naast de al eerder geziene blonde dame nog een dame zat, omringd door sjaals en sluiers.

Nul doute que ce ne fût Suzanne Gerbois.

Er was geen twijfel dat dit Suzanne Gerbois was.

Mais alors il fallait supposer que l’enlèvement avait eu lieu en plein jour, sur une route très fréquentée, au centre même de la ville !

Maar dan moesten we aannemen dat de ontvoering overdag had plaatsgevonden, op een drukke weg, middenin de stad!

Comment ? à quel endroit ? Pas un cri ne fut entendu, pas un mouvement suspect ne fut observé.

Hoe? Op welke plek? Er werd geen enkele schreeuw gehoord, er werd geen verdacht gedrag waargenomen.

L’épicier donna le signalement de l’automobile, une limousine de 24 chevaux de la maison Peugeon, à carrosserie bleu foncé.

De kruidenier gaf een signalement van de auto, een limousine met 24 paardenkracht van het merk Peugeot, met een donkerblauwe carrosserie.

À tout hasard, on s’informa auprès de la directrice du Grand-Garage, Mme Bob-Walthour, qui s’est fait une spécialité d’enlèvements par automobile.

Uit nieuwsgierigheid werd er navraag gedaan bij de directrice van de Grand-Garage, mevrouw Bob-Walthour, die een specialisatie heeft in ontvoeringen per auto.

Le vendredi matin, en effet, elle avait loué pour la journée une limousine Peugeon à une dame blonde qu’elle n’avait du reste point revue.

Op vrijdagochtend had ze inderdaad een Peugeot-limousine gehuurd voor een dag aan een blonde dame, die ze overigens nooit meer heeft gezien.

— Mais le mécanicien ?

— Maar de monteur dan?

— C’était un nommé Ernest, engagé la veille sur la foi d’excellents certificats.

— Dat was een zekere Ernest, die de dag ervoor was aangeworven op basis van uitstekende referenties.

— Il est ici ?

— Is hij hier?

— Non, il a ramené la voiture, et il n’est plus revenu.

— Nee, hij bracht de auto terug en kwam nooit meer terug.

— Ne pouvons-nous retrouver sa trace ?

— Kunnen we zijn spoor niet terugvinden?

— Certes, auprès des personnes dont il s’est recommandé. Voici leurs noms.

— Zeker wel, bij de mensen bij wie hij zich had voorgesteld. Hier zijn hun namen.

On se rendit chez ces personnes. Aucune d’elles ne connaissait le nommé Ernest.

We gingen naar deze mensen toe. Geen van hen kende de zekere Ernest.

Ainsi donc, quelque piste que l’on suivît pour sortir des ténèbres, on aboutissait à d’autres ténèbres, à d’autres énigmes.

Dus welke aanwijzing we ook volgden om uit de duisternis te komen, we kwamen steeds weer in een nieuwe duisternis terecht, met nieuwe raadsels.

M. Gerbois n’était pas de force à soutenir une bataille qui commençait pour lui de façon si désastreuse. Inconsolable depuis la disparition de sa fille, bourrelé de remords, il capitula.

Meneer Gerbois was niet sterk genoeg om een gevecht aan te gaan dat voor hem zo rampzalig begon. Ontroostbaar sinds de verdwijning van zijn dochter, vol wroeging, gaf hij het op.

Une petite annonce parue à l’Écho de France, et que tout le monde commenta, affirma sa soumission pure et simple, sans arrière-pensée.

Een kleine advertentie in de Écho de France, die door iedereen werd besproken, bevestigde zijn pure en simpele overgave, zonder achterliggende gedachten.

C’était la victoire, la guerre terminée en quatre fois vingt-quatre heures.

Dit was de overwinning, de oorlog beëindigd in vierentwintig uur.

Deux jours après, M. Gerbois traversait la cour du Crédit Foncier. Introduit auprès du gouverneur, il tendit le numéro 514-série 23. Le gouverneur sursauta.

Twee dagen later liep meneer Gerbois de binnenplaats van het Crédit Foncier binnen. Hij werd bij de gouverneur binnengeleid en overhandigde hem het nummer 514, serie 23. De gouverneur schrok.

— Ah ! vous l’avez ? Il vous a été rendu ?

— Oh! Heb je het? Is het teruggegeven aan jou?

— Il a été égaré, le voici, répondit M. Gerbois.

— Het was kwijtgeraakt, hier is het, zei meneer Gerbois.

— Cependant vous prétendiez... il a été question...

— Maar je beweerde... er werd gesproken...

— Tout cela n’est que racontars et mensonges.

— Dat is allemaal geroddel en leugens.

— Mais il nous faudrait tout de même quelque document à l’appui.

— Maar we zouden toch wel enig ondersteunend document nodig hebben.

— La lettre du commandant suffit-elle ?

— Is de brief van de commandant voldoende?

— Certes.

— Zeker.

— La voici.

— Hier is ze.

— Parfait.

— Perfect.

Veuillez laisser ces pièces en dépôt.

Laat deze stukken alsjeblieft bij ons achter.

Il nous est donné quinze jours pour vérification.

We krijgen vijftien dagen de tijd om dit te verifiëren.

Je vous préviendrai dès que vous pourrez vous présenter à notre caisse.

Ik laat het je weten zodra je bij onze kassa kunt langsgaan.

D’ici là, monsieur, je crois que vous avez tout intérêt à ne rien dire et à terminer cette affaire dans le silence le plus absolu.

Tot die tijd, mijnheer, denk ik dat je er het beste aan doet om niks te zeggen en deze zaak in alle stilte af te handelen.

— C’est mon intention.

— Dat is mijn intentie.

M. Gerbois ne parla point, le gouverneur non plus.

Meneer Gerbois zei niets, en de gouverneur ook niet.

Mais il est des secrets qui se dévoilent sans qu’aucune indiscrétion soit commise, et l’on apprit soudain qu’Arsène Lupin avait eu l’audace de renvoyer à M. Gerbois le numéro 514-série 23 !

Maar sommige geheimen onthullen zichzelf zonder dat er iets ongepast wordt gezegd, en plotseling hoorden we dat Arsène Lupin het lef had om meneer Gerbois nummer 514-serie 23 terug te sturen!

La nouvelle fut accueillie avec une admiration stupéfaite.

Het nieuws werd met verbaasde bewondering ontvangen.

Décidément c’était un beau joueur que celui qui jetait sur la table un atout de cette importance, le précieux billet !

Het was inderdaad een schitterende zet om een dergelijk belangrijk bewijsstuk op tafel te leggen: het kostbare biljet!

Certes, il ne s’en était dessaisi qu’à bon escient et pour une carte qui rétablissait l’équilibre.

Hij deed dit uiteraard met een goede reden en voor een kaart die de balans herstelde.

Mais si la jeune fille s’échappait ?

Maar wat als het meisje zou ontsnappen?

Si l’on réussissait à reprendre l’otage qu’il détenait ?

En als ze erin zouden slagen de gijzelaar die hij vasthield terug te nemen?

La police sentit le point faible de l’ennemi et redoubla d’efforts. Arsène Lupin désarmé, dépouillé par lui-même, pris dans l’engrenage de ses combinaisons, ne touchant pas un traître sou du million convoité... du coup les rieurs passaient dans l’autre camp.

De politie besefte de zwakke plek van de vijand en verdubbelde hun inspanningen. Arsène Lupin ontwapend, door hemzelf beroofd, gevangen in de wirwar van zijn plannen, zonder een cent van het begeerde miljoen aan te raken... en plotseling waren de lachers overgestapt op de andere kant.

Mais il fallait retrouver Suzanne. Et on ne la retrouvait pas, et pas davantage, elle ne s’échappait !

Maar ze moesten Suzanne vinden. En ze vonden haar niet, en ze ontsnapte ook niet!

Soit, disait-on, le point est acquis, Arsène gagne la première manche.

Dus, zei men, het punt is duidelijk: Arsène wint de eerste ronde.

Mais le plus difficile est à faire !

Maar het moeilijkste moet nog komen!

Mlle Gerbois est entre ses mains, nous l’accordons, et il ne la remettra que contre cinq cent mille francs.

Mevrouw Gerbois is in zijn handen, dat geven we toe, en hij zal haar pas overhandigen in ruil voor vijfhonderdduizend franc.

Mais où et comment s’opérera l’échange ?

Maar waar en hoe zal de uitwisseling plaatsvinden?

Pour que cet échange s’opère, il faut qu’il y ait rendez-vous, et alors qui empêche M. Gerbois d’avertir la police et, par là, de reprendre sa fille tout en gardant l’argent ?

Om deze uitwisseling te laten plaatsvinden, moet er een afspraak zijn. En wie belet de heer Gerbois om de politie te waarschuwen en op deze manier zijn dochter terug te krijgen, terwijl hij het geld houdt?

On interviewa le professeur. Très abattu, désireux de silence, il demeura impénétrable.

De professor werd geïnterviewd. Hij was erg terneergeslagen, wilde niets zeggen en bleef ondoordringbaar.

— Je n’ai rien à dire, j’attends.

- Ik heb niets te zeggen, ik wacht af.

— Et Mlle Gerbois ?

- En mevrouw Gerbois?

— Les recherches continuent.

- De zoektocht gaat door.

— Mais Arsène Lupin vous a écrit ?

- Maar Arsène Lupin heeft u een brief geschreven?

— Non.

- Nee.

— Vous l’affirmez ?

- U bevestigt dat?

— Non.

- Nee.

— Donc c’est oui. Quelles sont ses instructions ?

- Dus het is wel zo. Wat zijn zijn instructies?

— Je n’ai rien à dire.

- Ik heb niets te zeggen.

On assiégea Me Detinan. Même discrétion.

Men belegerde mevrouw Detinan. Dezelfde discretie.

— M. Lupin est mon client, répondait-il avec une affectation de gravité, vous comprendrez que je sois tenu à la réserve la plus absolue.

- Meneer Lupin is mijn cliënt, zei hij met een valse ernst. U zult begrijpen dat ik tot de grootst mogelijke discretie verplicht ben.

Tous ces mystères irritaient la galerie.

Al deze mysteries irriteerden de galerij.

Évidemment des plans se tramaient dans l’ombre.

Het was duidelijk dat er plannen in de schaduw werden gesmeed.

Arsène Lupin disposait et resserrait les mailles de ses filets, pendant que la police organisait autour de M. Gerbois une surveillance de jour et de nuit.

Arsène Lupin regelde en versterkte zijn netwerken, terwijl de politie dag en nacht toezicht hield op meneer Gerbois.

Et l’on examinait les trois seuls dénouements possibles : l’arrestation, le triomphe, ou l’avortement ridicule et piteux.

En men onderzocht de drie mogelijke uitkomsten: arrestatie, triomf of een belachelijke en beschamende mislukking.

Mais il arriva que la curiosité du public ne devait être satisfaite que de façon partielle, et c’est ici dans ces pages que, pour la première fois, l’exacte vérité se trouve révélée.

Maar het gebeurde dat de nieuwsgierigheid van het publiek slechts gedeeltelijk werd bevredigd, en het is hier in deze pagina's dat de exacte waarheid voor het eerst wordt onthuld.