To Sherlock Holmes she is always the woman.

Dla Sherlocka Holmesa zawsze jest ona tą kobietą.

I have seldom heard him mention her under any other name.

Rzadko słyszałem, by wspominał o niej pod jakimś innym imieniem.

In his eyes she eclipses and predominates the whole of her sex.

W jego oczach przyćmiewa ona i przewyższa wszystkie kobiety z jej płci.

It was not that he felt any emotion akin to love for Irene Adler.

Nie chodziło o to, że żywił do Irene Adler jakieś uczucia zbliżone do miłości.

All emotions, and that one particularly, were abhorrent to his cold, precise but admirably balanced mind.

Wszelkie emocje, a szczególnie ta, były odrażające dla jego chłodnego, precyzyjnego, lecz godnego podziwu wyważonego umysłu.

He was, I take it, the most perfect reasoning and observing machine that the world has seen, but as a lover he would have placed himself in a false position.

Był, jak sądzę, najdoskonalszą maszyną do rozumowania i obserwacji, jaką widział świat, lecz jako kochanek postawiłby się w kłopotliwej sytuacji.

He never spoke of the softer passions, save with a gibe and a sneer.

Nigdy nie mówił o delikatniejszych uczuciach, z wyjątkiem sarkastycznych i kpinnych uwag.

They were admirable things for the observer—excellent for drawing the veil from men’s motives and actions.

Były to godne podziwu rzeczy dla obserwatora – doskonałe do odkrywania motywów i działań innych ludzi.

But for the trained reasoner to admit such intrusions into his own delicate and finely adjusted temperament was to introduce a distracting factor which might throw a doubt upon all his mental results.

Ale dla wyszkolonego rozumowacza przyznanie się do takich ingerencji w jego własny delikatny i precyzyjnie dostosowany temperament oznaczałoby wprowadzenie czynnika rozpraszającego uwagę, który mógłby rzucić cień na wszystkie jego intelektualne osiągnięcia.

Grit in a sensitive instrument, or a crack in one of his own high-power lenses, would not be more disturbing than a strong emotion in a nature such as his.

Piasek w wrażliwym instrumencie lub pęknięcie w jednej z jego wysokiej jakości soczewek byłoby bardziej dokuczliwe niż silna emocja w naturze takiej jak jego.

And yet there was but one woman to him, and that woman was the late Irene Adler, of dubious and questionable memory.

A jednak była dla niego tylko jedna kobieta, a ta kobieta to zmarła Irene Adler, o wątpliwej i kwestionowanej pamięci.

I had seen little of Holmes lately.

Ostatnio rzadko widziałem Holmesa.

My marriage had drifted us away from each other.

Moje małżeństwo oddaliło nas od siebie.

My own complete happiness, and the home-centred interests which rise up around the man who first finds himself master of his own establishment, were sufficient to absorb all my attention,

Moje własne całkowite szczęście oraz zainteresowania domowe, które pojawiają się wokół człowieka, który po raz pierwszy staje się panem własnego gospodarstwa, były wystarczające, by pochłonąć całą moją uwagę.

while Holmes, who loathed every form of society with his whole Bohemian soul, remained in our lodgings in Baker Street, buried among his old books, and alternating from week to week between cocaine and ambition, the drowsiness of the drug, and the fierce energy of his own keen nature.

Tymczasem Holmes, który całym swoim bohemskim sercem nienawidził wszelkiej formy towarzystwa, pozostał w naszym mieszkaniu przy Baker Street, pogrążony w stosach starych książek i przechodzący co tydzień od kokainy do ambicji, od senności wywołanej narkotykiem do gwałtownej energii swojej własnej bystrej natury.

He was still, as ever, deeply attracted by the study of crime, and occupied his immense faculties and extraordinary powers of observation in following out those clues, and clearing up those mysteries which had been abandoned as hopeless by the official police.

Wciąż, jak zawsze, był głęboko zainteresowany badaniem przestępczości i wykorzystywał swoje ogromne zdolności oraz niezwykłe moce obserwacyjne do śledzenia wskazówek i rozwiązywania tajemnic, które zostały porzucone jako beznadziejne przez oficjalną policję.

From time to time I heard some vague account of his doings: of his summons to Odessa in the case of the Trepoff murder, of his clearing up of the singular tragedy of the Atkinson brothers at Trincomalee, and finally of the mission which he had accomplished so delicately and successfully for the reigning family of Holland.

Czasem słyszałem jakieś niejasne relacje o jego poczynaniach: o jego wezwaniu do Odessy w sprawie morderstwa Trepoffa, o rozwikłaniu przez niego dziwnej tragedii braci Atkinson w Trincomalee, a wreszcie o misji, którą tak delikatnie i skutecznie wykonał dla panującej rodziny holenderskiej.

Beyond these signs of his activity, however, which I merely shared with all the readers of the daily press, I knew little of my former friend and companion.

Poza tymi oznakami jego aktywności, które dzieliłem z wszystkimi czytelnikami codziennej prasy, niewiele wiedziałem o moim byłym przyjacielu i towarzyszu.

One night—it was on the twentieth of March, 1888—I was returning from a journey to a patient (for I had now returned to civil practice), when my way led me through Baker Street.

Jednej nocy — było to dwudziestego marca 1888 roku — wracałem z wizyty u pacjenta (gdyż wróciłem wtedy do praktyki prywatnej), gdy moja droga prowadziła mnie przez Baker Street.

As I passed the well-remembered door, which must always be associated in my mind with my wooing, and with the dark incidents of the Study in Scarlet, I was seized with a keen desire to see Holmes again, and to know how he was employing his extraordinary powers.

Gdy mijałem dobrze zapamiętane drzwi, które zawsze będą kojarzyć mi się z moim zalotami i mrocznymi wydarzeniami z „Studium w szkarłacie”, ogarnęło mnie silne pragnienie, by znów zobaczyć Holmesa i dowiedzieć się, jak wykorzystuje swoje niezwykłe zdolności.

His rooms were brilliantly lit, and, even as I looked up, I saw his tall, spare figure pass twice in a dark silhouette against the blind.

Jego pokoje były jasno oświetlone i nawet gdy spojrzałem w górę, ujrzałem jego wysoką, szczupłą postać przechodzącą dwa razy w ciemnym cieniu za okiennicą.

He was pacing the room swiftly, eagerly, with his head sunk upon his chest and his hands clasped behind him.

Szybko i gorliwie chodził po pokoju, z głową pochyloną na piersi i rękami założonymi za plecami.

To me, who knew his every mood and habit, his attitude and manner told their own story.

Dla mnie, który znał każdy jego nastrój i zwyczaj, jego postawa i sposób zachowania mówiły same za siebie.

He was at work again.

Znowu pracował.

He had risen out of his drug-created dreams and was hot upon the scent of some new problem.

Wyszedł ze stworzonego przez narkotyki snu i podjął trop nowego problemu.

I rang the bell and was shown up to the chamber which had formerly been in part my own.

Zadzwoniłem i poprowadzono mnie do pokoju, który dawniej był częściowo moim.

His manner was not effusive.

Jego maniery nie były wylewne.

It seldom was; but he was glad, I think, to see me.

Rzadko takie były, ale myślę, że cieszył się, widząc mnie.

With hardly a word spoken, but with a kindly eye, he waved me to an armchair, threw across his case of cigars, and indicated a spirit case and a gasogene in the corner.

Bez słowa, ale z życzliwym spojrzeniem, machnął mnie do fotela, rzucił pudełko z cygarami i wskazał na butelkę alkoholu i napełniacz gazu w rogu.

Then he stood before the fire and looked me over in his singular introspective fashion.

Potem stanął przed kominkiem i przyglądał mi się w swój niepowtarzalny, introspekcyjny sposób.

“Wedlock suits you,” he remarked. “I think, Watson, that you have put on seven and a half pounds since I saw you.”

– Małżeństwo ci pasuje – zauważył. – Myślę, Watson, że odkąd cię ostatnio widziałem, przytyłeś siedem i pół funta”.

“Seven!” I answered.

– Siedem! – odpowiedziałem.

“Indeed, I should have thought a little more. Just a trifle more, I fancy, Watson. And in practice again, I observe. You did not tell me that you intended to go into harness.”

– Rzeczywiście, spodziewałem się, że przytyjesz trochę więcej. Trochę więcej, myślę, Watson. I znowu w praktyce – nie mówiłeś mi, że zamierzasz wrócić do pracy”.

“Then, how do you know?”

– Więc skąd to wiesz?”

“I see it, I deduce it. How do I know that you have been getting yourself very wet lately, and that you have a most clumsy and careless servant girl?”

– Widzę to, dedukuję to. Skąd wiem, że ostatnio często się moczysz i że masz bardzo niezdarną i nieostrożną służącą?”

“My dear Holmes,” said I, “this is too much.

– Mój drogi Holmesie – powiedziałem – to już za dużo.

You would certainly have been burned, had you lived a few centuries ago.

Gdybyś żył kilka stuleci temu, z pewnością zostałbyś spalony.

It is true that I had a country walk on Thursday and came home in a dreadful mess, but as I have changed my clothes I can’t imagine how you deduce it.

To prawda, że w czwartek poszedłem na spacer po wsi i wróciłem do domu w okropnym bałaganie, ale skoro zmieniłem ubranie, nie potrafię zrozumieć, jak to dedukujesz.

As to Mary Jane, she is incorrigible, and my wife has given her notice, but there, again, I fail to see how you work it out.”

A co do Mary Jane, to jest niepoprawna, a moja żona dała jej wypowiedzenie, ale i tu nie potrafię zrozumieć, jak to rozwikłałeś”.

He chuckled to himself and rubbed his long, nervous hands together.

Zaśmiał się pod nosem i zaczął pocierać swoje długie, nerwowe dłonie.

“It is simplicity itself,” said he; “my eyes tell me that on the inside of your left shoe, just where the firelight strikes it, the leather is scored by six almost parallel cuts.

– To proste – powiedział. – Moje oczy mówią mi, że na wewnętrznej stronie twojego lewego buta, dokładnie tam, gdzie pada światło z kominka, skóra jest poprzecinana sześcioma prawie równoległymi nacięciami.

Obviously they have been caused by someone who has very carelessly scraped round the edges of the sole in order to remove crusted mud from it.

Oczywiście zostały one spowodowane przez kogoś, kto bardzo nieostrożnie zdrapywał krawędzie podeszwy, aby usunąć zaschłe błoto.

Hence, you see, my double deduction that you had been out in vile weather, and that you had a particularly malignant boot-slitting specimen of the London slavey.

Stąd mój podwójny wniosek, że byłeś w złej pogodzie i że masz szczególnie złośliwą służącą w Londynie, która niszczy buty.

As to your practice, if a gentleman walks into my rooms smelling of iodoform, with a black mark of nitrate of silver upon his right forefinger, and a bulge on the right side of his top-hat to show where he has secreted his stethoscope, I must be dull, indeed, if I do not pronounce him to be an active member of the medical profession.”

A co do twojej praktyki, to jeśli dżentelmen przychodzi do moich gabinetów pachnący jodoforą, z czarnym śladem azotanu srebra na palcu wskazującym i wybrzuszeniem po prawej stronie kapelusza, gdzie schował swój stetoskop, to musiałbym być naprawdę głupi, gdybym nie uznał go za aktywnego członka zawodu medycznego”.

I could not help laughing at the ease with which he explained his process of deduction.

Nie mogłem oprzeć się śmiechowi z powodu tej łatwości, z jaką wyjaśnił swój proces dedukcji.

“When I hear you give your reasons,” I remarked, “the thing always appears to me to be so ridiculously simple that I could easily do it myself, though at each successive instance of your reasoning I am baffled until you explain your process.

– Gdy słyszę, jak podajesz swoje argumenty – zauważyłem – rzecz zawsze wydaje mi się tak absurdalnie prosta, że mógłbym to zrobić sam, chociaż za każdym kolejnym przykładem twojego rozumowania jestem zdezorientowany, dopóki nie wyjaśnisz mi swojego procesu.

And yet I believe that my eyes are as good as yours.”

A jednak wierzę, że moje oczy są tak dobre jak twoje”.

“Quite so,” he answered, lighting a cigarette, and throwing himself down into an armchair. “You see, but you do not observe. The distinction is clear. For example, you have frequently seen the steps which lead up from the hall to this room.”

– Dokładnie – odpowiedział, zapalając papierosa i kładąc się na krześle z podłokietnikami. – Widzisz, ale nie obserwujesz. Różnica jest wyraźna. Na przykład często widziałeś schody, które prowadzą z holu do tego pokoju”.

“Frequently.”

– Często”.

“How often?”

– Jak często?”

“Well, some hundreds of times.”

– Cóż, setki razy”.

“Then how many are there?”

– Więc jest ich ile?”

“How many? I don’t know.”

– Ile? Nie wiem”.

“Quite so!

– Dokładnie!

You have not observed.

Nie zaobserwowałeś tego.

And yet you have seen.

A jednak to widziałeś.

That is just my point.

I to jest właśnie moja myśl.

Now, I know that there are seventeen steps, because I have both seen and observed.

Teraz wiem, że jest siedemnaście schodów, ponieważ zarówno je widziałem, jak i zaobserwowałem.

By the way, since you are interested in these little problems, and since you are good enough to chronicle one or two of my trifling experiences, you may be interested in this.”

A skoro interesują cię te drobne problemy i skoro masz uprzejmość opisać jedno lub dwa z moich nieistotnych doświadczeń, być może zainteresuje cię to”.

He threw over a sheet of thick, pink-tinted notepaper which had been lying open upon the table.

Rzucił kartkę z grubego, różowego papieru, która leżała otwarta na stole.

“It came by the last post,” said he.

– Przyszło to ostatnią pocztą – powiedział.

“Read it aloud.”

– Przeczytaj to na głos”.

The note was undated, and without either signature or address.

Notatka była nieopatrzona datą i nie zawierała ani podpisu, ani adresu.

“There will call upon you to-night, at a quarter to eight o’clock,” it said, “a gentleman who desires to consult you upon a matter of the very deepest moment.

„Dziś wieczorem o godzinie 20:15 zjawi się u ciebie dżentelmen, który chce skonsultować się z tobą w sprawie o najwyższym znaczeniu”.

Your recent services to one of the royal houses of Europe have shown that you are one who may safely be trusted with matters which are of an importance which can hardly be exaggerated.

Twoje ostatnie usługi na rzecz jednej z europejskich rodzin królewskich pokazały, że jesteś osobą, której można bezpiecznie powierzyć sprawy o tak wielkim znaczeniu, że trudno je przecenić.

This account of you we have from all quarters received.

Tę informację o tobie otrzymaliśmy z różnych źródeł.

Be in your chamber then at that hour, and do not take it amiss if your visitor wear a mask.”

Bądź więc w swojej izbie o tej godzinie i nie obraź się, jeśli twój gość będzie nosić maskę”.

“This is indeed a mystery,” I remarked. “What do you imagine that it means?”

– To rzeczywiście tajemnica – zauważyłem. – Co twoim zdaniem to oznacza?

“I have no data yet. It is a capital mistake to theorise before one has data. Insensibly one begins to twist facts to suit theories, instead of theories to suit facts. But the note itself. What do you deduce from it?”

– Nie mam jeszcze żadnych informacji. Błąd jest teoretyzowanie, zanim się zdobędzie dane. Podświadomie zaczynam dostosowywać fakty do teorii, zamiast teorii do faktów. Ale sama notatka. Co wywnioskujesz z niej?”

I carefully examined the writing, and the paper upon which it was written.

Uważnie zbadałem pismo i papier, na którym zostało napisane.

“The man who wrote it was presumably well to do,” I remarked, endeavouring to imitate my companion’s processes. “Such paper could not be bought under half a crown a packet. It is peculiarly strong and stiff.”

– Człowiek, który to napisał, był prawdopodobnie zamożny – zauważyłem, starając się naśladować metody mojego towarzysza. – Taki papier nie może kosztować mniej niż pół pensa za paczkę. Jest szczególnie mocny i sztywny”.

“Peculiar—that is the very word,” said Holmes. “It is not an English paper at all. Hold it up to the light.”

– Szczególny – to właśnie słowo – powiedział Holmes. – To wcale nie jest angielski papier. Pokaż go w świetle”.

I did so, and saw a large “E” with a small “g,” a “P,” and a large “G” with a small “t” woven into the texture of the paper.

Zrobiłem to i zobaczyłem duże „E” z małym „g”, „P” i duże „G” z małym „t” wplecione w strukturę papieru.

“What do you make of that?” asked Holmes.

– Co o tym myślisz? – zapytał Holmes.

“The name of the maker, no doubt; or his monogram, rather.”

– To bez wątpienia nazwa producenta lub jego monogram”.

“Not at all.

– Wcale nie.

The ‘G’ with the small ‘t’ stands for ‘Gesellschaft,’ which is the German for ‘Company.’

„G” z małym „t” oznacza „Gesellschaft”, czyli po niemiecku „Spółka”.

It is a customary contraction like our ‘Co.’

To standardowe skrócenie, podobne do naszego „Co.”.

‘P,’ of course, stands for ‘Papier.’

„P” oczywiście oznacza „Papier”.

Now for the ‘Eg.’

A teraz czas na „Eg”.

Let us glance at our Continental Gazetteer.”

Sprawdźmy nasz kontynentalny atlas geograficzny”.

He took down a heavy brown volume from his shelves.

Wyciągnął z półki ciężki brązowy tom.

“Eglow, Eglonitz—here we are, Egria.

– Eglow, Eglonitz – oto jesteśmy w Egrii.

It is in a German-speaking country—in Bohemia, not far from Carlsbad.

To kraj niemieckojęzyczny – w Bohemii, niedaleko od Karlowych Warów.

‘Remarkable as being the scene of the death of Wallenstein, and for its numerous glass-factories and paper-mills.’

„Znany jako miejsce śmierci Wallensteina oraz ze względu na liczne huty szkła i papierni”.

Ha, ha, my boy, what do you make of that?”

Ha, ha, mój chłopiec, co o tym myślisz?”

His eyes sparkled, and he sent up a great blue triumphant cloud from his cigarette.

Jego oczy błyszczały, a z papierosa unosił się wielki niebieski dym triumfu.

“The paper was made in Bohemia,” I said.

– „Papier został wyprodukowany w Bohemii”, powiedziałem.

“Precisely.

– „Dokładnie”.

And the man who wrote the note is a German.

A człowiek, który napisał tę notatkę, jest Niemcem.

Do you note the peculiar construction of the sentence—‘This account of you we have from all quarters received.’

Zwróciłeś uwagę na specyficzną strukturę tego zdania – „Tę informację o tobie otrzymaliśmy z różnych źródeł”.

A Frenchman or Russian could not have written that.

Francuz czy Rosjanin nie byłby w stanie tego napisać.

It is the German who is so uncourteous to his verbs.

To Niemcy są tak niegrzeczni wobec swoich czasowników.

It only remains, therefore, to discover what is wanted by this German who writes upon Bohemian paper and prefers wearing a mask to showing his face.

Pozostaje więc odkryć, czego chce ten Niemiec, który pisze na papierze z Bohemii i woli nosić maskę, niż pokazywać swoją twarz.

And here he comes, if I am not mistaken, to resolve all our doubts.”

A oto nadchodzi on, jeśli się nie mylę, by rozwiać wszelkie nasze wątpliwości”.

As he spoke there was the sharp sound of horses’ hoofs and grating wheels against the curb, followed by a sharp pull at the bell. Holmes whistled.

Gdy mówił, rozległ się ostry dźwięk kopyt koni i ocierających się o krawężnik kół, a potem głośne dzwonienie dzwonka. Holmes zaswistał.

“A pair, by the sound,” said he. “Yes,” he continued, glancing out of the window. “A nice little brougham and a pair of beauties. A hundred and fifty guineas apiece. There’s money in this case, Watson, if there is nothing else.”

– „Słysząc to, domyślam się, że to para” – powiedział. – „Tak”, kontynuował, spoglądając przez okno. „Ładna mała bryczka i para pięknych koni. Po sto pięćdziesiąt gwinei za sztukę. W tej sprawie chodzi o pieniądze, Watson, jeśli o nic innego”.

“I think that I had better go, Holmes.”

– „Myślę, że lepiej pójdę, Holmes”.

“Not a bit, Doctor. Stay where you are. I am lost without my Boswell. And this promises to be interesting. It would be a pity to miss it.”

– „Ani myśl, doktorze. Zostań, gdzie jesteś. Jestem zagubiony bez mojego Boswella. A to zapowiada się ciekawie. Szkoda byłoby to przegapić”.

“But your client—”

– „Ale twój klient…”

“Never mind him. I may want your help, and so may he. Here he comes. Sit down in that armchair, Doctor, and give us your best attention.”

– „Nie przejmuj się nim. Mogę potrzebować twojej pomocy, podobnie jak on. Oto nadchodzi. Usiądź w tym fotelu, doktorze, i poświęć nam całą swoją uwagę”.

A slow and heavy step, which had been heard upon the stairs and in the passage, paused immediately outside the door. Then there was a loud and authoritative tap.

Powolny i ciężki krok, słyszany na schodach i w korytarzu, zatrzymał się tuż za drzwiami. Następnie rozległo się głośne i stanowcze pukanie.

“Come in!” said Holmes.

– „Wejdź!” – powiedział Holmes.

A man entered who could hardly have been less than six feet six inches in height, with the chest and limbs of a Hercules.

Wszedł mężczyzna, który ledwo miał poniżej 1,98 m wzrostu, z klatką piersiową i kończynami Herkulesa.

His dress was rich with a richness which would, in England, be looked upon as akin to bad taste.

Jego strój był bogaty, ale w Anglii byłby uważany za wykazujący zły gust.

Heavy bands of astrakhan were slashed across the sleeves and fronts of his double-breasted coat, while the deep blue cloak which was thrown over his shoulders was lined with flame-coloured silk and secured at the neck with a brooch which consisted of a single flaming beryl.

Ciężkie paski z aksamitu były przecięte na rękawach i przodzie jego dwurzędowego płaszcza, a głęboko niebieski płaszcz, który był założony na ramiona, był podszewany jedwabem w kolorze ognia i zapięty przy szyi broszką z pojedynczym płonącym berylem.

Boots which extended halfway up his calves, and which were trimmed at the tops with rich brown fur, completed the impression of barbaric opulence which was suggested by his whole appearance.

Buty, które sięgały do połowy łydek i były ozdobione bogatym brązowym futrem, dopełniały wrażenia barbarzyńskiej zamożności, jakie wywoływał cały jego wygląd.

He carried a broad-brimmed hat in his hand, while he wore across the upper part of his face, extending down past the cheekbones, a black vizard mask, which he had apparently adjusted that very moment, for his hand was still raised to it as he entered.

Niósł szeroki kapelusz w ręce, a na górnej części twarzy, sięgając poza kości policzkowe, miał założoną czarną maskę, którą najwyraźniej dopasował właśnie w tej chwili, gdyż ręka wciąż była podniesiona do maski po wejściu.

From the lower part of the face he appeared to be a man of strong character, with a thick, hanging lip, and a long, straight chin suggestive of resolution pushed to the length of obstinacy.

Z dolnej części twarzy wyglądał na mężczyznę o silnym charakterze, z grubymi, zwisającymi wargami i długim, prostym podbródkiem, sugerującym zdecydowanie graniczące z uporem.

“You had my note?” he asked with a deep harsh voice and a strongly marked German accent. “I told you that I would call.” He looked from one to the other of us, as if uncertain which to address.

– „Dostałeś moją notatkę?” – zapytał głębokim, szorstkim głosem i z wyraźnym niemieckim akcentem. „Mówiłem, że przyjdę”. Spojrzał na każdego z nas, jakby nie wiedział, do kogo się zwrócić.

“Pray take a seat,” said Holmes. “This is my friend and colleague, Dr. Watson, who is occasionally good enough to help me in my cases. Whom have I the honour to address?”

– „Proszę usiąść” – powiedział Holmes. „To mój przyjaciel i współpracownik, dr Watson, który czasem pomaga mi w sprawach. Z kim mam zaszczyt rozmawiać?”

“You may address me as the Count Von Kramm, a Bohemian nobleman. I understand that this gentleman, your friend, is a man of honour and discretion, whom I may trust with a matter of the most extreme importance. If not, I should much prefer to communicate with you alone.”

– „Możesz zwracać się do mnie jako do hrabiego von Kramma, bohemskiego szlachcica. Rozumiem, że ten pan, twój przyjaciel, jest człowiekiem honorowym i dyskretnym, któremu mogę powierzyć sprawę najwyższej wagi. Jeśli nie, wolałbym porozmawiać tylko z tobą”.

I rose to go, but Holmes caught me by the wrist and pushed me back into my chair. “It is both, or none,” said he. “You may say before this gentleman anything which you may say to me.”

Wstałem, by odejść, ale Holmes chwycił mnie za nadgarstek i zepchnął z powrotem na krzesło. „Jest to albo jedno, albo drugie” – powiedział. „Możesz powiedzieć przed tym panem wszystko, co możesz powiedzieć mi”.

The Count shrugged his broad shoulders. “Then I must begin,” said he, “by binding you both to absolute secrecy for two years; at the end of that time the matter will be of no importance. At present it is not too much to say that it is of such weight it may have an influence upon European history.”

Hrabia wzruszył szerokimi ramionami. „W takim razie muszę zacząć” – powiedział. „Zobowiązuję was obu do absolutnej dyskrecji przez dwa lata; po tym czasie sprawa nie będzie miała żadnego znaczenia. Obecnie nie przesadzę, mówiąc, że jest tak ważna, że może mieć wpływ na historię Europy”.

“I promise,” said Holmes.

– „Obiecuję” – powiedział Holmes.

“And I.”

– „Ja też”.

“You will excuse this mask,” continued our strange visitor. “The august person who employs me wishes his agent to be unknown to you, and I may confess at once that the title by which I have just called myself is not exactly my own.”

– „Proszę wybaczyć tę maskę” – kontynuował nasz dziwny gość. „Wielki człowiek, który mnie zatrudnił, chce, by jego agent był dla ciebie nieznany, i mogę od razu wyznać, że tytuł, pod którym się przedstawiłem, nie jest dokładnie mój”.

“I was aware of it,” said Holmes dryly.

– „Byłem tego świadomy” – powiedział Holmes sucho.

“The circumstances are of great delicacy, and every precaution has to be taken to quench what might grow to be an immense scandal and seriously compromise one of the reigning families of Europe. To speak plainly, the matter implicates the great House of Ormstein, hereditary kings of Bohemia.”

– „Okoliczności są bardzo delikatne i należy podjąć wszelkie środki ostrożności, aby stłumić to, co może stać się ogromnym skandalem i poważnie zaszkodzić jednej z panujących rodzin w Europie. Mówiąc wprost, sprawa dotyczy wielkiego rodu Ormsteinów, dziedzicznych królów Bohemii”.

“I was also aware of that,” murmured Holmes, settling himself down in his armchair and closing his eyes.

– „Byłem tego również świadomy” – szepnął Holmes, siadając w fotelu i zamykając oczy.

Our visitor glanced with some apparent surprise at the languid, lounging figure of the man who had been no doubt depicted to him as the most incisive reasoner and most energetic agent in Europe. Holmes slowly reopened his eyes and looked impatiently at his gigantic client.

Nasz gość spojrzał z wyraźnym zaskoczeniem na ospałą, rozleniwioną postać człowieka, który był mu prawdopodobnie przedstawiony jako najbardziej przenikliwy detektyw i najbardziej energiczny agent w Europie. Holmes powoli otworzył oczy i spojrzał z niecierpliwością na swojego gigantycznego klienta.

“If your Majesty would condescend to state your case,” he remarked, “I should be better able to advise you.”

– „Gdyby Wasza Wysokość uprzejmie przedstawiła swój przypadek” – zauważył – „byłbym w stanie lepiej doradzić”.

The man sprang from his chair and paced up and down the room in uncontrollable agitation. Then, with a gesture of desperation, he tore the mask from his face and hurled it upon the ground. “You are right,” he cried; “I am the King. Why should I attempt to conceal it?”

Mężczyzna wstał z krzesła i chodził wzdłuż pokoju w niekontrolowanym podnieceniu. Następnie, w geście desperacji, zerwał maskę ze swojej twarzy i rzucił ją na ziemię. „Macie rację” – krzyknął – „Jestem królem. Dlaczego miałbym próbować to ukryć?”

“Why, indeed?” murmured Holmes. “Your Majesty had not spoken before I was aware that I was addressing Wilhelm Gottsreich Sigismond von Ormstein, Grand Duke of Cassel-Felstein, and hereditary King of Bohemia.”

– „Dlaczego rzeczywiście?” – szepnął Holmes. „Wasza Wysokość nie powiedziała, zanim się dowiedziałem, że zwracam się do Wilhelma Gottsreicha Sigismonda von Ormsteina, wielkiego księcia Cassel-Felstein i dziedzicznego króla Bohemii”.

“But you can understand,” said our strange visitor, sitting down once more and passing his hand over his high white forehead, “you can understand that I am not accustomed to doing such business in my own person.

– „Ale możesz zrozumieć” – powiedział nasz dziwny gość, siadając ponownie i przecierając wysokie, białe czoło – „możesz zrozumieć, że nie jestem przyzwyczajony do robienia takich spraw osobiście”.

Yet the matter was so delicate that I could not confide it to an agent without putting myself in his power.

Jednak sprawa była tak delikatna, że nie mógł powierzyć jej agentowi, nie oddając mu władzy nad sobą.

I have come incognito from Prague for the purpose of consulting you.”

Przybyłem incognito z Pragi, aby się z Tobą skonsultować”.

“Then, pray consult,” said Holmes, shutting his eyes once more.

– „Więc proszę, konsultuj się” – powiedział Holmes, zamykając oczy po raz kolejny.

“The facts are briefly these: Some five years ago, during a lengthy visit to Warsaw, I made the acquaintance of the well-known adventuress, Irene Adler. The name is no doubt familiar to you.”

– „Fakty są następujące: Około pięć lat temu, podczas długiej wizyty w Warszawie, poznałem słynną poszukiwaczkę przygód, Irenę Adler. Nazwisko to jest bez wątpienia znane”.

“Kindly look her up in my index, Doctor,” murmured Holmes without opening his eyes.

– „Proszę sprawdzić ją w moim indeksie, doktorze” – szepnął Holmes, nie otwierając oczu.

For many years he had adopted a system of docketing all paragraphs concerning men and things, so that it was difficult to name a subject or a person on which he could not at once furnish information.

Przez wiele lat stosował system kategoryzowania wszystkich informacji o ludziach i rzeczach, dlatego trudno było wymienić temat lub osobę, na temat których nie mógł natychmiast udzielić informacji.

In this case I found her biography sandwiched in between that of a Hebrew rabbi and that of a staff-commander who had written a monograph upon the deep-sea fishes.

W tym przypadku znalazłem biografię Ireny Adler pomiędzy biografiami hebrajskiego rabina i dowódcy sztabu, który napisał monografię o rybach głębinowych.

“Let me see!” said Holmes.

– „Pokaż mi!” – powiedział Holmes.

“Hum!

– „Hmm!”.

Born in New Jersey in the year 1858. Contralto—hum!

Urodzona w New Jersey w 1858 roku. Sopran – hmm!

La Scala, hum!

La Scala – hmm!

Prima donna Imperial Opera of Warsaw—yes! Retired from operatic stage—ha! Living in London—quite so!

Pierwsza diwa w Operze Królewskiej w Warszawie – tak! Zakończyła karierę operową – haha! Mieszka w Londynie – dokładnie tak!

Your Majesty, as I understand, became entangled with this young person, wrote her some compromising letters, and is now desirous of getting those letters back.”

Jak rozumiem, Wasza Wysokość miała romans z tą młodą kobietą, pisał do niej kompromitujące listy i teraz chce je odzyskać”.

“Precisely so. But how—”

– „Dokładnie tak. Ale jak…?”

“Was there a secret marriage?”

– „Czy doszło do tajnego ślubu?”

“None.”

– „Nie”.

“No legal papers or certificates?”

– „Żadnych oficjalnych dokumentów ani zaświadczeń?”

“None.”

– „Żadnych”.

“Then I fail to follow your Majesty. If this young person should produce her letters for blackmailing or other purposes, how is she to prove their authenticity?”

– „W takim razie nie rozumiem, Wasza Wysokość. Gdyby ta młoda kobieta chciała wykorzystać te listy do szantażu lub w innych celach, jak miałaby udowodnić ich autentyczność?”

“There is the writing.”

– „Jest autograf”.

“Pooh, pooh! Forgery.”

– „Nie, nie! To podróbka”.

“My private note-paper.”

– „To mój prywatny papier do notatek”.

“Stolen.”

– „Ukradziony”.

“My own seal.”

– „Moja własna pieczęć”.

“Imitated.”

– „Naśladowana”.

“My photograph.”

– „Moje zdjęcie”.

“Bought.”

– „Kupione”.

“We were both in the photograph.”

– „Oboje byliśmy na tym zdjęciu”.

“Oh, dear! That is very bad! Your Majesty has indeed committed an indiscretion.”

– „Och, drogi Boże! To bardzo złe!” – „Wasza Wysokość rzeczywiście popełniła gafę”.

“I was mad—insane.”

– „Byłem wściekły – szalony”.

“You have compromised yourself seriously.”

– „Popełniłeś poważny błąd”.

“I was only Crown Prince then. I was young. I am but thirty now.”

– „Byłem wtedy tylko księciem koronnym. Byłem młody. Teraz mam zaledwie trzydzieści lat”.

“It must be recovered.”

– „Trzeba to odzyskać”.

“We have tried and failed.”

– „Próbowaliśmy i nam się nie udało”.

“Your Majesty must pay. It must be bought.”

– „Wasza Wysokość musi zapłacić. Trzeba to kupić”.

“She will not sell.”

– „Ona tego nie sprzeda”.

“Stolen, then.”

– „W takim razie to zostało skradzione”.

“Five attempts have been made. Twice burglars in my pay ransacked her house. Once we diverted her luggage when she travelled. Twice she has been waylaid. There has been no result.”

– „Podjęliśmy pięć prób. Dwukrotnie złodzieje, których zatrudniliśmy, splądrowali jej dom. Raz przekierowaliśmy jej bagaże, gdy podróżowała. Dwukrotnie została napadnięta. Bez żadnego skutku”.

“No sign of it?”

– „Nie ma po tym śladu?”

“Absolutely none.”

– „Absolutnie żadnego”.

Holmes laughed. “It is quite a pretty little problem,” said he.

Holmes zaśmiał. „To całkiem ciekawy mały problem”, powiedział.

“But a very serious one to me,” returned the King reproachfully.

– „Ale dla mnie to bardzo poważna sprawa”, odpowiedział król z przykrością.

“Very, indeed. And what does she propose to do with the photograph?”

– „Bardzo rzeczywiście. A co ona zamierza zrobić z tym zdjęciem?”

“To ruin me.”

– „Zrujnować mnie”.

“But how?”

– „Ale jak?”

“I am about to be married.”

– „Zamierzam się pobrać”.

“So I have heard.”

– „Słyszałem o tym”.

“To Clotilde Lothman von Saxe-Meningen, second daughter of the King of Scandinavia. You may know the strict principles of her family. She is herself the very soul of delicacy. A shadow of a doubt as to my conduct would bring the matter to an end.”

– „Z Klotildą Lothman von Saxe-Meningen, drugą córką króla Szwecji. Pewnie zna pan zasady panujące w tej rodzinie. Sama jest ucieleśnieniem delikatności. Nawet cień wątpliwości co do mojego postępowania wystarczy, by zakończyć tę sprawę”.

“And Irene Adler?”

– „A co z Irene Adler?”

“Threatens to send them the photograph.

– „Grozi, że wyśle im to zdjęcie”.

And she will do it. I know that she will do it.

– „I zrobi to. Wiem, że to zrobi”.

You do not know her, but she has a soul of steel.

– „Nie zna pan jej, ale ma żelazną wolę”.

She has the face of the most beautiful of women, and the mind of the most resolute of men.

– „Ma twarz najpiękniejszej kobiety i umysł najbardziej zdeterminowanego mężczyzny”.

Rather than I should marry another woman, there are no lengths to which she would not go—none.”

– „Raczej poślubię inną kobietę, niż pozwolę jej pójść na takie skrajności – żadnych”.

“You are sure that she has not sent it yet?”

– „Jest pan pewien, że jeszcze tego nie wysłała?”

“I am sure.”

– „Jestem pewien”.

“And why?”

– „A dlaczego?”

“Because she has said that she would send it on the day when the betrothal was publicly proclaimed. That will be next Monday.”

– „Bo powiedziała, że wyśle to w dniu publicznego ogłoszenia zaręczyn. To będzie w przyszły poniedziałek”.

“Oh, then we have three days yet,” said Holmes with a yawn. “That is very fortunate, as I have one or two matters of importance to look into just at present. Your Majesty will, of course, stay in London for the present?”

– „Och, więc mamy jeszcze trzy dni”, powiedział Holmes z rozczarowaniem. „To bardzo wygodne, bo akurat teraz mam kilka ważnych spraw do załatwienia. Wasza Wysokość oczywiście zostanie w Londynie na razie?”

“Certainly. You will find me at the Langham under the name of the Count Von Kramm.”

– „Oczywiście. Znajdzie mnie w hotelu Langham pod nazwiskiem hrabiego von Kramma”.

“Then I shall drop you a line to let you know how we progress.”

– „W takim razie napiszę do pana, by poinformować, jak nam idzie”.

“Pray do so. I shall be all anxiety.”

– „Proszę to zrobić. Będę bardzo się niepokoić”.

“Then, as to money?”

– „A co do pieniędzy?”

“You have carte blanche.”

– „Ma pan całkowitą swobodę”.

“Absolutely?”

– „Absolutnie?”

“I tell you that I would give one of the provinces of my kingdom to have that photograph.”

– „Mówię panu, że oddałbym jedną z prowincji mojego królestwa, by mieć to zdjęcie”.

“And for present expenses?”

– „A co do bieżących wydatków?”

The King took a heavy chamois leather bag from under his cloak and laid it on the table.

Król wyciągnął spod płaszcza ciężką torbę z zamszu i położył ją na stole.

“There are three hundred pounds in gold and seven hundred in notes,” he said.

– „Są tu trzysta funtów w złocie i siedemset w banknotach”, powiedział.

Holmes scribbled a receipt upon a sheet of his note-book and handed it to him.

Holmes napisał paragon na kartce ze swojego notatnika i wręczył go królowi.

“And Mademoiselle’s address?” he asked.

– „A adres panny?” – zapytał.

“Is Briony Lodge, Serpentine Avenue, St. John’s Wood.”

– „To Briony Lodge przy Serpentine Avenue w St. John’s Wood”.

Holmes took a note of it. “One other question,” said he. “Was the photograph a cabinet?”

Holmes zanotował to. „Jeszcze jedno pytanie”, powiedział. „Czy to zdjęcie było w albumie?”

“It was.”

– „Tak”.

“Then, good-night, your Majesty, and I trust that we shall soon have some good news for you.

– „W takim razie dobranoc, Wasza Wysokość, i mam nadzieję, że wkrótce będziemy mieli dla pana dobre wieści”.

And good-night, Watson,” he added, as the wheels of the royal brougham rolled down the street.

– „Dobranoc, Watsonie”, dodał, gdy koła królewskiego powozu toczyły się wzdłuż ulicy.

“If you will be good enough to call to-morrow afternoon at three o’clock I should like to chat this little matter over with you.”

– „Jeśli byłbyś tak miły i zadzwonił jutro po południu o trzeciej, chciałbym z tobą omówić tę małą sprawę”.

At three o’clock precisely I was at Baker Street, but Holmes had not yet returned.

Dokładnie o trzeciej byłem na Baker Street, ale Holmes jeszcze nie wrócił.

The landlady informed me that he had left the house shortly after eight o’clock in the morning.

Gospodyni poinformowała mnie, że wyszedł z domu krótko po ósmej rano.

I sat down beside the fire, however, with the intention of awaiting him, however long he might be.

Usiedziałem jednak przy kominku, zamierzając czekać na niego tak długo, jak to konieczne.

I was already deeply interested in his inquiry, for, though it was surrounded by none of the grim and strange features which were associated with the two crimes which I have already recorded, still, the nature of the case and the exalted station of his client gave it a character of its own.

Byłem już głęboko zainteresowany jego dochodzeniem, gdyż chociaż nie towarzyszyły mu żadne ponure i dziwne cechy, które były powiązane z dwoma zbrodniami, które już odnotowałem, to jednak charakter sprawy i wysoki status jego klienta nadawały jej swój własny charakter.

Indeed, apart from the nature of the investigation which my friend had on hand, there was something in his masterly grasp of a situation, and his keen, incisive reasoning, which made it a pleasure to me to study his system of work, and to follow the quick, subtle methods by which he disentangled the most inextricable mysteries.

Istotnie, niezależnie od charakteru dochodzenia, które prowadził mój przyjaciel, było coś w jego mistrzowskim opanowaniu sytuacji i jego bystrym, przenikliwym rozumowaniu, co sprawiało mi przyjemność, gdy studiowałem jego system pracy i śledziłem szybkie, subtelne metody, którymi rozwikłał najbardziej zawiłe tajemnice.

So accustomed was I to his invariable success that the very possibility of his failing had ceased to enter into my head.

Byłem tak przyzwyczajony do jego niezmiennego sukcesu, że sama możliwość jego porażki przestała przychodzić mi do głowy.

It was close upon four before the door opened, and a drunken-looking groom, ill-kempt and side-whiskered, with an inflamed face and disreputable clothes, walked into the room.

Blisko czwartej drzwi się otworzyły, a do pokoju wkroczył wyglądający na pijanego stajenny, niedbale ubrany i z bokobrodami, z zaczerwienioną twarzą i niechlujnym ubraniem.

Accustomed as I was to my friend’s amazing powers in the use of disguises, I had to look three times before I was certain that it was indeed he.

Chociaż byłem przyzwyczajony do niesamowitych umiejętności mojego przyjaciela w zakresie przebrań, musiałem spojrzeć trzy razy, zanim upewniłem się, że to rzeczywiście on.

With a nod he vanished into the bedroom, whence he emerged in five minutes tweed-suited and respectable, as of old.

Kiwnął głową i zniknął w sypialni, skąd po pięciu minutach wyszedł w garniturze z tweedu, równie elegancki jak dawniej.

Putting his hands into his pockets, he stretched out his legs in front of the fire and laughed heartily for some minutes.

Włożył ręce do kieszeni, wyciągnął nogi przed kominek i przez kilka minut serdecznie się śmiał.

“Well, really!” he cried, and then he choked and laughed again until he was obliged to lie back, limp and helpless, in the chair.

– No tak! – zawołał, po czym zadławił się i znów się śmiał, aż musiał się położyć w fotelu, wyczerpany i bezradny.

“What is it?”

– Co to?

“It’s quite too funny. I am sure you could never guess how I employed my morning, or what I ended by doing.”

– To jest po prostu zabawne. Jestem pewien, że nigdy nie zgadniesz, jak spędziłem poranek ani co ostatecznie zrobiłem.

“I can’t imagine. I suppose that you have been watching the habits, and perhaps the house, of Miss Irene Adler.”

– Nie mogę tego sobie wyobrazić. Przypuszczam, że obserwowałeś zwyczaje i być może dom panny Irene Adler”.

“Quite so; but the sequel was rather unusual.

– Dokładnie tak; ale dalsza część była dość niezwykła.

I will tell you, however.

– Opowiem ci to jednak.

I left the house a little after eight o’clock this morning in the character of a groom out of work.

– Około ósmej rano wyszedłem z domu w roli bezrobotnego stajennego.

There is a wonderful sympathy and freemasonry among horsey men.

– Wśród ludzi związanych z końmi panuje wspaniała sympatia i braterstwo.

Be one of them, and you will know all that there is to know.

– Bądź jednym z nich, a poznasz wszystko, co trzeba wiedzieć.

I soon found Briony Lodge.

– Szybko znalazłem Briony Lodge.

It is a bijou villa, with a garden at the back, but built out in front right up to the road, two stories.

– To urocza willa z ogrodem z tyłu, ale z przodu wychodząca na drogę i mająca dwa piętra.

Chubb lock to the door.

– Drzwi zamknięte na kłódkę Chubb.

Large sitting-room on the right side, well furnished, with long windows almost to the floor, and those preposterous English window fasteners which a child could open.

– Po prawej stronie duży salon, dobrze urządzony, z długimi oknami sięgającymi prawie do podłogi i tymi absurdalnymi angielskimi zamkami do okien, które dziecko mogłoby otworzyć.

Behind there was nothing remarkable, save that the passage window could be reached from the top of the coach-house.

– Z tyłu nie było nic godnego uwagi, z wyjątkiem tego, że do okna w korytarzu można było dotrzeć z górnej części wozowni.

I walked round it and examined it closely from every point of view, but without noting anything else of interest.

– Obezwładniłem go i dokładnie go oglądałem pod każdym kątem, ale nie zauważyłem nic innego interesującego.

“I then lounged down the street and found, as I expected, that there was a mews in a lane which runs down by one wall of the garden.

– Potem poszedłem wzdłuż ulicy i odkryłem, zgodnie z moimi oczekiwaniami, że w alejce biegnącej wzdłuż jednej ze ścian ogrodu znajduje się stajnia.

I lent the ostlers a hand in rubbing down their horses, and received in exchange twopence, a glass of half-and-half, two fills of shag tobacco, and as much information as I could desire about Miss Adler, to say nothing of half a dozen other people in the neighbourhood in whom I was not in the least interested, but whose biographies I was compelled to listen to.”

– Pomogłem stajennikom w czyszczeniu koni i w zamian dostałem dwa pensy, szklankę mleka z kawą, dwie porcje tytoniu Shag oraz tyle informacji o pannie Adler, ile chciałem, nie mówiąc już o kilku innych osobach z okolicy, którymi w ogóle się nie interesowałem, ale których biografie musiałem słuchać”.

“And what of Irene Adler?” I asked.

– A co z Irene Adler?” – zapytałem.

“Oh, she has turned all the men’s heads down in that part.

– Och, ona zawróciła głowy wszystkim mężczyznom w tej okolicy.

She is the daintiest thing under a bonnet on this planet.

– Jest najpiękniejszą kobietą pod kapeluszem na całym świecie.

So say the Serpentine-mews, to a man.

– Tak twierdzą wszyscy mężczyźni w Serpentine Mews.

She lives quietly, sings at concerts, drives out at five every day, and returns at seven sharp for dinner.

– Żyje spokojnie, śpiewa na koncertach, codziennie o piątej wyrusza na przejażdżkę i o siódmej wraca na kolację.

Seldom goes out at other times, except when she sings.

– Rzadko wychodzi o innych porach, z wyjątkiem koncertów.

Has only one male visitor, but a good deal of him.

– Ma tylko jednego gościa płci męskiej, ale spędza z nim dużo czasu.

He is dark, handsome, and dashing, never calls less than once a day, and often twice.

– Jest ciemnoskóry, przystojny i czarujący. Zawsze dzwoni co najmniej raz dziennie, a często dwa razy.

He is a Mr. Godfrey Norton, of the Inner Temple.

– To pan Godfrey Norton z Inner Temple.

See the advantages of a cabman as a confidant.

– Widać zalety taksówkarza jako powiernika.

They had driven him home a dozen times from Serpentine-mews, and knew all about him.

– Wielokrotnie odwozili go do domu z Serpentine Mews i wiedzieli o nim wszystko.

When I had listened to all they had to tell, I began to walk up and down near Briony Lodge once more, and to think over my plan of campaign.

– Gdy wysłuchałem wszystkiego, co mieli do powiedzenia, zacząłem ponownie chodzić wzdłuż Briony Lodge i zastanawiać się nad moim planem działania.

“This Godfrey Norton was evidently an important factor in the matter.

– Ten Godfrey Norton był oczywiście ważnym czynnikiem w tej sprawie.

He was a lawyer.

– Był prawnikiem.

That sounded ominous.

– To brzmiało niepokojąco.

What was the relation between them, and what the object of his repeated visits?

– Jaki był ich związek i jaki cel miały jego powtarzające się wizyty?

Was she his client, his friend, or his mistress?

– Czy była jego klientką, przyjaciółką czy kochanką?

If the former, she had probably transferred the photograph to his keeping.

– Jeśli to pierwsze, prawdopodobnie przekazała mu zdjęcie.

If the latter, it was less likely.

– Jeśli to drugie, to mniej prawdopodobne.

On the issue of this question depended whether I should continue my work at Briony Lodge, or turn my attention to the gentleman’s chambers in the Temple.

Od odpowiedzi na to pytanie zależało, czy powinienem kontynuować moją pracę w Briony Lodge, czy też skupić się na gabinecie tego dżentelmena w Temple.

It was a delicate point, and it widened the field of my inquiry.

To była delikatna kwestia, która poszerzyła zakres mojego dochodzenia.

I fear that I bore you with these details, but I have to let you see my little difficulties, if you are to understand the situation.”

Obawiam się, że nudzę was tymi szczegółami, ale muszę pokazać wam moje małe trudności, jeśli chcecie zrozumieć sytuację”.

“I am following you closely,” I answered.

– „Uważnie cię słucham” – odpowiedziałem.

“I was still balancing the matter in my mind when a hansom cab drove up to Briony Lodge, and a gentleman sprang out.

– „Wciąż rozważałem tę kwestię, gdy dorożka podjechała do Briony Lodge, a z niej wysiadł dżentelmen”.

He was a remarkably handsome man, dark, aquiline, and moustached—evidently the man of whom I had heard.

– „Był niezwykle przystojny, ciemnoskóry, o wyraźnie zarysowanych rysach i z wąsami – najwyraźniej ten człowiek, o którym słyszałem”.

He appeared to be in a great hurry, shouted to the cabman to wait, and brushed past the maid who opened the door with the air of a man who was thoroughly at home.

– „Wyglądał na bardzo spiesznego, kazał dorożkarzowi czekać i przesuwał się obok pokojówki, która otwierała drzwi, z powietrzem osoby, która czuje się tu jak u siebie w domu”.

“He was in the house about half an hour, and I could catch glimpses of him in the windows of the sitting-room, pacing up and down, talking excitedly, and waving his arms.

– „Był w domu około pół godziny i widziałem go przez okna salonu, jak chodził tam i z powrotem, rozmawiał podekscytowanie i machał rękami”.

Of her I could see nothing.

– „Nie widziałem jej”.

Presently he emerged, looking even more flurried than before.

– „Niedługo potem wyszedł, wyglądając jeszcze bardziej skonsternowanym niż przedtem”.

As he stepped up to the cab, he pulled a gold watch from his pocket and looked at it earnestly, ‘Drive like the devil,’ he shouted, ‘first to Gross & Hankey’s in Regent Street, and then to the Church of St. Monica in the Edgeware Road.

– „Gdy wsiadał do dorożki, wyciągnął z kieszeni złoty zegarek i spojrzał na niego uważnie. „Jedź jak diabli” – krzyknął – „najpierw do Gross & Hankey’s na Regent Street, a potem do kościoła św. Moniki na Edgeware Road”.

Half a guinea if you do it in twenty minutes!’

– „Pół grosza, jeśli uda ci się to zrobić w dwadzieścia minut!”

“Away they went, and I was just wondering whether I should not do well to follow them when up the lane came a neat little landau, the coachman with his coat only half-buttoned, and his tie under his ear, while all the tags of his harness were sticking out of the buckles.

– „Odjechali, a ja zastanawiałem się, czy nie pójść za nimi, gdy podjechała do mnie mała dorożka. Kołnierz woźnicy był tylko częściowo zapięty, a krawat schowany pod uchem, a wszystkie ozdoby uprzęży wystawały z klamer”.

It hadn’t pulled up before she shot out of the hall door and into it.

– „Nie zdążył jeszcze zatrzymać się, a ona już wyszła z drzwi i wsiadła do dorożki”.

I only caught a glimpse of her at the moment, but she was a lovely woman, with a face that a man might die for.

– „Widziałem ją tylko przelotem, ale była piękną kobietą o twarzy, za którą warto było umrzeć”.

“‘The Church of St. Monica, John,’ she cried, ‘and half a sovereign if you reach it in twenty minutes.’

– „Kościół św. Moniki, John” – krzyknęła – „i pół suwerena, jeśli dotrzesz tam w dwadzieścia minut”.

“This was quite too good to lose, Watson.

– „To było zbyt dobre, by to przegapić, Watsonie”.

I was just balancing whether I should run for it, or whether I should perch behind her landau when a cab came through the street.

– „Wahałem się, czy mam pobiec za nią, czy wsiąść do jej dorożki, gdy podjechała kolejna taksówka”.

The driver looked twice at such a shabby fare, but I jumped in before he could object.

– „Kierowca dwa razy spojrzał na takiego zgrzybiałego pasażera, ale wsiadłem, zanim zdążył się sprzeciwić”.

‘The Church of St. Monica,’ said I, ‘and half a sovereign if you reach it in twenty minutes.’

– „Kościół św. Moniki” – powiedziałem – „i pół suwerena, jeśli dotrzesz tam w dwadzieścia minut”.

It was twenty-five minutes to twelve, and of course it was clear enough what was in the wind.

Było dwadzieścia pięć minut do dwunastej i oczywiście wszyscy domyślili się, co się szykuje.

“My cabby drove fast. I don’t think I ever drove faster, but the others were there before us.

– „Mój taksówkarz jechał szybko. Chyba nigdy nie jechałem szybciej, ale inni byli przed nami”.

The cab and the landau with their steaming horses were in front of the door when I arrived.

– „Gdy dotarłem na miejsce, taksówka i dorożka z parującymi końmi były już przed drzwiami”.

I paid the man and hurried into the church.

Zapłaciłem taksówkarzowi i wbiegłem do kościoła.

There was not a soul there save the two whom I had followed and a surpliced clergyman, who seemed to be expostulating with them.

Nie było tam nikogo oprócz dwóch osób, za którymi podążałem, oraz ubranego w sutannę duchownego, który najwyraźniej próbował ich przekonać.

They were all three standing in a knot in front of the altar.

Wszyscy trzej stali w grupie przed ołtarzem.

I lounged up the side aisle like any other idler who has dropped into a church.

Podszedłem do bocznej nawy jak każdy inny gapiów, który wpadł do kościoła.

Suddenly, to my surprise, the three at the altar faced round to me, and Godfrey Norton came running as hard as he could towards me.

Nagle, ku mojemu zaskoczeniu, trzej mężczyźni przy ołtarzu odwrócili się do mnie, a Godfrey Norton podbiegł do mnie najszybciej, jak mógł.

“‘Thank God,’ he cried. ‘You’ll do. Come! Come!’

– „Dzięki Bogu” – krzyknął. „Uda ci się. Chodź! Chodź!”

“‘What then?’ I asked.

– „I co dalej?” – zapytałem.

“‘Come, man, come, only three minutes, or it won’t be legal.’

– „Chodź, człowieku, chodź. Zostały tylko trzy minuty, inaczej ślub nie będzie legalny”.

“I was half-dragged up to the altar, and before I knew where I was I found myself mumbling responses which were whispered in my ear, and vouching for things of which I knew nothing, and generally assisting in the secure tying up of Irene Adler, spinster, to Godfrey Norton, bachelor.

Zostałem prawie siłą ściągnięty do ołtarza i nim się zorientowałem, szepczałem odpowiedzi, które podsuwano mi do ust, zgadzałem się na rzeczy, o których nie miałem pojęcia, i ogólnie pomagałem w bezpiecznym połączeniu Irene Adler, panny, z Godfreyem Nortonem, kawalerem.

It was all done in an instant, and there was the gentleman thanking me on the one side and the lady on the other, while the clergyman beamed on me in front.

Wszystko stało się w jednej chwili, a dżentelmen dziękował mi z jednej strony, a dama z drugiej, podczas gdy duchowny uśmiechał się do mnie z przodu.

It was the most preposterous position in which I ever found myself in my life, and it was the thought of it that started me laughing just now.

To była najbardziej niedorzeczna sytuacja, w jakiej kiedykolwiek się znalazłem w życiu, i właśnie myśl o tym sprawiła, że zacząłem się teraz śmiać.

It seems that there had been some informality about their license, that the clergyman absolutely refused to marry them without a witness of some sort, and that my lucky appearance saved the bridegroom from having to sally out into the streets in search of a best man.

Okazało się, że były jakieś niedociągnięcia w ich licencji, że duchowny kategorycznie odmówił ślubu bez jakiegoś świadka, a moje szczęśliwe pojawienie się uratowało pana młodego przed koniecznością wyruszenia na ulice w poszukiwaniu drużbów.

The bride gave me a sovereign, and I mean to wear it on my watch chain in memory of the occasion.”

Panna młoda dała mi srebrnik i zamierzam nosić go na łańcuszku do zegarka jako pamiątkę tego wydarzenia”.

“This is a very unexpected turn of affairs,” said I; “and what then?”

– „To był bardzo nieoczekiwany obrót spraw” – powiedziałem. „I co dalej?”

“Well, I found my plans very seriously menaced.

– „Cóż, moje plany zostały poważnie zagrożone”.

It looked as if the pair might take an immediate departure, and so necessitate very prompt and energetic measures on my part.

– „Wyglądało na to, że para może natychmiast wyjechać, co wymagałoby ode mnie bardzo szybkich i zdecydowanych działań”.

At the church door, however, they separated, he driving back to the Temple, and she to her own house.

– „Jednak przy drzwiach kościoła rozdzielili się: on pojechał z powrotem do Temple, a ona do swojego domu”.

‘I shall drive out in the park at five as usual,’ she said as she left him.

– „Jak zwykle wyjdę do parku o piątej” – powiedziała, odchodząc od niego.

I heard no more.

– „Nie słyszałem już nic więcej”.

They drove away in different directions, and I went off to make my own arrangements.”

– „Odjechali w różnych kierunkach, a ja poszedłem, by załatwić swoje sprawy”.

“Which are?”

– „A jakie to są sprawy?”

“Some cold beef and a glass of beer,” he answered, ringing the bell. “I have been too busy to think of food, and I am likely to be busier still this evening. By the way, Doctor, I shall want your co-operation.”

– „Trochę zimnej wołowiny i szklanka piwa” – odpowiedział, dzwoniąc dzwonkiem. „Byłem zbyt zajęty, by myśleć o jedzeniu, a dziś wieczorem prawdopodobnie będę jeszcze bardziej zajęty. A tak przy okazji, doktorze, będę potrzebował twojej pomocy”.

“I shall be delighted.”

– „Będę zachwycony”.

“You don’t mind breaking the law?”

– „Nie masz nic przeciwko złamaniu prawa?”

“Not in the least.”

– „Ani trochę”.

“Nor running a chance of arrest?”

– „A co z ryzykiem aresztowania?”

“Not in a good cause.”

– „Jeśli to dla dobrej sprawy”.

“Oh, the cause is excellent!”

– „Och, ta sprawa jest świetna!”

“Then I am your man.”

– „W takim razie jestem do twojej dyspozycji”.

“I was sure that I might rely on you.”

„Byłem pewien, że mogę na ciebie liczyć”.

“But what is it you wish?”

„Ale o co ci chodzi?”

“When Mrs. Turner has brought in the tray I will make it clear to you.

„Gdy pani Turner przyniesie tacę, wszystko wyjaśnię”.

Now,” he said as he turned hungrily on the simple fare that our landlady had provided, “I must discuss it while I eat, for I have not much time.

„A teraz”, powiedział, zabierając się chciwie do prostej kolacji przygotowanej przez naszą gospodynię, „muszę to omówić podczas jedzenia, bo nie mam zbyt wiele czasu”.

It is nearly five now.

„Jest prawie piąta”.

In two hours we must be on the scene of action.

„Za dwie godziny musimy być na miejscu akcji”.

Miss Irene, or Madame, rather, returns from her drive at seven.

„Panna Irene, a raczej madame, wraca ze spaceru o siódmej”.

We must be at Briony Lodge to meet her.”

„Musimy być w Briony Lodge, żeby ją powitać”.

“And what then?”

„I co potem?”

“You must leave that to me. I have already arranged what is to occur. There is only one point on which I must insist. You must not interfere, come what may. You understand?”

„To zostaw mnie. Już wszystko zorganizowałem. Jest tylko jedna rzecz, na której muszę nalegać. Nie wolno ci się wtrącać, niezależnie od okoliczności. Rozumiesz?”

“I am to be neutral?”

„Mam być neutralny?”

“To do nothing whatever. There will probably be some small unpleasantness. Do not join in it. It will end in my being conveyed into the house. Four or five minutes afterwards the sitting-room window will open. You are to station yourself close to that open window.”

„Nie robić nic. Prawdopodobnie dojdzie do jakiegoś drobnego konfliktu. Nie wolno ci się wtrącać. W końcu zostanę wprowadzony do domu. Cztery lub pięć minut później otworzy się okno w salonie. Masz stanąć w pobliżu tego otwartego okna”.

“Yes.”

„Tak”.

“You are to watch me, for I will be visible to you.”

„Będziesz mnie obserwować, bo ja będę widoczny dla ciebie”.

“Yes.”

„Tak”.

“And when I raise my hand—so—you will throw into the room what I give you to throw, and will, at the same time, raise the cry of fire. You quite follow me?”

„A kiedy podniosę rękę – tak – rzucisz to, co ci dam, do pokoju i jednocześnie krzykniesz „Ogień!” Rozumiesz?”

“Entirely.”

„W pełni”.

“It is nothing very formidable,” he said, taking a long cigar-shaped roll from his pocket.

„To nic strasznego”, powiedział, wyciągając z kieszeni długi cygarowy rulon.

“It is an ordinary plumber’s smoke-rocket, fitted with a cap at either end to make it self-lighting.

„To zwykła rakieta dymna hydraulika, wyposażona w nasadki na obu końcach, aby się sama zapalała”.

Your task is confined to that.

„Twoim zadaniem jest tylko to”.

When you raise your cry of fire, it will be taken up by quite a number of people.

„Gdy krzykniesz „Ogień!”, usłyszy to wielu ludzi”.

You may then walk to the end of the street, and I will rejoin you in ten minutes.

„Wtedy możesz iść na koniec ulicy, a ja dołączę do ciebie za dziesięć minut”.

I hope that I have made myself clear?”

„Mam nadzieję, że wyraziłem się jasno?”

“I am to remain neutral, to get near the window, to watch you, and at the signal to throw in this object, then to raise the cry of fire, and to wait you at the corner of the street.”

„Mam pozostać w neutralności, podejść do okna, obserwować cię, a na sygnał rzucić ten przedmiot, a potem krzyknąć „Ogień!” i czekać na ciebie na rogu ulicy”.

“Precisely.”

„Dokładnie”.

“Then you may entirely rely on me.”

„Wtedy możesz całkowicie na mnie polegać”.

“That is excellent. I think, perhaps, it is almost time that I prepare for the new role I have to play.”

„To doskonale. Myślę, że nadeszła pora, bym przygotował się do nowej roli, którą muszę odegrać”.

He disappeared into his bedroom and returned in a few minutes in the character of an amiable and simple-minded Nonconformist clergyman.

Zniknął w swojej sypialni i wrócił po kilku minutach w roli sympatycznego i naiwnego duchownego Kościoła Niezależnego.

His broad black hat, his baggy trousers, his white tie, his sympathetic smile, and general look of peering and benevolent curiosity were such as Mr. John Hare alone could have equalled.

Jego szeroki czarny kapelusz, workowate spodnie, biały krawat, przyjazny uśmiech i ogólny wygląd ciekawskiego i życzliwego człowieka byłby nie do przebicia przez nikogo innego niż Johna Hare’a.

It was not merely that Holmes changed his costume.

Nie chodziło tylko o to, że Holmes zmienił strój.

His expression, his manner, his very soul seemed to vary with every fresh part that he assumed.

Jego wyraz twarzy, sposób zachowania, a nawet cała jego osobowość zmieniały się wraz z każdą nową rolą, którą przyjmował.

The stage lost a fine actor, even as science lost an acute reasoner, when he became a specialist in crime.

Gdy został specjalistą od zbrodni, teatr stracił znakomitego aktora, a nauka – bystrego myśliciela.

It was a quarter past six when we left Baker Street, and it still wanted ten minutes to the hour when we found ourselves in Serpentine Avenue.

O godzinie 6:15 opuściliśmy Baker Street i jeszcze przez dziesięć minut szliśmy Serpentine Avenue.

It was already dusk, and the lamps were just being lighted as we paced up and down in front of Briony Lodge, waiting for the coming of its occupant.

Było już zmierzch, a lampy dopiero co się zapalały, gdy szliśmy w górę i w dół przed Briony Lodge, czekając na przybycie jego mieszkańca.

The house was just such as I had pictured it from Sherlock Holmes’ succinct description, but the locality appeared to be less private than I expected.

Dom był taki, jak go sobie wyobraziłem na podstawie zwięzłego opisu Sherlocka Holmesa, ale okolica wydawała się mniej prywatna, niż się spodziewałem.

On the contrary, for a small street in a quiet neighbourhood, it was remarkably animated.

Wręcz przeciwnie, jak na małą uliczkę w spokojnej okolicy, było tu wyjątkowo gwarnie.

There was a group of shabbily dressed men smoking and laughing in a corner, a scissors-grinder with his wheel, two guardsmen who were flirting with a nurse-girl, and several well-dressed young men who were lounging up and down with cigars in their mouths.

W rogu grupa źle ubranych mężczyzn paliła papierosy i śmiała się, a obok stał facet z kołem do ostrzenia noży, dwaj strażnicy flirtowali z pielęgniarką, a kilku dobrze ubranych młodych mężczyzn spacerowało w górę i w dół z cygarami w ustach.

“You see,” remarked Holmes, as we paced to and fro in front of the house, “this marriage rather simplifies matters.

„Widzisz”, zauważył Holmes, gdy szliśmy w górę i w dół przed domem, „to małżeństwo znacznie ułatwia sprawę”.

The photograph becomes a double-edged weapon now.

Fotografia stała się teraz bronią obosieczną.

The chances are that she would be as averse to its being seen by Mr. Godfrey Norton, as our client is to its coming to the eyes of his princess.

Istnieje duże prawdopodobieństwo, że ona również nie chciałaby, by zdjęcie to widział pan Godfrey Norton, podobnie jak nasz klient nie chce, by jego księżniczka to zobaczyła.

Now the question is, Where are we to find the photograph?”

A teraz pytanie: gdzie możemy znaleźć to zdjęcie?”

“Where, indeed?”

„Gdzieżby nie?”

“It is most unlikely that she carries it about with her.

„Jest bardzo mało prawdopodobne, by ona to nosiła przy sobie”.

It is cabinet size.

Jest to zdjęcie w formacie kieszonkowym.

Too large for easy concealment about a woman’s dress.

Zbyt duże, by można było je łatwo schować w damskiej torebce.

She knows that the King is capable of having her waylaid and searched.

Ona wie, że król może ją zatrzymać i przeszukać.

Two attempts of the sort have already been made.

Doszło już do dwóch takich prób.

We may take it, then, that she does not carry it about with her.”

Możemy więc założyć, że ona tego ze sobą nie nosi”.

“Where, then?”

„Więc gdzie?”

“Her banker or her lawyer.

„U jej bankiera albo prawnika”.

There is that double possibility.

Istnieje dwie takie możliwości.

But I am inclined to think neither.

Ale jestem skłonny myśleć, że to żadna z nich.

Women are naturally secretive, and they like to do their own secreting.

Kobiety są z natury skryte i lubią same coś ukrywać.

Why should she hand it over to anyone else?

Dlaczego miałaby to przekazać komuś innemu?

She could trust her own guardianship, but she could not tell what indirect or political influence might be brought to bear upon a business man.

Mogłaby zaufać swoim opiekunom, ale nie wiadomo, jaki pośredni lub polityczny wpływ może zostać wywierany na biznesmena.

Besides, remember that she had resolved to use it within a few days.

Poza tym pamiętajmy, że postanowiła użyć tego w ciągu najbliższych dni.

It must be where she can lay her hands upon it.

To musi być miejsce, w którym będzie mogła to znaleźć.

It must be in her own house.”

To musi być jej własny dom”.

“But it has twice been burgled.”

„Ale dwa razy doszło tam do włamania”.

“Pshaw! They did not know how to look.”

„Niech to! Oni nie wiedzieli, jak szukać”.

“But how will you look?”

„Ale jak ty będziesz szukać?”

“I will not look.”

„Nie będę szukać”.

“What then?”

„I co wtedy?”

“I will get her to show me.”

„Poproszę ją, żeby mi to pokazała”.

“But she will refuse.”

„Ale ona odmówi”.

“She will not be able to. But I hear the rumble of wheels. It is her carriage. Now carry out my orders to the letter.”

„Nie będzie w stanie. Ale słyszę dudnienie kół. To jej powóz. Teraz wykonaj moje polecenia dokładnie”.

As he spoke the gleam of the sidelights of a carriage came round the curve of the avenue.

Gdy mówił, światło reflektorów powozu pojawiło się za zakrętem alejki.

It was a smart little landau which rattled up to the door of Briony Lodge.

Był to elegancki mały landau, który podjechał do drzwi Briony Lodge.

As it pulled up, one of the loafing men at the corner dashed forward to open the door in the hope of earning a copper, but was elbowed away by another loafer, who had rushed up with the same intention.

Gdy się zatrzymał, jeden z bezrobotnych mężczyzn na rogu ruszył do otwierania drzwi w nadziei zarobienia kilku groszy, ale został wypchnięty przez innego bezrobotnego, który podbiegł z tą samą intencją.

A fierce quarrel broke out, which was increased by the two guardsmen, who took sides with one of the loungers, and by the scissors-grinder, who was equally hot upon the other side.

Wybuchła zaciekła kłótnia, do której dołączyli dwaj strażnicy, którzy opowiedzieli się po stronie jednego z bezrobotnych, oraz szewc, który również popierał drugą stronę.

A blow was struck, and in an instant the lady, who had stepped from her carriage, was the centre of a little knot of flushed and struggling men, who struck savagely at each other with their fists and sticks.

Padł cios, a w mgnieniu oka dama, która wysiadła z powozu, znalazła się w centrum małej grupy zaczerwienionych i walczących ze sobą mężczyzn, którzy okrutnie uderzali się nawzajem pięściami i kijami.

Holmes dashed into the crowd to protect the lady; but, just as he reached her, he gave a cry and dropped to the ground, with the blood running freely down his face.

Holmes wbiegł w tłum, by chronić damę, ale gdy dotarł do niej, krzyknął i upadł na ziemię, z krwią płynącą mu po twarzy.

At his fall the guardsmen took to their heels in one direction and the loungers in the other, while a number of better dressed people, who had watched the scuffle without taking part in it, crowded in to help the lady and to attend to the injured man.

Po jego upadku strażnicy uciekli w jedną stronę, a bezrobotni w drugą, podczas gdy kilka lepiej ubranych osób, które obserwowały szamotaninę, nie biorąc w niej udziału, zbiegły, by pomóc damie i zająć się rannym mężczyzną.

Irene Adler, as I will still call her, had hurried up the steps; but she stood at the top with her superb figure outlined against the lights of the hall, looking back into the street.

Irene Adler, jak nadal będę ją nazywać, wbiegła na schody, ale stała na szczycie, z piękną sylwetką oświetloną światłem holu, patrząc wstecz na ulicę.

“Is the poor gentleman much hurt?” she asked.

„Czy ten biedny dżentelmen jest mocno ranny?” — zapytała.

“He is dead,” cried several voices.

„Jest martwy” — krzyknęło kilka głosów.

“No, no, there’s life in him!” shouted another. “But he’ll be gone before you can get him to hospital.”

„Nie, nie, jeszcze żyje!” — krzyknął ktoś inny. „Ale odejdzie, zanim dotrzesz do niego w szpitalu”.

“He’s a brave fellow,” said a woman. “They would have had the lady’s purse and watch if it hadn’t been for him. They were a gang, and a rough one, too. Ah, he’s breathing now.”

„To dzielny facet” — powiedziała kobieta. „Gdyby nie on, złodzieje ukradliby damie torebkę i zegarek. To była grupa złodziei, i to dość brutalna. Ach, teraz oddycha”.

“He can’t lie in the street. May we bring him in, marm?”

„Nie może leżeć na ulicy. Czy możemy go przynieść do środka, proszę pani?”

“Surely. Bring him into the sitting-room. There is a comfortable sofa. This way, please!”

„Oczywiście. Proszę wejść do salonu. Tam jest wygodna sofa. Proszę tędy!”

Slowly and solemnly he was borne into Briony Lodge and laid out in the principal room, while I still observed the proceedings from my post by the window.

Powoli i uroczyście zaniesiono go do Briony Lodge i położono w głównym pokoju, podczas gdy ja wciąż obserwowałem wydarzenia ze swojego okna.

The lamps had been lit, but the blinds had not been drawn, so that I could see Holmes as he lay upon the couch.

Lampy zostały zapalone, ale żaluzje nie zostały zasunięte, więc mogłem zobaczyć Holmesa leżącego na kanapie.

I do not know whether he was seized with compunction at that moment for the part he was playing, but I know that I never felt more heartily ashamed of myself in my life than when I saw the beautiful creature against whom I was conspiring, or the grace and kindliness with which she waited upon the injured man.

Nie wiem, czy w tamtej chwili ogarnęło go wyrzuty sumienia z powodu swojej roli, ale wiem, że nigdy w życiu nie czułem się bardziej zawstydzony niż wtedy, gdy patrzyłem na tę piękną kobietę, przeciwko której spiskowałem, albo na grację i życzliwość, z jaką opiekowała się rannym mężczyzną.

And yet it would be the blackest treachery to Holmes to draw back now from the part which he had intrusted to me.

A jednak wycofanie się teraz z roli, którą Holmes mi powierzył, byłoby najgorszą zdradą wobec niego.

I hardened my heart, and took the smoke-rocket from under my ulster.

Zahartowałem serce i wyciągnąłem rakietę dymną spod płaszcza.

After all, I thought, we are not injuring her.

Koniec końców, pomyślałem, nie wyrządzamy jej krzywdy.

We are but preventing her from injuring another.

Po prostu uniemożliwiamy jej zranienie kogoś innego.

Holmes had sat up upon the couch, and I saw him motion like a man who is in need of air.

Holmes usiadł na kanapie i zobaczyłem, jak macha ręką, jakby potrzebował powietrza.

A maid rushed across and threw open the window.

Służąca podbiegła i otworzyła okno.

At the same instant I saw him raise his hand and at the signal I tossed my rocket into the room with a cry of “Fire!”

W tym samym momencie zobaczyłem, jak podnosi rękę, i na ten sygnał rzuciłem rakietę do pokoju z okrzykiem „Ogień!”.

The word was no sooner out of my mouth than the whole crowd of spectators, well dressed and ill—gentlemen, ostlers, and servant maids—joined in a general shriek of “Fire!”

Słowo to ledwo padło z moich ust, gdy cała rzesza gapiów – dobrze ubranych i niezbyt dobrze ubranych, dżentelmenów, stajennych i służących – zaczęła krzyczeć „Ogień!”.

Thick clouds of smoke curled through the room and out at the open window.

Gęste chmury dymu wypełniły pomieszczenie i wyleciały przez otwarte okno.

I caught a glimpse of rushing figures, and a moment later the voice of Holmes from within assuring them that it was a false alarm.

Złapałem przelotny widok uciekających postaci, a chwilę później usłyszałem głos Holmesa dochodzący z wnętrza, w którym zapewniał, że to był fałszywy alarm.

Slipping through the shouting crowd I made my way to the corner of the street, and in ten minutes was rejoiced to find my friend’s arm in mine, and to get away from the scene of uproar.

Przepychając się przez tłum krzyczących ludzi, dotarłem do rogu ulicy i w ciągu dziesięciu minut z radością odnalazłem rękę mojego przyjaciela na moim ramieniu i wyszedłem z tego gwarnego miejsca.

He walked swiftly and in silence for some few minutes until we had turned down one of the quiet streets which lead towards the Edgeware Road.

Poszedł szybko i w ciszy przez kilka minut, aż skręciliśmy w jedną z cichych ulic prowadzących w stronę Edgeware Road.

“You did it very nicely, Doctor,” he remarked. “Nothing could have been better. It is all right.”

„Zrobiłeś to bardzo dobrze, doktorze” – powiedział. „Nic nie mogło być lepsze. Wszystko jest w porządku”.

“You have the photograph?”

„Masz to zdjęcie?”

“I know where it is.”

„Wiem, gdzie jest”.

“And how did you find out?”

„A jak to odkryłeś?”

“She showed me, as I told you she would.”

„Pokazała mi je, tak jak mówiłem, że to zrobi”.

“I am still in the dark.”

„Wciąż jestem w ciemności”.

“I do not wish to make a mystery,” said he, laughing. “The matter was perfectly simple. You, of course, saw that everyone in the street was an accomplice. They were all engaged for the evening.”

„Nie chcę robić z tego tajemnicy” – powiedział, śmiejąc się. „Sprawa była całkiem prosta. Oczywiście zauważyłeś, że wszyscy ludzie na ulicy byli współsprawcami. Wszyscy zostali wynajęci na ten wieczór”.

“I guessed as much.”

„Domyśliłem się tego”.

“Then, when the row broke out, I had a little moist red paint in the palm of my hand. I rushed forward, fell down, clapped my hand to my face, and became a piteous spectacle. It is an old trick.”

„Więc gdy doszło do bójki, miałem trochę wilgotnej czerwonej farby na dłoni. Podbiegłem do nich, upadłem, przyłożyłem rękę do twarzy i stałem się żałosnym widokiem. To stary chwyt”.

“That also I could fathom.”

„Tego też mogłem się domyślić”.

“Then they carried me in.

„Potem zanieśli mnie do środka”.

She was bound to have me in.

„Była zdeterminowana, żeby mnie tam wprowadzić”.

What else could she do?

„Co innego mogła zrobić?”

And into her sitting-room, which was the very room which I suspected.

I do jej salonu, który był właśnie tym pomieszczeniem, co podejrzewałem.

It lay between that and her bedroom, and I was determined to see which.

Znajdowało się pomiędzy tym a jej sypialnią, a ja byłem zdeterminowany, by sprawdzić, która to jest.

They laid me on a couch, I motioned for air, they were compelled to open the window, and you had your chance.”

Położyli mnie na kanapie, machałem, by otworzyli okno, a ty miałeś swoją szansę”.

“How did that help you?”

„Jak to ci pomogło?”

“It was all-important.

„To było bardzo ważne”.

When a woman thinks that her house is on fire, her instinct is at once to rush to the thing which she values most.

„Gdy kobieta myśli, że jej dom się pali, jej instynktem jest natychmiast rzucić się do tego, co ceni najbardziej”.

It is a perfectly overpowering impulse, and I have more than once taken advantage of it.

„To jest wprost przytłaczający impuls, a ja więcej niż raz z niego skorzystałem”.

In the case of the Darlington Substitution Scandal it was of use to me, and also in the Arnsworth Castle business.

„W przypadku skandalu związanego z podmianą w Darlington było to dla mnie przydatne, podobnie jak w sprawie zamku Arnsworth”.

A married woman grabs at her baby; an unmarried one reaches for her jewel-box.

„Żonata kobieta chwyta za swoje dziecko, a niezamężna sięga po swoją szkatułkę z biżuterią”.

Now it was clear to me that our lady of to-day had nothing in the house more precious to her than what we are in quest of.

„Teraz było dla mnie oczywiste, że nasza dzisiejsza pani nie miała w domu nic cenniejszego niż to, czego szukamy”.

She would rush to secure it.

„Pospieszyłaby, by to zabezpieczyć”.

The alarm of fire was admirably done.

„Alarm pożarowy został uruchomiony w sposób godny podziwu”.

The smoke and shouting were enough to shake nerves of steel.

„Dym i krzyki wystarczyły, by wstrząsnąć nerwami ze stali”.

She responded beautifully.

„Ona zareagowała pięknie”.

The photograph is in a recess behind a sliding panel just above the right bell-pull.

„Fotografia znajduje się w wnęce za przesuwanym panelem, tuż nad prawym dzwonkiem”.

She was there in an instant, and I caught a glimpse of it as she half drew it out.

„Była tam w mgnieniu oka i złapałem jej spojrzenie, gdy częściowo wyciągała zdjęcie”.

When I cried out that it was a false alarm, she replaced it, glanced at the rocket, rushed from the room, and I have not seen her since.

„Gdy krzyknąłem, że to fałszywy alarm, odłożyła fotografię, spojrzała na rakietę, wybiegła z pokoju i od tamtego czasu jej nie widziałem”.

I rose, and, making my excuses, escaped from the house.

„Wstałem i usprawiedliwiając się, wyszedłem z domu”.

I hesitated whether to attempt to secure the photograph at once; but the coachman had come in, and as he was watching me narrowly, it seemed safer to wait.

„Zastanawiałem się, czy od razu spróbować zabezpieczyć fotografię, ale wjechał koczkarz i, ponieważ przyglądał mi się uważnie, uznałem, że lepiej poczekać”.

A little over-precipitance may ruin all.”

„Nadmierna pośpiech może wszystko zrujnować”.

“And now?” I asked.

„A teraz?” – zapytałem.

“Our quest is practically finished.

„Nasze poszukiwania są właściwie zakończone”.

I shall call with the King to-morrow, and with you, if you care to come with us.

„Jutro odwiedzę króla wraz z panem, jeśli wyrazicie chęć dołączenia do nas”.

We will be shown into the sitting-room to wait for the lady, but it is probable that when she comes she may find neither us nor the photograph.

„Zostaniemy wprowadzeni do salonu, by czekać na damę, ale istnieje duże prawdopodobieństwo, że gdy przyjdzie, nie znajdzie ani nas, ani fotografii”.

It might be a satisfaction to his Majesty to regain it with his own hands.”

„Byłoby satysfakcją dla Jego Królewskiej Mości odzyskać ją własnoręcznie”.

“And when will you call?”

„A kiedy pan przyjdzie?”

“At eight in the morning. She will not be up, so that we shall have a clear field. Besides, we must be prompt, for this marriage may mean a complete change in her life and habits. I must wire to the King without delay.”

„O ósmiej rano. Nie będzie jeszcze wtedy, więc będziemy mieli wolną rękę. Poza tym musimy się spieszyć, bo to małżeństwo może oznaczać całkowitą zmianę w jej życiu i nawykach. Muszę natychmiast wysłać telegram do króla”.

We had reached Baker Street and had stopped at the door. He was searching his pockets for the key when someone passing said:

Dotarliśmy do Baker Street i zatrzymaliśmy się przy drzwiach. Szukał klucza w kieszeni, gdy ktoś przechodzący powiedział:

“Good-night, Mister Sherlock Holmes.”

„Dobranoc, panie Sherlock Holmes”.

There were several people on the pavement at the time, but the greeting appeared to come from a slim youth in an ulster who had hurried by.

W tym momencie na chodniku było kilka osób, ale pozdrawiający głos wydawał się pochodzić od szczupłego młodzieńca w płaszczu, który przechodził w pośpiech.

“I’ve heard that voice before,” said Holmes, staring down the dimly lit street. “Now, I wonder who the deuce that could have been.”

„Słyszałem już ten głos wcześniej” – powiedział Holmes, patrząc w głąb słabo oświetlonej ulicy. „Ciekawe, kto to mógł być”.

I slept at Baker Street that night, and we were engaged upon our toast and coffee in the morning when the King of Bohemia rushed into the room.

Tej nocy spałem w Baker Street, a kiedy rano zajadaliśmy toasty i piliśmy kawę, do pokoju wkroczył król Bohemii.

“You have really got it!” he cried, grasping Sherlock Holmes by either shoulder and looking eagerly into his face.

„Naprawdę to masz!” – krzyknął, chwytając Sherlocka Holmesa za ramiona i patrząc na niego z zapałem.

“Not yet.”

„Jeszcze nie”.

“But you have hopes?”

„Ale masz nadzieję?”

“I have hopes.”

„Mam nadzieję”.

“Then, come. I am all impatience to be gone.”

„W takim razie chodźmy. Nie mogę się doczekać, kiedy stąd wyjdziemy”.

“We must have a cab.”

„Musimy wziąć taksówkę”.

“No, my brougham is waiting.”

„Nie, mój dorożny czeka”.

“Then that will simplify matters.” We descended and started off once more for Briony Lodge.

„W takim razie to ułatwi sprawę”. Zeszliśmy na dół i znów wyruszyliśmy do Briony Lodge.

“Irene Adler is married,” remarked Holmes.

„Irene Adler jest zamężna” – zauważył Holmes.

“Married! When?”

„Zamężna! Kiedy?”

“Yesterday.”

„Wczoraj”.

“But to whom?”

„Ale z kim?”

“To an English lawyer named Norton.”

„Z angielskim prawnikiem o nazwisku Norton”.

“But she could not love him.”

„Ale ona nie mogła go kochać”.

“I am in hopes that she does.”

„Mam nadzieję, że to zrobi”.

“And why in hopes?”

„A dlaczego masz taką nadzieję?”

“Because it would spare your Majesty all fear of future annoyance. If the lady loves her husband, she does not love your Majesty. If she does not love your Majesty, there is no reason why she should interfere with your Majesty’s plan.”

„Bo to oszczędziłoby Waszej Wysokości wszelkich obaw związanych z przyszłymi kłopotami. Jeśli kobieta kocha swojego męża, to nie kocha Waszej Wysokości. A jeśli nie kocha Waszej Wysokości, to nie ma powodu, by przeszkadzać w realizacji planu Waszej Wysokości”.

“It is true. And yet—! Well! I wish she had been of my own station! What a queen she would have made!” He relapsed into a moody silence, which was not broken until we drew up in Serpentine Avenue.

„To prawda. A jednak…! Cóż! Szkoda, że nie była z mojej klasy! Jaka by to była królowa!” Znowu popadł w melancholijne milczenie, które przerwało się dopiero wtedy, gdy dotarliśmy do Serpentine Avenue.

The door of Briony Lodge was open, and an elderly woman stood upon the steps. She watched us with a sardonic eye as we stepped from the brougham.

Drzwi Briony Lodge były otwarte, a na schodach stała starsza kobieta. Obserwowała nas kpiącym spojrzeniem, gdy wysiadaliśmy z powozu.

“Mr. Sherlock Holmes, I believe?” said she.

„Pan Sherlock Holmes, jak sądzę?” – powiedziała.

“I am Mr. Holmes,” answered my companion, looking at her with a questioning and rather startled gaze.

„Jestem panem Holmesem” – odpowiedział mój towarzysz, patrząc na nią z pytającym i raczej zdziwionym spojrzeniem.

“Indeed! My mistress told me that you were likely to call. She left this morning with her husband by the 5:15 train from Charing Cross for the Continent.”

„Rzeczywiście! Moja pani mówiła mi, że prawdopodobnie pan przyjdzie. Wyrusiła dziś rano z mężem pociągiem o godzinie 5:15 z Charing Cross do Europy”.

“What!” Sherlock Holmes staggered back, white with chagrin and surprise. “Do you mean that she has left England?”

„Co?” – Sherlock Holmes cofnął się, blady z rozczarowania i zdziwienia. „To znaczy, że wyjechała z Anglii?”

“Never to return.”

„Nie wróci już nigdy”.

“And the papers?” asked the King hoarsely. “All is lost.”

„A dokumenty?” – zapytał król chrapiącym głosem. „Wszystko stracone”.

“We shall see.”

„Zobaczymy”.

He pushed past the servant and rushed into the drawing-room, followed by the King and myself.

Przepchnął się przez służącą i wbiegł do salonu, a za nim król i ja.

The furniture was scattered about in every direction, with dismantled shelves and open drawers, as if the lady had hurriedly ransacked them before her flight.

Meble były rozrzucone we wszystkich kierunkach, z rozmontowanymi półkami i otwartymi szufladami, jakby dama szybko je przeszukała przed ucieczką.

Holmes rushed at the bell-pull, tore back a small sliding shutter, and, plunging in his hand, pulled out a photograph and a letter.

Holmes chwycił za dzwonek, odciągnął małą przesuwającą się żaluzję i wyciągnął fotografię oraz list.

The photograph was of Irene Adler herself in evening dress, the letter was superscribed to “Sherlock Holmes, Esq.

Na fotografii była sama Irene Adler w wieczorowej sukni, a list był zaadresowany do „Sherlocka Holmesa, Esq.”.

To be left till called for.”

„Nie otwieraj, dopóki cię o to nie poproszą”.

My friend tore it open, and we all three read it together.

Mój przyjaciel otworzył kopertę, a my wszyscy razem go przeczytaliśmy.

It was dated at midnight of the preceding night and ran in this way:

Był datowany na północ poprzedniej nocy i brzmiał następująco:

“MY DEAR MR. SHERLOCK HOLMES,—You really did it very well.

„MŮJ DROGÝ PANE SHERLOCKU HOLMESI, — Naprawdę dobrze to zrobiłeś.

You took me in completely.

Całkowicie mnie oszukałeś”.

Until after the alarm of fire, I had not a suspicion.

„Aż do momentu ogłoszenia pożaru nie miałem żadnych podejrzeń”.

But then, when I found how I had betrayed myself, I began to think.

„Ale kiedy zdałem sobie sprawę, że się zdradziłem, zacząłem się zastanawiać”.

I had been warned against you months ago.

„Ostrzeżono mnie przed tobą już wiele miesięcy temu”.

I had been told that, if the King employed an agent, it would certainly be you.

„Powiedziano mi, że jeśli król zatrudni agenta, to z pewnością będziesz to ty”.

And your address had been given me.

„Podano mi też twój adres”.

Yet, with all this, you made me reveal what you wanted to know.

„Mimo wszystko udało ci się sprawić, że ujawniłem to, co chciałeś wiedzieć”.

Even after I became suspicious, I found it hard to think evil of such a dear, kind old clergyman.

„Nawet wtedy, gdy zacząłem podejrzewać, miałem trudności z przypuszczeniem, że taki drogi, miły stary duchowny mógłby coś złego zrobić”.

But, you know, I have been trained as an actress myself.

„Jednak wiesz, że ja też uczyłam się aktorstwa”.

Male costume is nothing new to me.

„Kostium męski nie jest dla mnie nowością”.

I often take advantage of the freedom which it gives.

„Często korzystam z wolności, jaką to daje”.

I sent John, the coachman, to watch you, ran upstairs, got into my walking clothes, as I call them, and came down just as you departed.

„Wysłałam Johna, powóznego, by cię obserwował, pobiegłam na górę, włożyłam moje „ubrania do chodzenia”, jak je nazywam, i zeszłam właśnie w momencie, gdy odchodziłeś”.

“Well, I followed you to your door, and so made sure that I was really an object of interest to the celebrated Mr. Sherlock Holmes. Then I, rather imprudently, wished you good-night, and started for the Temple to see my husband.

„Cóż, poszedłem za tobą do twoich drzwi i upewniłem się, że jestem rzeczywiście przedmiotem zainteresowania sławnego pana Sherlocka Holmesa”. „Następnie, dość nierozważnie, życzyłem ci dobrej nocy i wyruszałem do świątyni, by zobaczyć mojego męża”.

“We both thought the best resource was flight, when pursued by so formidable an antagonist; so you will find the nest empty when you call to-morrow.

„Oboje uważaliśmy, że najlepszym rozwiązaniem jest ucieczka, gdy ściga nas tak groźny przeciwnik. Więc gdy zadzwonisz jutro, stwierdzisz, że gniazdo jest puste”.

As to the photograph, your client may rest in peace.

„A co do zdjęcia, twój klient może spoczywać w spokoju”.

I love and am loved by a better man than he.

„Kocham i jestem kochana przez lepszego mężczyznę niż on”.

The King may do what he will without hindrance from one whom he has cruelly wronged.

„Król może robić, co chce, bez przeszkód ze strony osoby, której okrutnie skrzywdził”.

I keep it only to safeguard myself, and to preserve a weapon which will always secure me from any steps which he might take in the future.

„Trzymam to tylko po to, by się chronić i zachować broń, która zawsze będzie mnie chronić przed jakimikolwiek krokami, które mógłby podjąć w przyszłości”.

I leave a photograph which he might care to possess; and I remain, dear Mr. Sherlock Holmes,

„Zostawiam zdjęcie, które może go zainteresować. Pozostaję, drogi panie Sherlocku Holmesie”.

“Very truly yours,

„Z wyrazy szacunku”.

“IRENE NORTON, née ADLER.”

„IRENE NORTON, z domu ADLER”.

“What a woman—oh, what a woman!” cried the King of Bohemia, when we had all three read this epistle. “Did I not tell you how quick and resolute she was? Would she not have made an admirable queen? Is it not a pity that she was not on my level?”

„Co za kobieta – och, co za kobieta!” – zawołał król Bohemii, gdy wszyscy troje przeczytali ten list. „Czyż nie mówiłem wam, jak szybka i zdecydowana była? Czyż nie byłaby wspaniałą królową? Szkoda, że nie była na moim poziomie”.

“From what I have seen of the lady, she seems, indeed, to be on a very different level to your Majesty,” said Holmes coldly. “I am sorry that I have not been able to bring your Majesty’s business to a more successful conclusion.”

„Z tego, co widziałem z tej pani, wydaje się, że rzeczywiście jest na zupełnie innym poziomie niż Wasza Wysokość” – powiedział Holmes chłodno. „Przykro mi, że nie udało mi się doprowadzić sprawy Waszej Wysokości do pomyślnego zakończenia”.

“On the contrary, my dear sir,” cried the King; “nothing could be more successful. I know that her word is inviolate. The photograph is now as safe as if it were in the fire.”

„Wręcz przeciwnie, mój drogi panie” – zawołał król. „Nie mogło być lepiej. Wiem, że jej słowo jest nienaruszalne. Zdjęcie jest teraz tak bezpieczne, jak gdyby było w ogniu”.

“I am glad to hear your Majesty say so.”

„Cieszę się, że Wasza Wysokość to mówi”.

“I am immensely indebted to you. Pray tell me in what way I can reward you. This ring—” He slipped an emerald snake ring from his finger and held it out upon the palm of his hand.

„Jestem ogromnie zobowiązany. Proszę powiedzieć, w jaki sposób mogę się odwdzięczyć. Ten pierścionek…” – zdjął z palca pierścionek z wężem zrobiony z szmaragdu i podał go na dłoni.

“Your Majesty has something which I should value even more highly,” said Holmes.

„Wasza Wysokość ma coś, co cenię jeszcze bardziej” – powiedział Holmes.

“You have but to name it.”

„Wystarczy tylko to nazwać”.

“This photograph!”

„To zdjęcie!”

The King stared at him in amazement.

Król spojrzał na niego ze zdumieniem.

“Irene’s photograph!” he cried. “Certainly, if you wish it.”

„Zdjęcie Irene!” – zawołał. „Oczywiście, jeśli tego chcesz”.

“I thank your Majesty. Then there is no more to be done in the matter. I have the honour to wish you a very good morning.” He bowed, and, turning away without observing the hand which the King had stretched out to him, he set off in my company for his chambers.

„Dziękuję Waszej Wysokości. W takim razie nie ma już nic do zrobienia w tej sprawie. Mam zaszczyt złożyć życzenia bardzo dobrego poranka”. Pokłonił się i odszedł w moim towarzystwie do swoich komnat, nie zwracając uwagi na wyciągniętą do niego dłoń króla.

And that was how a great scandal threatened to affect the kingdom of Bohemia, and how the best plans of Mr. Sherlock Holmes were beaten by a woman’s wit.

I tak wielki skandal zagroził królestwu Bohemii, a najlepsze plany Sherlocka Holmesa zostały udaremnione przez spryt kobiety.

He used to make merry over the cleverness of women, but I have not heard him do it of late.

Zwykle wyśmiał kobiece sprytności, ale ostatnio nie słyszałem, by to robił.

And when he speaks of Irene Adler, or when he refers to her photograph, it is always under the honourable title of the woman.

A kiedy mówi o Irene Adler lub odnosi się do jej zdjęcia, zawsze używa honorowego określenia „kobieta”.